Aggregator

Hierdoor bevriest de ene autoruit wel en de andere (nog) niet

3 months 2 weeks ago

Autobezitters zullen het herkennen: de temperatuur komt onder het nulpunt en het is krabben geblazen. Maar in een straat met tientallen auto's kunnen er grote verschillen zijn tussen autoruiten. De ene ruit is bevroren, de andere niet. Hoe kan dat?

Een van de meest voor de hand liggende verklaringen, is volgens auto-expert Jos van der Drift van de ANWB de hoogte van de auto. De temperatuur is het laagst dicht bij de grond: koude lucht is zwaar en zakt naar beneden. "Auto's die het hoogst op de wielen staan zullen als laatst bevriezen."

Ook de plek maakt volgens de auto-expert uit. Geparkeerde auto's die uit de wind staan, zullen sneller met ijsvorming te maken krijgen. Bij meer wind, vermengt warmere lucht zich met koudere lucht. De temperatuur kan daardoor al snel een graad verschillen, met als gevolg dat er minder of geen ijsvorming ontstaat.

Auto's die in de buurt van een andere warmtebron staan, zoals een huis, zullen ook minder snel bevriezen dan auto's die daar niet bij in de buurt staan.

Maar een van de meest voorkomende oorzaken van bevriezing is volgens auto-expert Van der Drift een vieze autoruit. Een schoongemaakte ruit bevriest namelijk minder snel. "En dat geldt voor zowel de binnen- als de buitenkant van de ruit." Een autoruit die vies en vettig is, houdt meer vocht vast, dat weer kan bevriezen.

Het is altijd verstandig om voor vertrek de autoruiten te controleren. Want wie de weg op gaat met autoruiten die slecht zicht bieden, riskeert een boete van minimaal 160 euro.

Meer auto's, meer files in 2023 en dat neemt in 2024 alleen maar toe

3 months 2 weeks ago

Nooit stonden er zo veel files op de weg als in 2023. Ten opzichte van recordjaar 2019 nam de overlast door files met bijna 7 procent toe.

En dat wordt in 2024 alleen maar erger, verwacht de ANWB. Meer mensen, meer auto's en meer wegwerkzaamheden zijn de belangrijkste oorzaken. De ANWB hoopt dat de belangrijkste knelpunten sneller worden opgelost.

Afgelopen jaar kwamen er bijna 180.000 auto's bij op de Nederlandse wegen, berekende brancheorganisatie Bovag vorige week. Dat is aanzienlijk meer dan de jaren ervoor. Daarnaast waren er meer wegwerkzaamheden dan in voorgaande jaren.

Er wordt meer gereden, terwijl er ook meer wegwerkzaamheden zijn, zegt ANWB-mobiliteitsdeskundige Chiel van Lent. "Door langdurig achterstallig onderhoud moet er een inhaalslag worden gemaakt. Dat betekent meer afsluitingen en openbrekingen. Dan wordt het toch gewoon aansluiten in de file."

De ANWB ziet dat het wegennet het amper aankan. Van Lent: "Een aantal belangrijke capaciteitsknelpunten is stil komen te liggen door stikstofproblematiek. Dit moeten aangepakt om de verdere groei van het aantal auto's te kunnen faciliteren."

Volgens Van Lent moet er naar meerdere oplossingen worden gekeken. Op de korte termijn kan dat het beter spreiden van forenzen zijn wat betreft werktijden en werkdagen. Op de lange termijn kan een vorm van rekeningrijden worden overwogen.

Toch is de thuiswerkgewoonte, ontstaan tijdens corona, nog niet verdwenen. Volgens de ANWB neemt het aantal files weliswaar flink toe, maar niet zo sterk als de groei van het aantal auto's zou doen verwachten. Het thuiswerken heeft wel degelijk een dempend effect op het aantal files, met name op vrijdag.

In 2024 zijn de vooruitzichten niet veel beter qua drukte, zegt Van Lent: "Als er niet zoiets als een pandemie komt, verwachten we een verdere toename van de files en de bijbehorende ellende. Er is nog altijd veel wegenonderhoud gepland. Daarnaast blijven de bevolking en de economie groeien."

Podcast De Dag: de verwoesting en 'wederopbouw' van Gaza

3 months 2 weeks ago

Sigrid Kaag begint vandaag aan haar nieuwe baan als VN-coördinator humanitaire hulp en wederopbouw in Gaza. Sinds de bombardementen na de aanval van Hamas op 7 oktober begonnen, is volgens een berekening van The Wall Street Journal zo'n 70 procent van de gebouwen in Gaza vernietigd of beschadigd.

De vraag is of wederopbouw überhaupt mogelijk is, zegt Lydia de Leeuw van hulporganisatie Kifaia in podcast De Dag. Ze woonde zelf enkele jaren in Gaza en schetst een beeld van hoe de verwoesting eruit ziet en waarom alleen al het denken over herstel ingewikkeld is. "Ik durf niet na te denken over de vraag of Gaza kan terugkeren naar hoe het ooit was", zegt ze in de podcast.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Anouk Kantelberg

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Duitse 'Wutwoche' kent parallellen met boerenprotest hier, maar ook veel verschillen

3 months 2 weeks ago

Tractorfiles op de snelweg, protestbijeenkomsten door heel het land en een grote afsluitende demonstratie in Berlijn. Een week lang protesteren Duitse boeren tegen voorgenomen bezuinigingen. Doordat ook vrachtwagenchauffeurs zich zullen aansluiten én er stakingen zijn in het ov, zal de maatschappelijke ontwrichting groot zijn.

Het doet allemaal denken aan de boerenprotesten die Nederland maandenlang in zijn greep hielden, al is de onderliggende problematiek totaal anders. Wel kunnen net als in Nederland de politieke gevolgen voor de regering groot zijn. Vijf vragen over de Duitse Wutwoche, ofwel: 'week van woede'.

Wat is de aanleiding voor de protesten?

Halsoverkop moest de regering-Scholz zijn huiswerk over gaan doen toen het grondwettelijk hof de nieuwe begroting afkeurde. Omdat wettelijk de tekorten niet verder mochten oplopen zetten de rechters een streep door plannen om het budget sluitend te krijgen met ongebruikte coronafondsen. Ineens moesten de drie coalitiepartijen het eens worden over hoe een tekort van 17 miljard wordt opgevangen.

Onderdeel van de nieuwe plannen was een eind aan voordeeltjes voor boeren. Zo zou een belastingvrijstelling op tractoren vervallen en moest de korting op landbouwdiesel worden geschrapt. Die maatregelen zouden ongeveer een miljard opleveren. Gemiddeld zou een Duitse boer daardoor per jaar 4000 tot 5000 euro duurder uit zijn, rekende Tagesschau uit. Daarentegen houdt elk bedrijf nog wel gemiddeld 40.000 euro aan andere subsidies over.

Hoe ziet het protest eruit?

Onder het motto "Te veel is te veel! Jetzt ist Schluss!" trokken de boeren eind vorig jaar massaal naar Berlijn, samen met de eveneens getroffen vrachtwagenchauffeurs. Volgens de politie trokken 6600 betogers met 1700 tractors vreedzaam langs de Brandenburger Tor.

Deze week zal het protest nog grootschaliger worden. Door heel het land zijn acties aangekondigd: tractorrally's, blokkades van snelwegen, protestbijeenkomsten. Al voordat de acties vanochtend vroeg officieel begonnen, waren er tractoren opgetrokken naar strategische punten in het land. Omdat er ook (ongerelateerde) stakingen in het ov zijn, wordt het een moeilijke week voor forenzen: veel scholieren hebben al toestemming gekregen thuis te blijven als reizen onmogelijk is.

Het protest kan op bijval rekenen van Nederlandse boeren. Zo zijn er collega's die zich aansluiten bij betogingen over de grens en twitterde Farmers Defence Force al meerdere steunbetuigingen: "Opgeven is geen optie, weiter geht's!! De politiek moet wakker worden. Woke moet stoppen!"

De acties kwamen vanochtend vroeg op gang. Dit zijn beelden uit de omgeving van Bonn en Koblenz in het westen van Duitsland:

Dreigt er ook geweld, zoals in Nederland?

In Nederland werden de boerenprotesten soms grimmig: Kamerleden werden thuis opgezocht, een betoging bij minister Van der Wal liep uit de hand, een agent opende het vuur bij een blokkade in Heerenveen.

In Duitsland leek het uit de hand te lopen toen klimaatminister Habeck werd opgewacht na een vakantie op het Waddeneiland Hooge. Omdat enkele tientallen boeren dreigden zijn veerboot te bestormen besloot de kapitein terug te keren.

De bestorming werd gefilmd:

Het incident werd breed veroordeeld in Duitsland. Bondskanselier Scholz noemde het beschamend en Habecks partijgenoot Baerbock van Buitenlandse Zaken zei dat er een grens was overschreden.

Ook landbouworganisaties keurden de actie af. "Persoonlijke aanvallen, beledigingen, bedreigingen, afpersing of geweld kunnen totaal niet", zei boerenvoorman Joachim Rukwied. Zijn Deutscher Bauernverband DBV zegt de privacy van bewindslieden te respecteren.

Toch zei Habeck zelf dat hij zich "zorgen maakt dat de stemming in het land zo oververhit raakt". Zijn landbouwcollega Özdemir vreest dat de protesten gekaapt worden door rechtsextremisten die de Duitse staat omver willen werpen: zij zouden de grieven van de boeren aangrijpen om hun eigen agenda verder te brengen.

Rukwied waarschuwt dat daar geen sprake van mag zijn. "We distantiëren ons volledig van personen die revolutiefantasieën verspreiden of oproepen tot geweld." Zijn DBV vraagt betogers geen symbolen als galgen of zwarte vaandels mee te nemen.

Wat is de politieke reactie op de protesten?

De eerste boerenprotesten eind vorig jaar hadden resultaat: de regering zwakte de plannen af. De tractorvrijstelling blijft en de brandstofsubsidie wordt in drie stappen afgebouwd, niet in een keer. Voor de DBV is het niet voldoende, Rukwied wil af van alle bezuinigingen: "Dit draait om de levensvatbaarheid van onze sector en de vraag of voedsel produceren in eigen land mogelijk blijft."

Meer toezeggingen wil de regering echter niet doen. "Een sector die zoveel subsidie ontvangt uit Europa en eigen land kun je niet volledig ontzien", redeneert minister Lindner van Financiën. Hij wijst erop dat met het schrappen van oude subsidies geld vrijkomt voor goedkopere energie en moderne stallen.

Wat zijn de gevolgen voor de regering-Scholz?

De onrust doet de toch al weinig populaire bondskanselier weinig goed. Zijn SPD staat in de peilingen op 14 procent, achter coalitiegenoot Die Grünen met 15 procent. Samen peilen ze lager dan oppositiepartij CDU, die op 32 procent staat. De rechts-radicale partij Alternative für Deutschland staat in de peilingen op plek twee.

De vergelijking met Nederland dringt zich op: onvrede onder kiezers leidde ook hier tot enorme electorale verschuivingen. Scholz zal hopen dat de problemen niet aanhouden tot de landelijke verkiezingen van 2025.

Extinction Rebellion kondigt nieuwe A12-blokkade aan

3 months 2 weeks ago

Extinction Rebellion kondigt een nieuwe blokkade van de A12 aan. Op zaterdag 3 februari willen de klimaatactivisten via marsen door Den Haag zich verplaatsen naar de tunnelbak bij de Utrechtsebaan, om die vervolgens te blokkeren. De beweging wil zich hiermee opnieuw inzetten tegen de fossiele steun van de overheid.

Op 10 oktober werd er in de Tweede Kamer een motie aangenomen, waarin aan het demissionaire kabinet werd gevraagd scenario's op te stellen voor de afbouw van fossiele subsidies. Deze scenario's hadden volgens XR voor januari uitgewerkt moeten zijn, maar dat is nog niet gebeurd. Ook is een wetsvoorstel tegen twee fossiele subsidies in december verworpen door de Eerste Kamer.

Om deze redenen vindt Extinction Rebellion dat "de politiek terugkrabbelt". De politiek zou zo "de klimaatcrisis blijven voeden met 39,7 tot 46,4 miljard euro aan fossiele subsidies per jaar."

In 2023 blokkeerde de actiegroep tientallen keren de snelweg in Den Haag uit protest tegen fossiele subsidies.

Kosten Lelystad Airport nog eens 43 miljoen hoger

3 months 2 weeks ago

Hoewel er geen extra vliegtuig is geland of opgestegen, heeft Lelystad Airport de afgelopen drie jaar nog eens 43 miljoen euro extra gekost, blijkt uit een nieuwe berekening van Omroep Flevoland. Dit bedrag komt boven op de ruim 200 miljoen euro die sinds 2008 is besteed aan de luchthaven.

Lelystad Airport is de laatste jaren op de schop gegaan zodat het vakantievluchten kan overnemen van Schiphol. Volgens de oorspronkelijke plannen had de verbouwing in 2018 klaar moeten zijn, maar de datum werd keer op keer om verschillende redenen uitgesteld. Zo vechten omwonenden en milieuorganisaties al jaren tegen de uitbreiding. De stikstofproblemen kwamen daar nog bij.

Recente uitgaven

In 2020 meldden Omroep Flevoland en onderzoeksplatform Follow the Money dat er tot dat moment ruim 214 miljoen euro was gestoken in het klaarmaken van Lelystad Airport voor commerciële luchtvaart. De regionale omroep heeft bij alle betrokken overheden en Royal Schiphol Group nagevraagd welke aanvullende uitgaven sindsdien tot eind 2022 zijn gedaan. Over 2023 zijn nog niet alle bedragen bekend.

Volgens Omroep Flevoland blijkt uit de nieuwe gegevens dat er sinds 2008 in totaal zeker 243,2 miljoen euro aan Lelystad Airport is uitgegeven. Het bedrag waar in 2020 over werd geschreven, is volgens de regionale omroep 14,5 miljoen euro lager uitgevallen omdat uitgaven uiteindelijk lager waren of niet waren gedaan.

Stikstofrechten

Uit de recente cijfers blijkt volgens de omroep dat Royal Schiphol Group, eigenaar van Lelystad Airport, sinds 2020 het meeste geld in de luchthaven heeft gestoken. Hoeveel er precies is uitgegeven, wil Royal Schiphol Group niet kwijt, maar volgens Omroep Flevoland tellen de uitgaven tussen 2020 en eind 2022 op tot 22 miljoen euro. Daarvan ging 17,9 miljoen euro naar verliezen uit 2021 en 2022 en 4,1 miljoen euro naar investeringen.

Ook zijn er kosten gemaakt om Lelystad Airport te laten voldoen aan de vereisten voor een natuurvergunning. Daarvoor zijn de stikstofrechten van drie boerderijen in Gelderland opgekocht. Hoeveel er precies is uitgegeven aan die rechten is niet bekend. Wel is duidelijk dat er in 2022 in totaal 7,5 miljoen euro is uitgegeven voor stikstofrechten voor zowel Lelystad Airport als Schiphol.

Miljoenen naar luchtverkeersleiders

Verder blijkt de luchtverkeersleiding op Lelystad Airport een grote kostenpost. Sinds 2019 heeft de luchthaven een bemande verkeerstoren. De achterliggende gedachte was dat de luchtverkeersleiders en assistenten alvast konden inwerken voor de geplande opening in 2020. Maar omdat die keer op keer is verschoven, begeleidt de verkeerstoren nog altijd geen groot vliegverkeer.

Ondertussen gaan er miljoenen naar de luchtverkeersleiders. Volgens Omroep Flevoland gaat het in een periode van 2020 tot eind 2022 om 17,4 miljoen euro. Dat bedrag wordt betaald door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het geld komt uit een potje voor Eurocontrol, de centrale Europese organisatie voor luchtverkeersleiding.

De overige kosten die voor Lelystad Airport zijn gemaakt, bestaan voornamelijk uit ambtelijke kosten, advies of onderzoeken naar vliegroutes, stikstof of geluidsoverlast. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaf hier ruim een miljoen euro aan uit, de provincie Flevoland 1,9 miljoen euro en de gemeente Lelystad 291.000 euro. Voor de gemeente Almere komen de kosten uit op 25.000 euro.

De provincie heeft verder geïnvesteerd in de aanleg van een netwerk van geluidsmeetpunten in Flevoland, waarmee wordt gemeten of verkeer van en naar Lelystad Airport geluidsgrenzen overschrijdt.

Daarnaast hebben het Rijk, de provincie Flevoland en de gemeente Lelystad samen iets meer dan een miljoen euro gestoken in een zogeheten Luchtvaartfonds. Dit is een fonds van de drie overheden om onder andere de leefbaarheid rondom de luchthaven te stimuleren.

Opnieuw golf raketaanvallen op Oekraïne, tientallen raketten niet neergehaald

3 months 2 weeks ago

Rusland heeft opnieuw een flinke hoeveelheid raketaanvallen uitgevoerd op Oekraïne, met raketten die zowel aan het front als diep in het binnenland tot schade hebben geleid. Ook in het westen van het land zijn explosies gemeld. Een deel van de raketten kwam neer op huizen en een winkelcentrum. Oekraïne meldt zeker vier burgerdoden en enkele tientallen gewonden.

De aanvallen waren onder meer op een winkelcentrum en woningen in de zuidelijke stad Kryvyi Rih. Ook op Charkiv in het oosten, en op Zaporizja en Novomoskovsk, in het zuidoosten, zijn aanvallen uitgevoerd. Ook in de logistiek belangrijke regio Chmelnitsky, in het westen, zijn explosies gemeld.

Veel details over de gevolgen van de aanvallen zijn er nog niet. Oekraïense media spreken over vier doden en 33 gewonden, met een nog onbekend aantal mensen onder het puin. Eén van de doden viel in Kryvyi Rih, een ander in Charkiv en in Chmelnitsky zouden nog twee burgers zijn omgekomen.

Tientallen raketten niet neergehaald

Chmelnitsky ligt behoorlijk westelijk, en is mede door de aanwezigheid van snelwegen die naar Roemenië, Moldavië en Polen leiden een belangrijk logistiek knooppunt. Vermoedelijk komen veel van de westerse wapenleveringen aan Oekraïne ook over deze wegen.

Het lijkt erop dat de nieuwste golf luchtaanvallen van Rusland op Oekraïne relatief goed door de luchtverdediging wist te komen. Van de 51 raketten die volgens de Oekraïense luchtmacht op Oekraïne zijn afgevuurd, zouden er 18 zijn neergehaald. Rusland heeft volgens Oekraïne verder acht Iraanse Shahed-drones ingezet. Die zijn wel allemaal neergehaald, meldt de Oekraïense luchtmacht.

In hoeverre het grote aantal raketten dat door de luchtverdediging heen is gekomen iets zegt over de staat van de Oekraïense luchtafweer, is nog niet duidelijk. Een groot aantal raketten dat niet wordt neergehaald kan een aanwijzing zijn dat de Oekraïense luchtverdediging uitgeput raakt, maar er kunnen ook andere redenen zijn voor het niet uit de lucht schieten van Russische drones en raketten.

Winter

De luchtaanvallen van vandaag passen in een breder patroon deze winter. Er werd al langer gewaarschuwd dat Rusland raketten opspaarde voor grootschalige raketaanvallen in de winter, ook omdat de weersomstandigheden momenteel weinig beweging aan de frontlinie toestaan.

Vorige winter viel Rusland met name het Oekraïense elektriciteitsnet aan, met grootschalige stroomuitval tot gevolg. Deze winter beweert het Kremlin vooral de Oekraïense defensie-industrie op de korrel te hebben, maar vooralsnog worden er veel burgerdoelen getroffen en is het aantal burgerslachtoffers talrijk.

PVV trekt drie anti-islamwetsvoorstellen in

3 months 2 weeks ago

PVV-leider Wilders trekt drie initiatiefwetsvoorstellen in waaronder een plan voor een verbod op islamitische uitingen. Dat schrijft hij zonder verdere toelichting aan de voorzitter van de Tweede Kamer. Het gaat om wetsvoorstellen die de PVV eerder in de Tweede Kamer indiende, zoals het bestraffen van het bezitten van een koran of het bezoeken van een islamitische school. De plannen kregen forse kritiek en er was nooit een Kamermeerderheid voor.

In het Kamerdebat over de verkiezingsuitslag zei de PVV-leider al dat hij zijn toon zou matigen. Met het intrekken van deze wetsvoorstellen geeft hij een signaal aan de andere partijen die praten over de vorming van een nieuw kabinet. De gesprekken tussen BBB, NSC, PVV en VVD gaan morgenochtend verder op Landgoed Zwaluwenberg in Hilversum.

Celstraf voor moskeebezoek

Het eerste voorstel dat de PVV intrekt, betreft een verbod op islamitische uitingen, waaronder ook een moskee- en koranverbod vallen. Volgens het voorstel zouden bijvoorbeeld mensen die een koran bezitten of naar een islamitische school gaan tot wel vijf jaar de gevangenis in kunnen. Het bezoeken van een moskee zou een paar maanden gevangenisstraf kunnen opleveren.

De Raad van State schreef over dit wetsvoorstel dat het "ertoe strekt dat de islam geen godsdienst is maar een gewelddadige totalitaire ideologie" en noemde het in strijd met "wezenlijke uitgangspunten van de democratische rechtsstaat".

Het tweede ingetrokken voorstel gaat over een verbod op meervoudige nationaliteiten bij ambtsdragers en het ontnemen van het kiesrecht bij mensen met een dubbel paspoort. Uit de toelichting bij dat voorstel blijkt dat het zou gaan om 1,3 miljoen mensen die naast de Nederlandse nationaliteit met name ook de Turkse of Marokkaanse nationaliteit hebben. De PVV vreest voor invloed uit die landen.

Ook een voorstel voor 'administratieve detentie' trekt de PVV terug. Dat plan zou betekenen dat jihadverdachten zonder tussenkomst van een rechter en nog voor hun veroordeling maximaal zes maanden vastgezet zouden kunnen worden. Hierover oordeelde de Raad van State dat het plan "doorschiet op een manier die in een rechtstaat niet acceptabel is".

Wilders trekt niet alle omstreden initiatiefwetsvoorstellen van de afgelopen jaren in. Zo liggen er nog voorstellen van PVV-Kamerleden om mensen met de Nederlandse nationaliteit voorrang te geven bij de toewijzing van woningen en om minimumstraffen in te voeren bij ernstige vergrijpen.

Nu hebben rechters nog de vrijheid om een lagere straf op te leggen als ze vinden dat de omstandigheden dat rechtvaardigen. Als de voorstellen van de PVV voor minimumstraffen worden ingevoerd, worden de rechters in die vrijheid beknot.

Ook liggen er nog voorstellen voor een boerkaverbod en het schrappen van het verbod op groepsbelediging. Voor dat vergrijp werd Wilders veroordeeld na zijn uitlatingen over minder Marokkanen.

Kaag begint als VN-gezant voor Gaza aan 'mission impossible'

3 months 2 weeks ago

Voormalig minister van Financiën en Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag begint vandaag aan haar nieuwe baan als VN-coördinator humanitaire hulp en wederopbouw in Gaza. Volgens VN-secretaris-generaal Guterres is ze geknipt voor de baan. Ze spreekt vloeiend Arabisch en vijf andere talen en heeft als voormalig VN-medewerker en diplomaat een berg aan ervaring, met name in het Midden-Oosten.

Haar eerste taak is het op gang brengen van humanitaire hulp voor de meer dan 2 miljoen inwoners van Gaza. Het overgrote deel is door Israël naar het uiterste zuiden van de Gazastrook gedreven. En zelfs in het zuiden zijn ze niet veilig voor de Israëlische bommen en raketten.

Er is een groot tekort aan voedsel, drinkwater en brandstof. De bevolking lijdt onder voedselgebrek en ziektes. "De situatie die ze zal aantreffen is verschrikkelijk", zegt oud-UNWRA medewerker Lex Takkenberg. UNWRA is de VN-organisatie die sinds kort na de oprichting van de staat Israël humanitaire hulp biedt aan Palestijnse vluchtelingen, onder meer in Gaza.

Controles op wapens

Om de hulp goed op gang te brengen, moet Kaag het vertrouwen van de Israëliërs winnen. De hulpverlening schiet nu ernstig tekort omdat Israël elke vrachtwagen met hulpgoederen die Gaza in moet, zelf controleert op wapens, munitie en benzine voor Hamas. "Dat is een enorme bottleneck want het aantal mensen dat Israël daarvoor heeft, is beperkt", zegt Takkenberg.

De VN wil de controles geheel of gedeeltelijk overnemen, zodat vanuit Egypte meer vrachtwagens Gaza in kunnen. Daar is veel diplomatiek overleg voor nodig. Takkenberg denkt dat Kaag, gezien haar kennis en ervaring, deze opdracht mogelijk tot een goed einde kan brengen.

Ook in Rafah, in het zuiden van de Gazastrook zijn vluchtelingen niet veilig:

De wederopbouw is een ander verhaal. De oorlog woedt nog volop. Bronnen bij het Israëlische leger en inlichtingendiensten zeiden gisteren tegen The Guardian dat de strijd nog wel een jaar kan duren. "Zolang de oorlog doorgaat, is er überhaupt niets te herbouwen", zegt Takkenberg. "En een groot deel van Gaza is dusdanig platgebombardeerd dat een herbouwoperatie een enorme uitdaging zal zijn. Een effort van tientallen miljarden en vele jaren."

De enorme hoeveelheden bouwmateriaal zullen vanuit Egypte of andere landen moeten worden aangevoerd. Ook daar zal Israël aan mee moeten werken. "Ik denk dat het de taak van mevrouw Kaag is om de afspraken die daarover gemaakt moeten worden te ontwerpen en uit te onderhandelen met Israël en de andere betrokken partijen."

Mission impossible

Diplomatie-expert Robert van de Roer wijst op nog een moeilijkheid. Kaag is door de VN gestuurd en de relatie tussen Israël en de VN is al decennia moeilijk. Uitlatingen van Kaags baas Guterres aan het begin van de oorlog hebben de zaak nog verergerd.

De VN-topman zei na de aanval van Hamas op 7 oktober dat die aanval "niet in een vacuüm" had plaatsgevonden en dat hij zich ernstig zorgen maakt over de "duidelijke schendingen van het internationale humanitaire recht die we zien in Gaza". Ook zei hij dat Palestijnen lijden onder "56 jaar van verstikkende bezetting". Guterres is daardoor min of meer een persona non grata in Israël, zei Van der Roer gisteren in het NOS-radioprogramma Met het oog op morgen.

Wat in het overleg met Israël ook geen voordeel is, is volgens hem dat Kaag is getrouwd met een Palestijn die als onderminister onder wijlen PLO-leider Yasser Arafat heeft gediend. "Daar staat tegenover dat Kaag zelf ook gezegd heeft dat Israël recht heeft op zelfverdediging binnen internationaal recht. En Kaag heeft ook de steun van Washington, de grote bondgenoot van de Israëlische regering."

De grote vraag is volgens Van de Roer wat Kaag gaat doen als Israël onvoldoende meewerkt aan de hulpverlening voor de inwoners van Gaza. "Dat is echt het delicate punt voor Kaag. Durft zij straks Israël of een andere partij die tegenwerkt de maat te nemen? Het is eigenlijk een mission impossible, Het is absoluut dapper en ik heb me ook laten vertellen dat ze erover nagedacht heeft of ze het wel moest doen."

Unicef-vertegenwoordiger in Pakistan Abdullah Fadil was Kaags rechterhand toen zij tien jaar geleden Syrië wist over te halen om afstand te doen van zijn chemische wapens. "Het lukte haar in een jaar. Dat was gezien de complexe verhoudingen en het feit dat het oorlog was een enorm succes", zegt Fadil. Hij denkt dat dit te danken was aan het vertrouwen dat ze wist op te bouwen, aan de transparantie en het delen van informatie met iedereen, zodra die er was. "Dat heeft haar allemaal geholpen."

De opdracht die ze nu heeft, is volgens Fadil een van de moeilijkste die ze heeft gehad: vanwege de complexiteit van de verhouding tussen Israël en de Palestijnen, vanwege de humanitaire hulp die geleverd moet worden, de vernietiging die plaatsvindt en de betrokkenheid van zo veel landen bij het conflict.

Fadil ziet Kaag als de ideale persoon om deze opdracht op zich te nemen. "Zij is bij uitstek gekwalificeerd, zowel vanuit een professioneel als moreel standpunt bekeken. Ze heeft laten zien dat ze onpartijdig kan zijn en dat ze geen kant kiest in lastige vraagstukken, behalve misschien als het om essentiële waarden gaat die we bij de VN kennen. Dus ja, ik denk dat zij bij uitstek geschikt is, ook al wordt dit misschien de moeilijkste taak waar ze ooit aan begonnen is."

Kaag zal haar eerste rapport over haar werkzaamheden al voor het einde van de maand uitbrengen aan de VN-Veiligheidsraad.

Toch weer eventjes gaswinning in Groningen vanwege vrieskou

3 months 2 weeks ago

Ruim drie maanden na het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen, wordt diezelfde gaskraan toch weer een klein beetje opengezet vanwege de vrieskou in Nederland. Omdat het morgen naar verwachting kouder dan 6,5 graad onder nul wordt, zet de NAM de waakvlam tijdelijk aan. Het gaat om de productielocaties in het Groningse Spitsbergen en Scheemderzwaag.

Volgens demissionair staatssecretaris Vijlbrief van Economische Zaken en Klimaat gebeurt dit uit voorzorg. De kans bestaat anders dat huishoudens zonder gas komen te zitten als er zich tijdens de verwachte vrieskou problemen voordoen.

Een voorbeeld van zo'n probleem kan volgens Gasunie zijn dat de gasopslag Norg uitvalt als de minimumtemperatuur onder de -6,5 graden uitkomt. In dat geval kan de leveringszekerheid van gas niet worden gegarandeerd. Als dat onverhoopt zou gebeuren, dan moet er snel weer gas uit het Groninger gasveld worden opgepompt.

De waakvlam in Spitsbergen en Scheemderzwaag gaat volgens Vijlbrief "ongeveer twee dagen" weer aan. "De winning is dus minimaal", benadrukt hij in een brief aan de Tweede Kamer. Vanaf donderdag gaat de temperatuur namelijk weer omhoog.

De staatssecretaris herhaalt dat de gaswinning in Groningen zoals beloofd definitief stopt op 1 oktober. Op die datum worden ook de putten in Spitsbergen en Scheemderzwaag gedicht, waardoor de noodoplossing voor gas vanaf volgende winter niet meer mogelijk is.

Controversiële kerkleider Nigeria beschuldigd van verkrachten volgelingen

3 months 2 weeks ago

De controversiële predikant T.B. Joshua heeft bijna twintig jaar lang leden van zijn kerk seksueel misbruikt en mishandeld, meldt de Britse omroep BBC na een twee jaar durend onderzoek. De invloedrijke Joshua kwam in het verleden vaker in opspraak vanwege zijn 'genezingen'. Hij overleed in 2021.

De BBC sprak met tientallen oud-leden van de Synagogue Church of all Nations, waarvan Joshua de stichter was. Wereldwijd kwamen er mensen naar de Nigeriaanse metropool Lagos om de evangelist te ontmoeten. Ook Nederlanders zijn naar Nigeria afgereisd om zijn genezingen van dichtbij mee te maken. Joshua beweerde onder meer kanker en aids te kunnen genezen.

Een van zijn slachtoffers is de Britse Rae. Ze vertelt aan de omroep hoe ze twaalf jaar lang als "uitverkorene discipel" in de kerk verbleef. Het was nooit de bedoeling van Rae om zo lang in Nigeria te blijven. Ze studeerde vormgeving aan de universiteit van Brighton en had een leuk leven. Tot ze in 2002 besloot om de man op te zoeken die bekendstond om zijn genezende krachten. Wat volgde, was een "hel".

Rae werd zo ernstig seksueel misbruikt door Joshua, dat ze naar eigen zeggen meerdere zelfmoordpogingen deed. Twee van die twaalf jaar zat ze in eenzame opsluiting. "Het is een horrorverhaal", aldus de vrouw tegen de BBC.

Mishandelingen

Ook een vrouw uit Namibië zegt dat ze is verkracht door Joshua. Jessica Kaimu onderging naar eigen zeggen vijf gedwongen abortussen tijdens haar tijd bij de kerk. Ze beschrijft dit als ingrepen "achter gesloten deuren", waarbij ze dood had kunnen gaan. Verder vertelt de vrouw dat ze zich regelmatig moest uitkleden, om vervolgens mishandeld te worden met stroomdraden. Ook werd ze urenlang bewust wakker gehouden.

Meerdere mensen die hun verhaal deden, beschrijven de kerk als een sekte. Iedereen die alarm probeerde te slaan, werd hardhandig aangepakt. Meerdere mensen zeggen fysiek te zijn aangevallen nadat ze via YouTube melding hadden gemaakt van misbruik of mishandeling. Eén van hen zegt zelfs te zijn beschoten.

Ook de BBC ervaarde dat zelf, toen er in 2022 werd geprobeerd om de kerk te filmen, vanaf de openbare weg. Beveiligingsmedewerkers van de kerk schoten op de journalisten en zetten ze enkele uren vast.

Vier Britten die aangesloten waren bij de kerk, hebben bij de Britse autoriteiten melding gemaakt van de verkrachtingen. Ze zeggen dat er nooit actie is ondernomen.

De Synagogue Church of all Nations is vandaag de dag nog steeds actief, heeft een wereldwijde aanhang en exploiteert een tv-kanaal. De BBC heeft geprobeerd verhaal te halen bij de kerk, maar die heeft in geen enkel geval gereageerd. Wel zei de kerk eerder dat "geen enkele beschuldiging tegen T.B. Joshua ooit is onderbouwd".