Aggregator

Goedemorgen! Vandaag is de eerste zitting in een omvangrijke zedenzaak tegen een man uit Enkhuizen. Ook komt de Duitse Bondsdag bijeen vanwege de aanslag in Maagdenburg en wordt de Westerscheldetunnel tolvrij.

Eerst het weer: de dag verloopt grijs. Alleen in het noordwesten breekt de zon soms door. Bij aantrekkende zuidwestenwind wordt het 5 tot 9 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Amerikaanse oud-president Jimmy Carter is op 100-jarige leeftijd overleden. Hij was al enige tijd ziek. Wat hij had, is niet bekendgemaakt. Begin 2023 werd duidelijk dat hij palliatieve zorg kreeg en de tijd die hem nog restte thuis met familie wilde doorbrengen, in plaats van in het ziekenhuis.

Carter was president tussen 1977 en 1981 en stond voor een politiek zonder het wantrouwen en cynisme uit de Nixon-jaren. Maar tijdens zijn presidentschap nam het vertrouwen in hem steeds meer af. Bij de verkiezingen van 1980 leed hij een verpletterende nederlaag tegen Ronald Reagan en werd daarmee de eerste president sinds 1932 die geen tweede termijn kreeg.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De Surinaamse oud-president Bouterse overleed deze week aan een "complicatie van leverfalen bij ernstige leverfibrose, veroorzaakt door chronisch alcoholgebruik", meldde het Openbaar Ministerie in Suriname gisteren.

Daarvoor was hij een jaar voortvluchtig. Correspondent Nina Jurna ging op zoek naar de plek waar hij zich waarschijnlijk schuil heeft gehouden.

Fijne dag!

A lot of the projects we feature here on Hackaday engender the classic “build versus buy” argument. We’ve always been puzzled by that; if anyone can appreciate the sheer joy …read more

Het was in Nederland in 2024 over het hele jaar bekeken zeer warm. Het was gemiddeld net zo warm als vorig jaar, toen het jaargemiddelde voor het eerst sinds het begin van de metingen 11,8 graden was, meldt het KNMI. Daarmee zijn 2023 en 2024 de warmste jaren sinds het begin van de metingen in 1901.

De hoge gemiddelde temperatuur komt wellicht als een verrassing. De zomer, die na een recordwarme lente kwam, kende veel bewolking en neerslag en zal door veel Nederlanders als druilerig en kil zijn ervaren. Juni en zomervakantiemaand juli waren ook kouder dan gemiddeld. Maar de overige maanden waren veelal juist warmer, wat het gemiddelde opkrikt.

Streepjescode

De bekendmaking van de gemiddelde temperatuur in Nederland dit jaar valt samen met de publicatie van de nieuwste zogeheten 'klimaatstreepjescode' van het KNMI. Sinds 2018 publiceert het instituut de streepjescode, in navolging van de Britse klimaatwetenschapper Ed Hawkins, die wereldberoemd werd met zijn inmiddels veelgebruikte 'climate stripes' om de opwarming van de aarde verbeelden.

De streepjescode van het KNMI is een weergave van hoe de temperatuur in Nederland is veranderd sinds 1901: elk jaargemiddelde krijgt een kleur en wordt een streep in de streepjescode. De kleuren gaan, net als bij het origineel van Hawkins, van donkerblauw (koude jaren) tot donkerrood (warme jaren).

"Als je dat voor de hele meetreeks doet krijg je een prachtig streepjescodepatroon", vertelt klimaatwetenschapper Karin van der Wiel van het KNMI, die verantwoordelijk is voor de versie voor Nederland. "De streepjescode loopt van donkerblauw naar donkerrood. Dat is de langzame klimaatopwarming die je ziet. Maar tussendoor zie je ook de variabiliteit in de temperaturen van jaar op jaar. Dat werkt uitstekend om het gesprek over klimaatverandering op gang te brengen."

De streepjescode met de gemiddelde temperaturen per jaar:

Niet onverwacht krijgt 2024 in de nieuwste streepjescode dezelfde diepe donkerrode kleur als 2023. De trend is duidelijk: de koele blauwe kleuren van de eerste helft van de vorige eeuw maken consequent plaats voor rode strepen, die steeds donkerder worden. Nederland is de afgelopen decennia steeds warmer geworden, in lijn met de wereldwijde opwarming als gevolg van de verbranding van fossiele brandstoffen.

Utrechters kregen op kerstavond al een voorproefje van de nieuwste 'klimaatstreepjescode' van het KNMI. Toen werd de nieuwste versie geprojecteerd op de gerestaureerde Domtoren.

De herhaling van het warmterecord van vorig jaar tekent zich af op het moment dat er wereldwijd een vergelijkbaar beeld te zien is: de Europese klimaatdienst Copernicus waarschuwde al in november dat de opwarming dit jaar wereldwijd voor het eerst de 1,5 graad ten opzichte van het pre-industriële tijdperk passeert.

Maar het wereldwijde jaargemiddelde en het gemiddelde van Nederland zijn niet direct aan elkaar te relateren. "Die 1,5 graad is een mondiaal getal, dat gaat iets langzamer. Nederland warmt sneller op dan het wereldwijde gemiddelde", licht Van der Wiel toe. "Een van de redenen daarvan is dat Nederland een land is, en geen oceaan. Land warmt sneller op dan de oceaan."

Roodtinten raken op

Het KNMI loopt er de laatste dieprode jaren wel tegenaan dat de roodtinten voor Nederland een beetje op beginnen te raken. Van der Wiel: "Dat is iets waar ik wel mee zit. Tot nu toe heb ik wat toegevoegd aan de donkere kant, maar hoeveel roder kan ik het nog maken? In Engeland zijn ze overgegaan naar zwart, maar daar zijn we bij het KNMI geen voorstander van."

De kans dat het kleurendilemma zich in 2025 opnieuw voordoet voor de wereldwijde 'klimaatstreepjescode', is overigens beperkt. De afgelopen jaren waren El Niño-jaren, wat de wereldwijde temperatuur heeft opgestuwd. Nu die El Niño is afgelopen, zal het wereldwijd komend jaar naar verwachting koeler zijn.

Maar over de gemiddelde temperatuur in Nederland vallen voor komend jaar minder algemene voorspellingen te doen. Al is in ieder geval vrijwel zeker dat de diepe blauwtinten uit de vorige eeuw door de opwarming van de aarde ook in 2025 niet zullen terugkeren. Van der Wiel: "Vergeleken met een eeuw geleden wordt het sowieso weer een warm jaar."

Het Rode Kruis kwam in 2024 vaker in actie dan ooit na extreem weer en ander natuurgeweld. Orkanen, overstromingen, hittegolven: alles bij elkaar zette de hulporganisatie dit jaar na 108 natuurrampen een grootschalige hulpactie op, en dat is veel meer dan in eerdere jaren.

Vorig jaar waren er nog 87 acties, in 2022 waren het er 75 en het jaar daarvoor waren het er nog 59. Kortom: sinds 2021 is het aantal hulpacties vanwege natuurgeweld bijna verdubbeld.

"In 2024 werd record na record gebroken", zegt directeur Harm Goossens. "In Mongolië was het de strengste winter in de afgelopen vijftig jaar. In India werd juist de hoogste temperatuur ooit gemeten: bijna 53 graden. Niet eerder kwam het Rode Kruis bij zoveel overstromingen in actie. Het cycloonseizoen op de Filippijnen duurde langer dan ooit. En orkaan Beryl in het Caribisch gebied brak alle records: nog nooit werd een orkaan zo vroeg in het seizoen zó sterk."

Beter voorbereiden

De hulporganisatie is niet de enige die zijn zorgen uitspreekt over de weersextremen van 2024. Afgelopen week blikte het internationale wetenschappelijke samenwerkingsverband WWA terug op het weer van het afgelopen jaar, en concludeerde dat landen zich beter moeten voorbereiden op extreem weer.

Zeker over de hitte delen de wetenschappers Goossens' zorgen, maar ook andere weersextremen zagen ze ernstiger of frequenter worden door klimaatverandering. Ze riepen landen op om zich beter voor te bereiden op weersextremen, want de gevolgen van dat noodweer zijn al erg groot bij de huidige 1,3 graad opwarming.

Kijk welk aandeel klimaatverandering volgens de wetenschap had bij de onderzochte weersextremen:

Ook het Rode Kruis bereidt zich voor 2025 wereldwijd voor op meer en intensere natuurrampen. Het Rode Kruis richt zich daarbij vooral op mensen in de armste gebieden, die het hardst worden geraakt door klimaatverandering.

Tegelijk wijst Goossens erop dat extreem weer ook dichter bij huis een groeiend probleem is. "We zien het steeds vaker dichter bij huis. In Spanje, Italië, Oostenrijk en Polen zetten overstromingen de levens van mensen op z'n kop. Het is bijna een wonder dat wij in Nederland de dans nog zijn ontsprongen."

De druk op de organisatie neemt ook toe door de vele acties na natuurgeweld, die niet zelden samenvallen met conflicten. Goossens: "Absoluut. Soms zo erg dat we ons zelfs afvragen of het Internationale Rode Kruis nog wel overal kan inspringen. Op een gegeven moment hebben we gewoon niet meer de financiële middelen of de bemensing om het te behappen."

Gironummer voor slachtoffers natuurgeweld

Het is niet voor het eerst dat het Rode Kruis aan de bel trekt over de vele hulpacties vanwege natuurgeweld in 2024. Al in september sprak de organisatie van een recordjaar, wat toen reden was om een speciaal gironummer te openen om mensen te helpen bij natuurrampen.

Via gironummer 661, dat nog altijd open is, is inmiddels een miljoen euro opgehaald. De aandacht voor het gironummer verstomde kort na de opening ervan, mede doordat de samenwerkende hulporganisaties toen Giro555 openden voor de slachtoffers van het geweld in het Midden-Oosten.

Ook in het nieuwe jaar gaat het Rode Kruis aandacht besteden aan het speciale gironummer voor slachtoffers van natuurrampen.

Schaakgrootmeester Magnus Carlsen doet toch mee aan het WK blitz dat vandaag in New York begint. Hij had aangekondigd dat toernooi te boycotten omdat hij volgens de regels geen spijkerbroek mocht dragen. Die regels worden nu versoepeld.

Het relletje ontstond tijdens het WK rapid dat ook in New York werd gehouden. De Noor droeg een spijkerbroek. Hij werd door schaakbond FIDE gesommeerd om die voor de volgende ronde om te wisselen voor een nettere broek en kreeg een boete van 200 dollar. Volgens de organisatie wordt het toernooi juist dicht bij het hotel van de schakers gehouden zodat zij zich eventueel snel kunnen omkleden als zij zich niet aan de kledingvoorschriften houden.

Carlsen zei dat hij pas de volgende dag een andere broek aan zou trekken en werd daarop uit het toernooi gehaald. Voor de Noor was het inmiddels "een principekwestie" geworden, stelde hij. Hij liet de organisatie weten niet mee te doen aan het WK blitz.

FIDE-voorzitter Arkady Dvorkovich liet gisteren in een verklaring weten dat hij de toernooileiding van het WK blitz zou laten overwegen om "passende spijkerbroeken" met een jasje toe te staan, en andere "elegante kleine afwijkingen" van de kledingvoorschriften.

"De door Magnus Carlsen geuite zorgen benadrukken de noodzaak van verdere discussie over hoe we de huidige aanpak kunnen moderniseren", zegt de voorzitter. Dat is volgens hem nodig om "de evoluerende aard van schaken als een mondiale en toegankelijke sport te weerspiegelen".

Concentratie verstoord

Carlsen heeft laten weten vandaag een spijkerbroek te dragen. Ook verduidelijkte hij waarom hij zich niet wilde omkleden. Hij vroeg zich af of hij daadwerkelijk een regel had overtreden en zei dat zich omkleden zijn concentratie onnodig zou hebben verstoord. "Ik had mij kunnen omkleden. Dat wilde ik natuurlijk niet", zei hij. "Daar sta ik nog steeds achter."

"Ik denk dat de situatie van hun kant slecht is aangepakt", zei de 34-jarige Noor over de organisatie. Hij voegde eraan toe uit te kijken naar het WK blitz, een snelle vorm van schaken die hij graag speelt.

Twee KLM-toestellen zijn gisteravond na vertrek naar Schiphol teruggekeerd vanwege technische problemen.

De eerste vlucht was vlucht KL 895 met als bestemming Shanghai, een Boeing 777-200. Het toestel steeg rond 14.30 uur op vanaf Schiphol, maar keerde omstreeks 17.40 uur ter hoogte van Azerbeidzjan weer om richting Schiphol.

KLM meldt aan persbureau ANP dat er onderweg problemen waren ontstaan met het drinkwater aan boord en dat dat op Schiphol verholpen moest worden. Rond 23.30 uur landde het toestel op de Nederlandse luchthaven.

Technisch mankement

De tweede vlucht was vlucht KL 835, een Boeing 777-300 die via een tussenstop in Singapore naar Bali had moeten vliegen. Het toestel steeg rond 21.45 uur op, keerde ter hoogte van Duitsland terug en landde vervolgens rond 23.30 uur weer op Schiphol.

Ook hier spreekt KLM van een technisch mankement, maar wat er precies aan de hand was meldt de luchtvaartmaatschappij niet. Niemand raakte gewond.

Afgelopen weekend moest een Boeing 737 van de luchtvaartmaatschappij een noodlanding maken in het zuiden van Noorwegen. Volgens Noorse media zagen piloten dat er rook uit de linkermotor van het toestel kwam. KLM zegt dat tijdens vertrek uit Oslo "een hard geluid te horen was" en dat verder onderzoek wordt gedaan.

There aren’t many people who could do an hour-long video reviewing an oscilloscope, but [Kerry Wong] is definitely one of them. This time, he’s looking at a UNI-T MSO2304X 300 …read more

Veel staatshoofden, oud-wereldleiders en andere politici hebben bij het overlijden van de Amerikaanse oud-president Jimmy Carter hun respect betuigd.

Gisteren werd bekend dat hij op 100-jarige leeftijd is overleden. "Meer dan zes decennia hadden Jill en ik de eer om Jimmy Carter een zeer goede vriend te noemen", schrijft de Amerikaanse president Biden. "Maar uitzonderlijk is dat miljoenen mensen in de VS en in de wereld die hem nooit hebben ontmoet hem ook als een goede vriend beschouwden".

Biden spreekt ook vol lof over de manier waarop Carter zich inzette voor wereldvrede. Ook premier Schoof belicht die kant van de oud-president. "In zijn lange leven en carrière zette president Jimmy Carter zich onvermoeibaar in voor vrede en mensenrechten wereldwijd", schrijft Schoof. "Vriendelijk en vasthoudend. Zo zal hij voortleven in de herinnering van velen. Mijn gedachten gaan uit naar zijn nabestaanden."

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima prijzen Carter eveneens. "Gedreven door een rotsvast geloof in de positieve kracht van mensen, zette hij zich in voor vrede en sociale rechtvaardigheid", schrijven zij in een officiële reactie.

"Gemotiveerd door zijn sterke geloof en waarden herdefinieerde president Carter het oud-presidentschap met een opmerkelijke toewijding aan sociale rechtvaardigheid en mensenrechten in binnen- en buitenland", schrijft de Britse premier Starmer, die ook zijn bemiddeling tussen Israël en Egypte noemt, waarvoor Carter in 2002 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

De Britse koning Charles noemt Carter "een toegewijd dienaar van de publieke zaak die zijn leven wijdde aan het bevorderen van vrede en mensenrechten. Zijn toewijding en bescheidenheid waren voor velen een inspiratie. En ik denk met plezier terug aan zijn bezoek aan het Verenigd Koninkrijk in 1977."

De Franse president Macron noemt Carter "een standvastig pleitbezorger voor de rechten van de meest kwetsbaren". "Hij heeft onvermoeibaar voor vrede gevochten", gaat hij verder.

Rechtvaardigheid en dienstbaarheid

In de VS prijst oud-president Obama eveneens Carters gevoel voor rechtvaardigheid. "President Carter heeft ons allemaal geleerd wat het betekent om een leven van gratie, waardigheid, rechtvaardigheid en dienstbaarheid te leiden. Michelle en ik denken aan de familie Carter en bidden voor hen en iedereen die van deze opmerkelijke man hield en van hem leerde."

"President Carter gaf het ambt waardigheid", zegt voormalig president George W. Bush. "En zijn inspanningen om een betere wereld achter te laten eindigden niet met het presidentschap. Zijn werk met Habitat for Humanity en het Carter Center was een voorbeeld van dienstbaarheid dat Amerikanen generaties lang zal inspireren."

Veel dank verschuldigd

"De uitdagingen waarmee Jimmy als president te maken kreeg, kwamen op een cruciaal moment voor ons land en hij deed er alles aan om het leven van alle Amerikanen te verbeteren", reageert aankomend president Trump. "Daarvoor zijn we hem allemaal veel dank verschuldigd."

"Hillary en ik ontmoetten president Carter in 1975 en wij schaarden ons al vroeg achter zijn presidentscampagne", schrijft voormalig president Clinton, die ook Carters inspanningen voor wereldvrede noemt. "Ik zal er altijd trots op zijn dat ik hem en Rosalynn (zijn vrouw, red.) heb onderscheiden met de Medal of Freedom. En ik ben er trots op dat ik met hem heb gewerkt in de jaren nadat hij het Witte Huis had verlaten."

Stem voor vrede

Ook van andere Amerikaanse politici is er niets dan lof voor de oud-president, niet alleen van Democraten, maar ook van Republikeinen. De leider van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden, Steve Scalise, schrijft: "Ik sluit me aan bij alle Amerikanen en breng hulde aan president Carter voor zijn leven in het teken van dienstbaarheid."

De Democratische fractievoorzitter in het Huis van Afgevaardigden Hakeem Jeffries noemt Carter "een krachtige stem voor vrede overal". "Zijn levenslange toewijding aan nederigheid, vriendelijkheid en dienstbaarheid aan anderen zal een voorbeeld blijven voor toekomstige generaties van overheidsdienaren."

One of the blockbuster talks at last year’s Chaos Communications Congress covered how a group of hackers discovered code that allegedly bricked public trains in Poland when they went into …read more

Zittend president van Kroatië, Zoran Milanovic, heeft bij de eerste ronde van de presidentsverkiezingen net niet genoeg stemmen behaald om direct te worden herkozen.

Met bijna alle stemmen geteld komt de sociaaldemocraat uit op ruim 49 procent van de stemmen, terwijl meer dan 50 procent nodig was om een tweede stemronde te voorkomen. In de tweede ronde neemt hij het op tegen de conservatieve kandidaat Dragan Primorac van regeringspartij HDZ, die ruim 19 procent van de stemmen binnenhaalde.

Ceremonieel

Na de verkiezingsuitslag bedankte Milanovic zijn aanhangers en waarschuwde hij hen dat dit nog maar de eerste ronde was. "Laten we niet feestvieren, maar realistisch zijn", sprak hij. "We moeten opnieuw vechten. het is pas voorbij als het voorbij is".

De positie van president is in Kroatië vooral ceremonieel. Een president kan er geen wetten blokkeren, maar heeft wel invloed op onder meer het buitenlandbeleid en het militaire beleid van het land.

Kritisch over steun aan Oekraïne

Milanovic was voor zijn presidentschap tussen 2011 en 2016 premier van het land. Sinds 2019 is hij president. Als president lag hij meerdere keren met premier Plenkovic in de clinch over onder meer het buitenlandbeleid van het land. Hij is zeer kritisch op de steun van het Westen aan Oekraïne en wil geen Kroatische inmenging in de oorlog.

Plenkovic bestempelt Milanovic als "pro-Russisch" en een bedreiging voor de internationale status van Kroatië. Zijn partijgenoot Primorac voerde vooral campagne als verbinder van het land, terwijl hij Milanovic afschilderde als iemand die het land verdeelt. Ondanks zijn grote achterstand op de huidige president in de eerste stemronde toonde Primorac zich positief. "Ik weet dat het verschil groot lijkt", zei hij.

Maar volgens hem waren deze ronde veel stemmen verdeeld over meerdere conservatieve kandidaten en kunnen die in de volgende ronde naar hem gaan. "We hebben nu een grote kans om het een tegen een tegen elkaar op te nemen en aan de kiezer te tonen wie waar voor staat".

Bijna twee derde (63 procent) van de Nederlanders wil dat het kabinet zich minder richt op het buitenland en juist meer aandacht besteedt aan de problemen in eigen land.

Zij begrijpen dat Nederland als klein handelsland internationaal moet samenwerken, maar hebben het gevoel dat de regering daarin overdrijft en dat we nu te veel 'het braafste jongetje van de klas' zijn. Vooral als het gaat om asiel- en klimaatbeleid.

Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal-en Cultureel Planbureau (SCP), dat de houding van de meeste Nederlanders samenvat als 'Eerst wij, dan zij'.

'EU veroorzaakt problemen in Nederland'

Verreweg de meeste Nederlanders willen de EU niet verlaten en de NAVO al helemaal niet, maar ze vinden dat de balans nu zoek is. Er is de afgelopen jaren in hun ogen te weinig aandacht geweest voor de problemen in eigen land, zoals het tekort aan woningen, de opvang van asielzoekers en de hoge prijzen van onder meer energie.

Ze hebben niet alleen het gevoel dat Nederland internationaal meer doet dan nodig is; er zijn ook mensen die het buitenland rechtstreeks verantwoordelijk houden voor problemen hier. Zo zorgen Europese stikstofregels er in hun ogen voor dat Nederlandse boeren in de knel komen en dat er minder kan worden gebouwd.

Zelfde beeld als in 2011 en 2018

Bij eerdere onderzoeken in 2011 en 2018 dacht een meerderheid er ook al ongeveer zo over. SCP-onderzoeker Josje den Ridder wijst erop dat de PVV dertien jaar geleden na een goede verkiezingsuitslag ook al betrokken was bij het landsbestuur via een gedoogconstructie met VVD en CDA. Bij de verkiezingen van vorig jaar november deed de partij van Geert Wilders het electoraal nog beter dan destijds, met als centrale slogan 'Nederlanders weer op 1'.

"Het gevoel bij veel mensen is heel kort samengevat", vertelt Den Ridder, "dat het achtereenvolgende kabinetten maar niet lukt om het toeslagenschandaal op te lossen of meer huizen te bouwen, terwijl het bij wijze van spreken binnen een dag geregeld is als Oekraïne plotseling geld nodig heeft."

Zorgen over internationale veiligheid

Verschil met 2011 is wel dat er vanwege met name door de oorlog in Oekraïne nu meer zorgen zijn over internationale veiligheid. Bijna zeven op de tien Nederlanders vinden dat Nederland evenveel moet bijdragen aan defensie en veiligheid als andere Europese landen, terwijl er in het verleden juist consequent steun was voor bezuinigingen op dit terrein.

Onderzoeker Den Ridder ziet een worsteling bij veel mensen als het gaat om de juiste balans tussen binnen- en buitenlandbeleid. "Dat gebeurt ook in de huidige coalitie. Kijk naar Caroline van der Plas van BBB, die eerst zegt dat Nederland als het om landbouw gaat 'met de vuist op tafel moet slaan' in Brussel, en daar dan al snel van terug moet komen. Net als velen wil zij dat wij dingen zelf kunnen bepalen, maar de werkelijkheid is weerbarstiger. Voor veel mensen is die zoektocht denk ik dus heel herkenbaar."

Van de Amerikaanse president Jimmy Carter is wel gezegd dat hij beter was als mens dan als politicus. Of dat beeld klopt of niet, zeker is dat hij in 1976 tot president werd gekozen omdat hij zich presenteerde als buitenstaander in de politiek.

Zondagavond overleed hij, 100 jaar oud. Hij leefde na zijn aftreden nog 44 jaar, langer dan welke andere Amerikaanse oud-president ook.

De overwinning van Carter maakte duidelijk dat de Amerikanen het na het Watergateschandaal hadden gehad met het establishment in Washington. De joviale zuiderling met de grote glimlach stond voor een meer volkse politiek, zonder het wantrouwen en cynisme uit de Nixon-jaren.

Waardering

Maar vier jaar later gold de Democraat als een zwakke president. Bij de presidentsverkiezingen van 1980 leed Carter een verpletterende nederlaag tegen Republikein Ronald Reagan en werd daarmee de eerste president sinds 1932 die geen tweede termijn kreeg.

Na zijn presidentschap kwam alsnog de waardering. Hij zette zich in voor democratie, mensenrechten en het bestrijden van ziektes en ander menselijk leed. Onvermoeibaar reisde hij de wereld over om waarnemer te zijn bij verkiezingen en om te helpen bij het oplossen van conflicten.

In 2002 kreeg hij de Nobelprijs voor de Vrede, voor zijn bemiddeling tussen Israël en Egypte, maar ook voor de activiteiten die hij na zijn presidentschap had ondernomen.

Onverwacht

James Earl Carter werd op 1 oktober 1924 geboren in Georgia. Hij diende bij de marine, maar keerde na de dood van zijn vader in 1953 terug naar diens boerderij. Hij bouwde het familiebedrijf uit tot een grote pindaboerderij.

Terwijl de zwarte bevolking in het zuiden streed voor gelijke rechten, ging Carter de politiek in. Namens de Democratische Partij werd hij in 1962 gekozen in de senaat van Georgia.

In 1970 lukte het hem om gouverneur te worden en in 1976 verraste Carter vriend en vijand door de Democratische voorverkiezingen in Iowa te winnen. Zijn overwinning was zo onverwacht dat het verhaal ging dat zelfs zijn moeder niet had geweten dat hij president wilde worden. Toen hij het haar vertelde, zou zij verbaasd hebben gevraagd: "Van wat dan?"

In werkelijkheid was hij al jaren met zijn nationale ambities bezig. In 1972 al had hij geprobeerd running mate te worden van de Democratische presidentskandidaat George McGovern.

Zijn campagne van 1976 was professioneel georganiseerd. Hij verwierf de steun van de massamedia. Tegelijk wekte hij de indruk dat hij met zijn eenvoud en eerlijkheid heel anders was dan de gevestigde politici.

"I'll never tell a lie to the American people!", zo beweerde de pindaboer uit het zuiden. Nadat hij zijn aanvankelijk bekendere Democratische rivalen had verslagen, won Carter ook van de Republikeinse president Ford.

Ook bij zijn inauguratie liet Carter zien dat hij het anders zou doen dan zijn voorgangers. In plaats van te rijden liep hij de route van het Capitool naar het Witte Huis, hand in hand met zijn vrouw Rosalynn. Hun 9-jarige dochter Amy huppelde eromheen.

Carter had het tij niet mee. Na de ongebreidelde economische groei van de jaren 1945-1973 kreeg de VS te maken met stijgende olieprijzen en een hoge werkloosheid. Het lukte hem maar niet om die problemen overtuigend het hoofd te bieden.

In de buitenlandse politiek boekte hij wel succes, toen hij in het presidentiële buitenverblijf Camp David de Egyptische president Sadat en de Israëlische premier Begin persoonlijk wist over te halen om een vredesakkoord te tekenen.

Maar de relatie met de Sovjet-Unie liep stuk. Carter sloot met Sovjet-leider Brezjnev nog wel een akkoord over verdere vermindering van de strategische kernbewapening (SALT II), maar de spanningen met de Sovjet-Unie waren toen al aan het toenemen. Met zijn moralisme en gehamer op de mensenrechten wekte Carter het wantrouwen van de Sovjet-leiders.

Doodsteek

Dieptepunt van Carters presidentschap was de bezetting van de Amerikaanse ambassade in Teheran. In 1979 grepen de ayatollahs in Iran de macht. Toen Carter de sjah toestemming gaf om voor medische behandeling naar New York te komen, bezetten boze sjiieten op 4 november 1979 de Amerikaanse ambassade in Teheran. Ze eisten uitlevering van de sjah. 52 Amerikanen zaten vast.

Een mislukte reddingsoperatie, die het leven kostte aan acht Amerikanen, betekende de doodsteek voor Carters presidentschap. De gijzeling van het Amerikaanse ambassadepersoneel, die 444 dagen zou duren, werd het symbool van Amerika's machteloosheid onder zijn leiding.

Bij de verkiezingen van november 1980 verloor Carter in 44 van de 50 Amerikaanse staten van Ronald Reagan en voor het eerst sinds 1952 verloren de Democraten de meerderheid in de Senaat. Als ultieme belediging liet Iran de gijzelaars vrij een paar uur na de inhuldiging van Reagan.

Carter keerde terug naar zijn pindaboerderij, waar hij werd geconfronteerd met een miljoenenschuld: het gevolg van mismanagement.

Maar in de ruim dertig jaar na zijn presidentschap oogstte hij respect en bewondering door zijn tomeloze inzet als mensenrechtenactivist waarvoor hij de hele wereld afreisde. Ook publiceerde Carter bijna dertig boeken en overleefde hij kanker.

Tot het einde van zijn leven bouwde hij mee aan huizen voor armen en gaf hij les op een zondagsschool. Daarom werd Jimmy Carter de beste oud-president van de Verenigde Staten genoemd.

De Amerikaanse oud-president Jimmy Carter is op 100-jarige leeftijd overleden. Dat heeft zijn zoon Chip bekendgemaakt in The Atlanta Journal-Constitution, een krant in Carters thuisstaat Georgia.

Carter was al enige tijd ziek. Waar hij precies aan leed, is niet bekendgemaakt. Medio februari 2023 werd wel duidelijk dat hij palliatieve zorg kreeg en zijn resterende tijd thuis met familie wilde doorbrengen, in plaats van in het ziekenhuis. Hij overleed vandaag in zijn huis in Plains, een plaats in Georgia, om 15.40 uur plaatselijke tijd.

De Democraat, die voor zijn politieke carrière onder meer aan het hoofd stond van de pindaboerderij van zijn vader, kwam in 1977 in het Witte Huis terecht. Daar presenteerde hij zich in de nasleep van de Vietnamoorlog en het Watergateschandaal als verfrissende buitenstaander die zou afrekenen met de politieke cultuur van de jaren daarvoor.

Carter was destijds een relatief onbekende figuur in Washington, hoewel hij in Georgia actief was geweest als senator en later als gouverneur. In 1976 won hij de presidentsverkiezingen van zijn Republikeinse tegenstander Gerald Ford, die na het Watergateschandaal Richard Nixon was opgevolgd.

Gijzelingscrisis

Tijdens Carters presidentschap verslechterde de economische situatie van de Verenigde Staten. Het land kampte onder meer met torenhoge inflatie en werkloosheid.

In de buitenlandse politiek boekte Carter wel successen. Zo speelde hij een centrale rol in de totstandkoming van de zogeheten Camp David-akkoorden, die in 1978 leidden tot een historisch vredesverdrag tussen Egypte en Israël.

Ruim twee jaar later kwam er een einde aan zijn presidentschap. Bij de verkiezingen in 1980 werd hij verpletterend verslagen door de Republikein Ronald Reagan, tegen de achtergrond van een maandenlange gijzelingsactie in de Amerikaanse ambassade in Iran. Bij een mislukte reddingsoperatie kwamen acht Amerikaanse militairen om het leven.

In 2019 blikte de toen 95-jarige Carter in een interview met Nieuwsuur terug op de gebeurtenissen die het einde van zijn presidentschap inluidden:

Na zijn presidentschap zette Carter zich tot op hoge leeftijd in voor onder meer mensenrechten, democratie en volksgezondheid via zijn stichting The Carter Center. Zijn wereldwijde werk voor goede doelen leverde hem in 2002 de Nobelprijs voor de Vrede op.

Op 100-jarige leeftijd was de oud-president volgens zijn kleinzoon Jason "fysiek erg verslechterd", maar mentaal nog scherp. Zo was Carter nog steeds geïnteresseerd in politiek en de oorlog in Gaza, zei Jason Carter eerder dit jaar.

Carter was vanaf 1946 getrouwd met de in november vorig jaar overleden Rosalynn Carter, met wie hij vier kinderen had.

Let’s think of the last time you sent data without wires. We’re not talking WiFi here, but plain optical signals. Free-space optical communication, or FSO, is an interesting and easy …read more

De Duitse politie heeft een onderzoek ingesteld naar een carmeeting van zo'n 2000 automobilisten gisteravond in Aken, vlak over de grens bij Heerlen. Daar waren behalve Duitse ook Nederlandse en Belgische bestuurders bij betrokken. Er werd onder meer een politieauto vernield met vuurwerk.

De deelnemers waren met honderden veelal getunede auto's naar Aken gekomen, waar ze straten blokkeerden en gevaarlijke situaties in het verkeer veroorzaakten, meldt de politie vandaag. Toen agenten probeerden in te grijpen liep de situatie uit de hand.

De politie werd belaagd met vuurwerk en de ruiten van een dienstauto gingen aan diggelen, eveneens door vuurwerk. "De deelnemers stelden zich steeds tegendraadser en roekelozer op. Sommige groepen gedroegen zich zeer agressief en bedreigend", aldus een politiewoordvoerder.

Er vielen volgens Duitse media geen gewonden. Tegen middernacht werd de bijeenkomst beëindigd en had de politie de situatie onder controle. Er is een strafrechtelijk onderzoek ingesteld naar verschillende overtredingen, waaronder gevaarlijk rijgedrag, mishandeling van agenten en overtredingen van de Duitse explosievenwet.

'Diep teleurgesteld'

De organisatie van het evenement, Zollvereintreff, reageerde op Instagram verbolgen op de escalatie. "We zijn ten diepste teleurgesteld over het gedrag van sommige lieden, van wie sommigen zich bij ons hebben aangesloten vanuit andere groepen en ook vanuit het buitenland. Zulke agressievelingen hebben niets met ons en de tuning-scene te maken."

Gisteravond was er een soortgelijk illegaal evenement in Münster met honderden, in enkele gevallen met kerstverlichting versierde, auto's op de parkeerplaats van een meubelzaak. Ook daar werd veel politie ingezet, maar die bijeenkomst verliep overwegend vreedzaam.

Een Russische man die werd gearresteerd omdat hij reizen voor lhbti'ers zou organiseren is in zijn cel om het leven gekomen. Dat meldt Baza, een onafhankelijk Russisch nieuwsmedium dat vanuit het buitenland opereert.

Het gaat om de 48-jarige Andrej Kotov, de directeur van reisorganisatie Men Travel. Hij zat vast in een detentiecentrum in Moskou in afwachting van zijn proces.

Kotov werd een maand geleden opgepakt voor "het organiseren van en deelname aan extremistische activiteiten", meldden staatsmedia toen. Het staatsnieuwsagentschap Tass berichtte dat hij verdacht wordt van het organiseren van een reis voor "aanhangers van niet-traditionele seksuele waarden" naar Egypte.

OVD-Info, een Russische mensenrechtenorganisatie die zich bezighoudt met het bestrijden en documenteren van politieke vervolging, heeft contact gehad met de advocaat van Kotov. Zij ontving het bericht dat haar cliënt zelfmoord heeft gepleegd in zijn cel.

Kotov zou vanochtend vroeg zijn gevonden. Bronnen zeggen tegen Baza dat zijn lichaam bebloed werd aangetroffen door gevangenisbewaarders.

'Lhbti-propaganda'

Het onafhankelijke Russische nieuwsmedium Mediazona schreef eerder deze maand dat Kotov de aanklachten ontkende. Hij zou in de rechtbank hebben verklaard dat hij tijdens zijn arrestatie is mishandeld.

Op de dag van de arrestatie deed de Russische politie invallen in verschillende bars en nachtclubs op basis van een wet die "lhbti-propaganda" strafbaar stelt. Op sociale media gingen beelden rond van agenten die feestgangers in de populaire homoclub Mono in Moskou bevalen op de grond te gaan liggen.

'Beschermer van Russische waarden'

Poetin profileert zich al jaren als beschermer van de traditionele Russische waarden. Sinds de Russische invasie in Oekraïne heeft het Kremlin zijn conservatieve en anti-lhbti-retoriek opgevoerd. In staatsmedia wordt de oorlog neergezet als een strijd tegen het Westen en westerse waarden.

In november 2023 stemde het Russische hooggerechtshof in met een wet die de "internationale lhbti-beweging" als extremistisch bestempelt en alle activiteiten in Rusland verbiedt. Daarmee belandde 'de beweging' op dezelfde lijst als al-Qaida, IS en ook Navalny's anti-corruptieorganisatie.

Op de Dam in Amsterdam zijn gisteravond een paar honderd mensen bij elkaar gekomen om de nationale viering van het joodse feest Chanoeka bij te wonen. Bij de viering werden de kaarsen van een grote negenarmige kandelaar aangestoken. Ook hielden onder anderen BBB-voorvrouw Van der Plas en de directeur van het Joods Cultureel Kwartier een toespraak.

Van der Plas sprak over "donkere dagen" die de Joodse gemeenschap meemaakt. "De tijden zijn moeilijk. Moeilijker dan het jaren is geweest. En als we terugkijken naar de geschiedenis, dan zien we dat het Joodse volk door de eeuwen heen heel veel moeilijke tijden heeft doorgemaakt", zei Van der Plas.

De BBB-leider prees in haar toespraak de Joodse gemeenschap. "Ondanks de uitdagingen die u en wij tegenkomen, ondanks de verdeeldheid in de wereld, blijft het licht van de Joodse gemeenschap branden."

Op de Dam hielden aanwezigen lichtjes omhoog:

Van der Plas stond verder stil bij de grootschalige terreuraanval van Hamas in Israël op 7 oktober 2023. Daarbij werden zo'n 1200 Israëliërs gedood en 251 mensen ontvoerd naar de Gazastrook. "De angst die in de eerdere generaties zat en zit, is nooit weggegaan", zei Van der Plas. "Het heeft gesluimerd misschien, maar sinds de pogrom op 7 oktober is het weer volop opgelaaid."

Directeur van het Joods Cultureel Kwartier Emile Schrijver sprak eveneens over "gure tijden" en riep op tot een dialoog en sympathie. Vanwege de samenkomst was op de Dam veel politie op de been. De viering is rustig verlopen.

Lichtjesfeest

Tijdens Chanoeka wordt iedere dag een extra kaarsje van de kandelaar, de chanoekia, aangestoken. Het achtdaagse joodse feest wordt ook wel "het feest van het licht" genoemd. Ook niet-religieuze Joden die zich met de Joodse cultuur verbonden voelen, vieren het.

Wereldwijd wordt Chanoeka dit jaar gevierd van woensdag 25 december tot en met 2 januari.

Het gesprek dat Qmusic-presentator Mattie Valk had met de terminaal zieke Eva Hermans-Kroot, vlak voor haar dood, is gekozen tot Radiomoment van 2024. Dat is bekendgemaakt in het radioprogramma De Perstribune op NPO Radio 1.

Hermans-Kroot leed aan longkanker. Ze deed mee aan het tv-programma Over Mijn Lijk en was sinds augustus 2021 met grote regelmaat te horen in de ochtendshow Mattie & Marieke. Ze deelde haar leven met kanker op Instagram, waar ze meer dan een half miljoen volgers had.

Ze overleed op 30 november op 26-jarige leeftijd. Een dag eerder had Mattie Valk een gesprek met haar, waarin ze afscheid van elkaar namen.

Het radiomoment wordt jaarlijks gekozen door een jury van radio-dj's en presentatoren. Juryvoorzitter Ron Vergouwen zei enorm geraakt te zijn door het gesprek met Hermans-Kroot. "De onderscheiding is behalve voor de programmamakers óók zeker een blijvend applaus voor Eva."

Jurylid Gijs Staverman (Radio 10) noemt het een "mooi, ontroerend en betrokken" gesprek. "Je wordt als luisteraar meegenomen door Eva en Mattie. Het raakt mij omdat je voelt wat deze ziekte teweegbrengt. Ik vond het moedig en dapper om zo'n gesprek te voeren op de radio."

Valk zegt "heel erg trots" te zijn dat mensen het een mooi laatste gesprek vonden. "Ik neem dat persoonlijk mee, maar niet zo zeer als maker. Dat komt echt: Eva heeft het gedaan, zij is de bron van dit alles."

In de verkiezing voor het radiomoment eindigde het gesprek in Spijkers met Koppen (NPO Radio 2) van Dolf Jansen met cabaretier Vera van Zelm over grensoverschrijdend gedrag als tweede. Op de derde plaats staat een fragment van KINK, waarin Tim op het Broek spreekt met mensen die zelfdoding hebben overwogen.

Het Radiomoment van het Jaar werd dit jaar voor de zesde keer uitgereikt. Vorig jaar ging de onderscheiding naar een hoogoplopende discussie tussen een luisteraar en 3FM-dj Timur Perlin in het programma Requestival.

If you just want to use a debugger for your microcontroller project, you buy some hardware device, download the relevant driver software, and fire up GDB. But if you want …read more

In Groningen is vanmiddag een overleden jongen van 12 gevonden in een woning. Volgens de politie is de jongen onder verdachte omstandigheden overleden.

Een 45-jarige man uit Groningen is aangehouden. Wat zijn relatie tot de jongen is, kan de politie niet zeggen. Het is onduidelijk wat er precies is gebeurd.

"We kregen rond 14.00 uur de melding dat er een overleden persoon in de woning zou liggen", zegt een politiewoordvoerder tegen RTV Noord. "Ter plaatse hebben collega's inderdaad een overleden kind van twaalf jaar aangetroffen."

De politie doet in de woning, gelegen in de wijk Oosterpoort, onderzoek naar de omstandigheden waaronder de jongen is overleden. Ook gaat de politie met buurtbewoners in gesprek. Het huizenblok is deels afgezet.