Aggregator

"Ik heb nooit een signaal gekregen, achteraf ook niet, dat er iets is gebeurd tegen de zin van iemand." Dat heeft Ali B vanochtend gezegd aan het begin van de rechtszaak tegen hem. De 42-jarige rapper wordt verdacht van twee aanrandingen en twee verkrachtingen na aangiftes door drie vrouwen.

Zangeres Ellen ten Damme deed een melding van een verkrachting in 2014. Jill Helena, oud-kandidaat van The Voice of Holland, deed aangifte van een aanranding in 2018 in Amsterdam. En een derde vrouw deed aangifte van een aanranding en verkrachting in Heiloo, ook in 2018.

Ali B was jarenlang een geliefde artiest en tv-persoonlijkheid in Nederland. Dat beeld kantelde begin 2022 volledig, toen het BNNVARA-programma BOOS met een uitzending kwam over meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice, de talentenjacht waar Ali B jarenlang coach was.

Met de brief van BNNVARA over de beschuldigingen aan zijn adres begon voor de muziekondernemer "een nachtmerrie", zei hij huilend in de rechtszaal. Hij kreeg naar eigen zeggen weinig tijd om te reageren en uitleg te geven aan zijn gezin. "Ik was bang dat ik mijn gezin zou kwijtraken."

Bekijk hier een deel van het betoog van Ali B:

Na de uitzending van BOOS werden er meerdere verklaringen afgelegd bij de politie, ook over beschuldigingen die losstonden van The Voice. Zoals de aangifte van aanranding en verkrachting op een schrijverskamp in Heiloo, waar de behandeling mee begint.

Volgens de rapper is de vrouw "mentaal kwetsbaar". Hij heeft haar naar eigen zeggen eerder mediation aangeboden. "Niet om vervolging te voorkomen, maar omdat het ook niet goed is voor haar wat er is gebeurd."

'Liefdevolle band'

Dat Jill Helena aangifte tegen hem deed van aanranding had Ali B "nooit verwacht". De twee hadden volgens de artiest "een stiekeme affaire" en "een liefdevolle band" sinds haar deelname aan The Voice in 2013. Hij had eerder verwacht dat Helena rondom de beschuldigingen aan hem zou vragen hoe het met hem ging. "Ik denk dat die BOOS-aflevering invloed op haar heeft gehad."

De ontmoeting in 2018 waarover Helena heeft verklaard zegt Ali B heel anders te hebben ervaren. De rapper zegt hierover dat de dynamiek zoals altijd was. "Als het anders was, dan had ik dat gemerkt." Maar Helena heeft hierover verklaard dat ze meerdere keren "Ali, dit gaan we niet doen" zei. De zangeres komt later vandaag zelf nog aan het woord in de zaak.

De aangifte die van Ellen ten Damme deed van verkrachting in 2014 komt vandaag ook nog aan bod. Dit zou zijn gebeurd tijdens opnames voor het tv-programma Ali B en de Muziekkaravaan in Marokko.

'Trial by media'

Een menigte journalisten wachtte Ali B vanochtend op bij de rechtbank in Haarlem. Ali B refereerde tijdens de zitting meerdere keren aan de grote hoeveelheid media-aandacht voor de zaak en spreekt van "trial by media".

Hij voelt veel druk van buitenaf om zich dingen te herinneren en is naar eigen zeggen onterecht neergezet als "een seksueel roofdier". Alle media-aandacht vrat de afgelopen tweeënhalf jaar aan hem, zegt hij. "Ik kreeg angstaanvallen, had slapeloze nachten. Voor het eerst voelde de dood warmer dan leven. Eerlijke berichtgeving in de media had dit kunnen voorkomen."

Beelden van de aankomst van Ali B bij de rechtbank in Haarlem:

Het OM komt aan het einde van de dag met een strafeis. Morgen komt de advocaat van Ali B aan het woord en mag de rapper nog een slotwoord uitspreken.

Topambtenaar Wim Saris van het ministerie van Justitie waarschuwt in het AD voor het voornemen van de nieuwe regeringscoalitie om de criminaliteit te bestrijden door langer te straffen en het leven in de gevangenis te versoberen. Nu al lopen bijna drieduizend gestraften vrij rond, omdat er geen personeel is om ze te bewaken.

De maatregelen in het hoofdlijnenakkoord zullen dat tekort vergroten, verwacht Saris. Hij is directeur-generaal van de Dienst Justitiële Inrichtingen die over het gevangeniswezen gaat.

"Een cel heeft een intercom, hè?", zegt hij. "Wat denk je als je mensen de hele dag opsluit? Die gaan daar meer op drukken en dan zijn we verplicht om te gaan kijken. Bovendien, als je mensen lang opsluit, hoe denk je dat die naar de weinige activiteiten komen die ze nog wel hebben? Gefrustreerd, onder meer." Saris vreest dat dit het werk in de gevangenis er niet leuker op maakt en het werken als cipier dus minder aantrekkelijk wordt.

Tegenstrijdigheid

In het akkoord schrijven PVV, VVD, NSC en BBB ook dat ze crimineel handelen vanuit de gevangenis beter willen bestrijden. "Om te voorkomen dat criminelen hun netwerken vanuit de cel blijven aansturen, moet je zicht op ze hebben", zegt Saris. "Dat verhoudt zich niet goed met het versoberen en schrappen van een dagprogramma."

Saris pleit voor meer variatie in de strafoplegging, zodat er in de gevangenissen capaciteit vrijkomt. Dat kan bijvoorbeeld door meer vervangende taakstraffen op te leggen voor mensen die een korte celstaf moeten uitzitten.

"Ongeveer de helft van de mensen die bij ons worden ingesloten, blijft korter dan drie maanden. De helft daarvan zelfs korter dan twee weken. Als iemand door een aantal weken detentie zijn baan verliest en zijn huis verliest, dan zijn de maatschappelijke kosten heel vaak groot. Maar dat is een politieke afweging."

Kritiek vaker geuit

Het AD-interview met Saris was vorige week. Hij wist toen nog niet wie de nieuwe minister van Justitie ging worden.

In het verleden was de richtlijn dat ambtenaren kritiek op het beleid binnenskamers hielden. Sinds de toeslagenaffaire en de parlementaire enquête over aardbevingen in Groningen wordt daar soepeler mee omgegaan. Het ministerie van Justitie had Saris toestemming gegeven voor het interview.

De Europese Commissie wil een extra importheffing van maximaal 25 procent op geïmporteerde Chinese EV's, boven op de huidige 10 procent. Hiermee wil de Commissie de vermeende Chinese subsidies op de EV's tenietdoen. Dat schrijft de Financial Times.

Just a few months after releasing the long-awaited second version of his Raspberry Pi Recovery Kit, [Jay Doscher] is back with an alternate take on his latest Pi-in-a-Pelican design. This …read more

(Telecompaper) Crown Castle is cutting capital expenditure in an effort to improve returns on its existing network infrastructure...

Denemarken heeft populaire noedels van het Koreaanse merk Samyang teruggeroepen omdat ze te pittig zijn. De noedels zouden een te hoge capsaïcinewaarde hebben. Capsaïcine is de werkzame stof die de pepers hun scherpte geeft en wordt aangeduid in Scoville Units (SHU). De waarden zouden zo hoog zijn dat mensen zelfs acuut vergiftigd kunnen worden, vooral kinderen.

Het gaat onder meer om de Buldak 3x Spicy & Hot Chicken dat ook in Nederland te koop is. Vooral onder kinderen is de noedelsnack populair, door sociale media. Onder meer op TikTok dagen jongeren elkaar uit om de Buldak-noedels te eten.

Het Deense voedselagentschap heeft gisteren een waarschuwing afgegeven en consumenten geadviseerd om de noedels niet te eten. De Deense Voedselautoriteit adviseert consumenten om de producten terug te brengen naar de winkel waar ze gekocht zijn of om ze weg te gooien.

Giflijn bellen

De 3X Spicy Buldak Chicken heeft een SHU-waarde van 13000. Ter vergelijking: tabascosaus heeft een SHU-waarde van 7000 tot 8000.

Het is niet bekend of kinderen daadwerkelijk vergiftigd zijn door het eten van de Buldak 3x Spicy & Hot Chicken. Ouders wordt gevraagd om de giflijn te bellen als een kind na het eten van de noedels acute symptomen vertoont, zoals buikpijn en overgeven.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zegt dat er in Nederland geen meldingen zijn binnengekomen over de noedels. "We hebben contact gelegd met de Deense autoriteit op dit gebied en gevraagd naar hun bevindingen", zegt een woordvoerder.

(Telecompaper) The owners of Paramount Global have ended talks about selling Paramount Studios to Skydance Media, headed by CEO David Ellison, the Wall Street...

Kunstmatige intelligentie (AI) spoort prostaatkanker vaker op dan radiologen en slaat bovendien minder vaak vals alarm. Dat blijkt uit een nieuwe internationale studie onder leiding van het Radboudumc in Nijmegen. De studie is gepubliceerd in het vakblad The Lancet Oncology.

Met het gebruik van AI zou in de toekomst minder vaak een biopt nodig zijn, waarbij een stukje weefsel uit de prostaat wordt genomen. Henkjan Huisman, hoogleraar Artificial Intelligence in medische beelden aan het Radboudumc, noemt de prestaties van de AI-tool een bijzondere ontwikkeling.

"Het is niet zomaar een tool. Het is iets wat een stuk van jouw hersenen nadoet en dat kunnen we steeds beter. Als we maar genoeg data verzamelen, kunnen we AI ontwikkelen die beter is dan de mens. Die dan even wat eerder kanker kan vinden of juist zegt 'dat is geen kanker'", legt Huisman uit in het NOS Radio 1 Journaal.

Betrouwbare score

AI hoeft niet per definitie iets slechts te zijn, wil de hoogleraar benadrukken. "We hebben een heel betrouwbare score ontwikkeld. Het is voor het eerst dat AI dit zo goed kan doen." Zo blijkt uit de studie dat AI bijna zeven procent meer significante kankers opspoort dan de radioloog. Ook wijst AI vijftig procent minder vaak een verdachte plek aan, waarvan later blijkt dat het geen kanker is.

"We zien dat de computer minder twijfelt", schrijft promovendus Anindo Saha. "Het algoritme kan beter aangeven of de diagnose zeker is of niet. Dat bespaart biopten, omdat artsen bij twijfel toch vaak een biopt nemen."

Ook bij borstkanker

Niet alleen wordt AI gebruikt bij het opsporen van prostaatkanker, ook bij borstkanker is deze ontwikkeling in gang gezet. Huisman: "In Zweden en Denemarken vinden we daar al net iets meer kankers." Dat opsporen leidt tot betere behandeling en efficiëntere zorg, zegt de hoogleraar.

Patiënten moeten nog wel even geduld hebben, want de AI-tool draait nog niet in een kliniek of ziekenhuis en volgens Huisman gaat dat nog wel een paar jaar duren.

BeReal is overgenomen door het eveneens Franse bedrijf Voodoo. BeReal is een sociaal medium waarbij gebruikers op een willekeurig moment van de dag foto's moeten maken van zichzelf en hun omgeving. Voodoo betaalt een half miljard euro voor de app.

Het vertrek van de ministers Gantz en Eisenkot uit het Israëlische oorlogskabinet komt volgens sommige deskundigen maanden te laat. Een wapenstilstand in Gaza is daardoor verder weg dan ooit en premier Netanyahu kan daardoor nieuwe verkiezingen voorlopig uitstellen.

"Gantz is geen fan van het nemen van moeilijke, snelle besluiten. Daarom besloot hij te wachten", schreef columnist Amos Harel in de Israëlische krant Haaretz. "Is er iemand die Israël probeert te redden van Netanyahu, eindeloze oorlog en isolatie?", vraagt politiek analist Dahlia Scheindlin zich af in dezelfde krant.

En ook Yossi Mekelberg, onderzoeker bij de denktank Chatham House en gespecialiseerd in Israëlische politiek, sluit zich daarbij aan. "Het oorlogskabinet had in december al moeten opstappen, toen duidelijk werd dat Netanyahu alle deals blokkeert en zijn eigen politieke carrière het belangrijkste vindt", zegt hij tegen de NOS.

De premier wordt er al langer van beschuldigd dat hij de oorlog, en daarmee ook zijn ambtstermijn, zou rekken om onder vervolging voor corruptie uit te komen. Als premier kan hij niet worden vervolgd.

Matigende invloed

Benny Gantz was minister zonder portefeuille en zat in het oorlogskabinet dat werd opgericht na de terreuraanslagen op 7 oktober. Hij is de leider van de oppositiepartij Nationale Eenheid en wordt gezien als een relatief gematigde politicus, in tegenstelling tot de extreemrechtse partijen in de coalitie van premier Netanyahu.

Na de reddingsoperatie afgelopen zaterdag, waarbij het Israëlische leger vier gijzelaars bevrijdde, kondigde Gantz op zondag zijn vertrek uit het oorlogskabinet aan. Dat was door de gebeurtenissen een dag later dan gepland.

Een paar weken geleden had Gantz een ultimatum gesteld: de premier moest met een duidelijk plan komen voor Gaza na de oorlog. Dat kwam er niet. Op zijn persconferentie zei Gantz dat Netanyahu een "echte overwinning op Hamas" in de weg zit. Ook riep hij op tot nieuwe verkiezingen.

Analisten denken dat met het vertrek van Gantz de extreemrechtse stemmen in Netanyahu's coalitie meer invloed zullen krijgen. "Het wordt nu lastiger voor westerse overheden om Israël te blijven steunen", zegt een anonieme diplomaat tegen Haaretz.

Ultrarechtste ministers als Bezalel Smotrich en Itamar Ben-Gvir willen geen wapenstilstand tot Hamas volledig is vernietigd en willen geen deal sluiten met Hamas om gijzelaars vrij te krijgen. Ook willen ze de humanitaire hulp aan Gaza beperken. Al deze punten botsen met het standpunt van bondgenoot VS.

"Gantz gaf de Israëlische overheid een bepaalde legitimiteit en die is nu weg", zegt Mekelberg. "In het oorlogskabinet klonk vernietigende kritiek op Netanyahu omdat hij geen plan zou hebben voor Gaza na de oorlog en dat zien westerse regeringen ook."

Na het vertrek van Gantz stak de ultrarechtse minister Ben-Gvir meteen zijn hand op: hij wil het oorlogskabinet in. Daar is Netanyahu niet op ingegaan. Het is waarschijnlijker dat Netanyahu straks het oorlogskabinet officieel ontbindt en de verantwoordelijkheid bij de coalitieregering legt.

"Het is een test voor de regering. Als ze dit niet goed aanpakken, zou het zomaar kunnen dat heel Israël de straat op gaat om te demonstreren tegen de overheid", zegt Mekelberg.

Nieuwe verkiezingen

Eerder dreigden ultrarechtse partijen uit de coalitie te stappen als Netanyahu akkoord zou gaan met het voorstel voor een staakt-het-vuren van de Amerikaanse president Biden. Er zouden dan nieuwe verkiezingen komen en Netanyahu wil dat koste wat kost voorkomen.

Likud, de partij van Netanyahu, staat er slecht voor in de peilingen. Israëliërs houden de partij en de premier verantwoordelijk voor het falen van het veiligheidssysteem op 7 oktober en de meer dan duizend Israëlische doden als gevolg daarvan. Nieuwe verkiezingen zouden dus het einde van Netanyahu's politieke carrière kunnen betekenen.

"Netanyahu zal proberen de verkiezingen zo lang mogelijk uit te stellen", zegt Mekelberg. "Hij moet eerst de zomer doorkomen. Daarna zijn er de joodse feestdagen waardoor Israëliërs minder aandacht hebben voor politieke kwesties en de druk op Netanyahu afneemt. Voordat je het weet is het 2025. Netanyahu hoopt de verkiezingen tot 2026 te kunnen uitstellen, tot wanneer zijn termijn officieel voorbij is."

Vorige week diende de partij van Gantz een voorstel in om de regering te ontbinden en vervroegde verkiezingen te houden. De Nationale Eenheid Partij doet het op dit moment beter in de peilingen dan Likud van Netanyahu. Volgens recente peilingen steunt ook de meerderheid van de joodse Israëliërs vervroegde verkiezingen.

Elon Musk heeft zijn rechtszaak tegen OpenAI en diens ceo Sam Altman ingetrokken. Hier heeft Musk geen reden voor gegeven. Musk klaagde OpenAI eerder dit jaar aan omdat het bedrijf contractbreuk zou plegen door winst te verkiezen boven 'zijn missie'.

In de Achterhoek is een nieuwe besmetting met mazelen vastgesteld. Volgens de GGD gaat het om iemand uit de gemeente Oude IJsselstreek, op de grens met Duitsland. Zij of hij is meerderjarig.

De GGD heeft de familie van de besmette vrouw of man gevraagd om alles te doen om te voorkomen dat het virus zich verspreidt, meldt Omroep Gelderland. Hoewel mazelen meestal mild verloopt, is er geen behandeling. Mogelijke complicaties zijn oorontsteking en longontsteking. In Nederland sterft ongeveer 1 op de 10.000 mensen die mazelen krijgt.

Dit voorjaar werden er meer dan zestig gevallen van mazelen gemeld in Limburg. Ook in de regio Eindhoven werden mensen ziek van de mazelen. Volgens een woordvoerder van het RIVM zijn er dit jaar in Nederland ongeveer tachtig mensen die de ziekte hebben of hebben gehad.

Situatie niet acuut

Naar aanleiding van de uitbraken stelde het RIVM eind maart voor het eerst sinds corona weer een Outbreak Management Team (OMT) samen. Dat OMT benadrukte toen dat de situatie niet acuut was, maar adviseerde de minister van Volksgezondheid en de GGD's wel om aanvullende maatregelen te nemen. Zo zou het makkelijker moeten worden om vaccinaties in te halen als kinderen die nog niet hebben gehad. Ook bepleit het OMT de inkoop van extra vaccins.

Verder kunnen kinderen die contact hebben gehad met iemand met mazelen volgens het OMT een injectie met antistoffen of een vaccinatie krijgen. Daarnaast blijft de regel dat broertjes en zusjes van kinderen met mazelen tijdens de incubatietijd niet naar het kinderdagverblijf mogen.

Uitbraak in 2013

Sinds we in Nederland tegen mazelen vaccineren, steekt de ziekte eens in de tien à vijftien jaar de kop op. Tijdens zo'n uitbraak bouwen ongevaccineerde mensen immuniteit op en daarna groeit het aantal vatbare mensen weer, aldus een woordvoerder van het RIVM toen. Als de onbeschermde groep groot genoeg is en genoeg contact heeft, slaat het virus weer toe. De laatste grote uitbraak was in 2013.

Het OMT kan lastig voorspellen hoe de situatie zich bij een landelijke uitbraak zal ontwikkelen. "Voorheen zagen we het virus vooral in gemeenten waar mensen vanwege geloofsovertuigingen het vaccin overslaan. Nu zien we ook in steden een lagere vaccinatiegraad en het effect daarvan is lastig te voorspellen", zegt een woordvoerder.

Chipmachinefabrikant ASML mag van de Eindhovense gemeenteraad uitbreiden in het noorden van Eindhoven. Het bedrijf wil een campus ter grootte van 50 hectare bouwen, waar plek is voor 20.000 werknemers. Nu heeft ASML in Nederland 23.000 werknemers.

De zaak van het mishandelde pleegmeisje uit Vlaardingen heeft ook de wereld van de pleegzorg opgeschud. Het 10-jarige meisje dat waarschijnlijk door haar pleegouders ernstig werd mishandeld, verliet gisteren na drie weken het ziekenhuis. Ze gaat in een medisch centrum revalideren. Veel medewerkers in de pleegzorg zijn geschokt door haar verhaal en moeten bijkomen van wat er is gebeurd.

"Je merkt het in de hele sector", zegt Nicolien van den Berg van de branchevereniging Jeugdzorg Nederland. "De mensen hebben een pleegzorghart en daar zijn ze in geraakt. Dat is voor pleegouders, pleegkinderen en medewerkers zo."

Pleegmoeder Patty Zoet erkent dat. "Je hebt de beste bedoelingen voor een kind. Het kost veel tijd en aandacht om iemand op een goede manier op te nemen in het gezin. Soms is het echt heel lastig, maar het gaat ook vaak goed. Zo'n heftige gebeurtenis overschaduwt dat."

Schade aan het imago

Sinds het nieuws uit Vlaardingen worden sommige pleegouders negatiever benaderd, ziet Hans Zijlstra, voorzitter van de adviesorganisatie Pleegwijzer. "Het zijn wéér de pleegouders, denken sommige mensen. Vanwege de toeslagenaffaire zijn sommige uithuisgeplaatste kinderen onterecht in een pleeggezin terechtgekomen. Het incident in Vlaardingen benadrukt, in de ogen van buitenstaanders, dat alle pleegouders schuldig zijn, maar dat is natuurlijk onzin."

"Ik merk het aan de opmerkingen die ik krijg", vervolgt pleegmoeder Zoet. "Sinds het incident komen mensen met verwijten, verpakt in een vraag. Zo vroeg vorige week iemand: zo'n screening van een pleeggezin, hoe vaak moeten jullie dat eigenlijk doen?"

"Ik hoor ook negatieve reacties voorbijkomen", zegt Juriaan Vrind, pleegvader van een ander gezin. "Maar in m'n directe omgeving krijg ik juist steun. Mensen zien nu hoe belangrijk en moeilijk het is om een kind in de familie op te nemen."

Meer animo

Dat merken ze ook bij pleegzorgorganisaties. Uit een inventarisatie komt dat meer mensen behoefte hebben aan informatie om pleegouder te worden. Hoe groot die toename is, is niet bekend.

"Er is meer aandacht voor pleegkinderen", verklaart Van den Berg van Jeugdzorg Nederland. "Daardoor overwegen meer ouders om een plek te bieden aan een kind. Dat is dan weer een beetje goed nieuws."

Maar iedereen in de sector en daarbuiten heeft dezelfde vraag: hoe heeft dit kunnen gebeuren? "Die vraag blijft mij bezig houden", zegt pleegmoeder Zoet. "Wat mij betreft kan het toezicht op de pleegzorg beter. Zorgverleners komen bijvoorbeeld altijd op afspraak. Er is veel vertrouwen in de pleegouders. En dat vertrouwen is goed, maar toezicht is nog beter."

De Commissie-De Winter concludeerde vijf jaar geleden dat het toezicht op de pleegzorg de afgelopen decennia gebrekkig was. Geweld kwam regelmatig voor, maar ingrijpen gebeurde nauwelijks. "Sindsdien is er veel aandacht voor veiligheid in de jeugdzorg en we hebben stappen gezet", zegt Van den Berg. "We doen ons uiterste best om zulke excessen te voorkomen, maar dat is nooit helemaal mogelijk."

Goedemorgen! Vandaag doet de rechtbank Amsterdam uitspraak in de zaak over de moord op Peter R. de Vries. Ook krijgen bijna 200.000 eindexamenkandidaten op middelbare scholen te horen of ze geslaagd zijn.

Eerst het weer: Zo nu en dan schijnt de zon, maar er kan ook weer een bui vallen. Vanmiddag is het in het westen zo goed als droog en het wordt een frisse dag met temperaturen tussen de 14 en 16 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is vannacht gebeurd:

Formateur Van Zwol begint aan het volgende hoofdstuk van zijn werk: de officiële een-op-een-gesprekken met kandidaat-bewindslieden, van wie gisteren al veel namen uitlekten. Zijn eerste gesprek is met kandidaat-premier Dick Schoof. Die zit al ruim twee weken aan de formatietafel, maar deed formeel eigenlijk nog niet echt mee.

Als dit gesprek met Van Zwol goed verloopt (en dat is wel de verwachting) is Schoof officieel kandidaat-minister-president. Dan zijn alle relevante onderwerpen voor een nieuwe bewindspersoon nauwgezet doorgepraat, uiteenlopend van betaalde en onbetaalde nevenfuncties tot zakelijke en financiële belangen en de gezondheid. De formateur moet bijvoorbeeld waarschuwen voor de fysiek zware baan die zijn gesprekspartner te wachten staat. En dat is niet het enige wat er nog moet gebeuren voordat kabinet-Schoof op het bordes staat.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Atleet Femke Bol prolongeerde gisteravond met overmacht haar titel op de 400 meter horden. En er was meer te vieren: Cathelijn Peeters maakte het Nederlandse feest compleet, ze snelde naar het brons. Het is haar eerste individuele medaille op een groot titeltoernooi. Bol noemde het na afloop een "ongekende" prestatie.

Fijne dag!

Er zijn geen noemenswaardige gezondheidsrisico's verbonden aan korte ruimtereizen van een paar dagen. Dat concludeert een groep Amerikaanse onderzoekers op basis van het eerste uitgebreide onderzoek naar de effecten van een ruimtereis op lichamen van zogenoemde ruimtetoeristen.

Dat zijn mensen die niet zoals astronauten via jarenlange trainingen en opleidingen zijn voorbereid op onder meer gewichtloosheid en blootstelling aan kosmische straling.

Onderzoek tot op celniveau

Voor het onderzoek, gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Nature, werden vier ruimtetoeristen (twee mannen en twee vrouwen) in 2021 tijdens een driedaagse ruimtereis tot op celniveau onderzocht.

De data werden vergeleken met de gegevens van 64 astronauten die onder meer voor langere tijd in ruimtestation ISS hebben gezeten.

De onderzoekers registreerden bij de ruimtetoeristen net als bij astronauten veranderingen aan onder meer de hersenen, het hart, spieren, nieren, het immuunsysteem en de huid. Maar binnen een paar maanden na terugkeer waren de meeste biometrische waarden van de proefpersonen weer normaal.

Enkel in de zogenoemde mitochondriën (energiefabrieken van cellen) werden nog afwijkingen gevonden. Volgens de onderzoekers is dit geen reden tot zorg.

"We hebben gelukkig niets zorgelijks gezien", zei hoogleraar Chris Mason, een van de onderzoeksleiders en verbonden aan het New Yorkse onderzoeksinstituut Weill Cornell Medicine. "Dat is goed nieuws voor andere burgers die van plan zijn om te gaan leven en werken in de ruimte", aldus Mason tegen persbureau Reuters.

Ruimtevaartorganisaties als NASA doen al decennia onderzoek naar de effecten van het verblijven in de ruimte op de gezondheid van astronauten, die geregeld maanden in de ruimte verblijven. Er is alleen nog nauwelijks zicht op de effecten van een ruimtereis op het lijf van iemand die hier niet grondig op is voorbereid.

Wat de wetenschappers verder opviel in hun studie was dat de lichamen van de vrouwen die deelnamen aan het onderzoek na terugkomst op aarde sneller weer 'normaal' waren dan die van de mannen.

Onderzoeker Mason gist dat dit misschien te maken heeft met de vele effecten van een zwangerschap op het vrouwenlichaam, waardoor het mogelijk beter is uitgerust om met dergelijke veranderingen om te gaan.

Hij benadrukt daar wel bij dat er meer onderzoek voor nodig is om hier harde conclusies over te kunnen trekken, omdat het onderzoek slechts vier personen betreft.

Formateur Van Zwol begint vandaag aan het volgende hoofdstuk van zijn werk: de officiële een-op-een-gesprekken met kandidaat-bewindslieden, waarvan gisteren al veel namen uitlekten. Zijn eerste gesprek is met kandidaat-premier Dick Schoof. Die zit al ruim twee weken aan de formatietafel, maar deed formeel eigenlijk nog niet mee.

Als dit gesprek met Van Zwol goed verloopt (en dat is wel de verwachting) is Schoof officieel kandidaat-minister-president. Alle relevante onderwerpen voor een nieuwe bewindspersoon zijn dan nauwgezet doorgepraat, uiteenlopend van betaalde en onbetaalde nevenfuncties tot zakelijke en financiële belangen en de gezondheid. De formateur moet bijvoorbeeld waarschuwen voor de fysiek zware baan die zijn gesprekspartner te wachten staat.

Risico's opbiechten

En dat is nog niet alles. Aan het eind van het een-op-een-gesprek dient de formateur nog een belangrijke vraag te stellen, zo schrijven de regels voor. Moet de formateur nog iets "uit het heden of verleden" weten wat de kandidaat zelf of het kabinet "in een moeilijke situatie" kan brengen? In het verleden is een bewindspersoon wel eens in de politieke problemen gekomen, omdat niet alles van vroeger was opgebiecht.

Om moeilijkheden door te haastig aangenomen bewindslieden te voorkomen, wordt ook zijn of haar doopceel gelicht. Er wordt gekeken naar justitiële antecedenten, de AIVD heeft dossiers doorgespit en ook de Belastingdienst heeft onderzoek gedaan.

Duurt enkele dagen

Het is duidelijk dat Van Zwol met deze gesprekken wel even bezig is. Ieder gesprek zal zeker een uur duren, zo niet langer, en de start ervan is vrijdag gepland. Nu zijn er zo'n 28 kandidaten voor het nieuwe kabinet, dus er wordt gerekend dat de formateur hier zeker tot woensdag mee bezig is.

Daarna zit de belangrijkste taak voor van Zwol er eigenlijk op. De deadline van woensdag 26 juni die hij zelf had gesteld, heeft hij dan gehaald, maar dat wil nog niet zeggen dat dit ook de dag van de beëdiging bij de koning zal zijn.

De Tweede Kamer wil ook nog met de kandidaat-bewindslieden spreken. Daarvoor is er een hoorzitting waar per ministerie drie uur wordt uitgetrokken. Iedere politieke partij mag één vraag stellen over de geschiktheid van de minister of staatssecretaris. Er zijn zo'n twaalf ministeries, dus dat zal ongeveer een week gaan duren.

Oprichtingsvergadering

Als dat allemaal achter de rug is, kan het paleis in gereedheid worden gebracht. Alleen het constituerend beraad moet dan nog plaatsvinden. Dat is een soort oprichtingsvergadering waarin alle beoogde bewindslieden zich achter het coalitieakkoord scharen.

De beëdiging, live uitgezonden bij de NOS, is op Paleis Huis ten Bosch, het woonpaleis van koning Willem-Alexander. Na een kop koffie of thee daalt het kabinet-Schoof dan de trappen af en staan de camera's en fotografen klaar voor de bordesfoto.

Een schatting van de exacte datum is nog niet helemaal te maken, maar met potlood kan eind juni of anders zeker begin juli in de agenda worden gezet.

De Franse zangeres en actrice Françoise Hardy is overleden. Dat schrijft haar zoon, Thomas Dutronc, in een bericht op Facebook. Hardy werd 80 jaar.

Hardy, geboren en getogen in Parijs, werd begin jaren 60 plotsklaps beroemd met het dromerige lied Tous les garçons et les filles. Het nummer werd meteen een hit toen een uitvoering van het lied door de toen 18-jarige Hardy werd getoond tijdens een pauze in de televisie-uitzending over een referendum in 1962.

Via dat referendum konden de Fransen bepalen of de president in de toekomst rechtstreeks gekozen moest worden, dus er werd massaal naar de televisie gekeken.

Tous les garçons et les filles:

Na die entree verdween Hardy nooit meer van het publieke toneel in Frankrijk. Ook daarbuiten werd ze een beroemdheid. Zo deed ze in 1963 voor Monaco mee aan het Eurovisie Songfestival met het lied L'amour s'en va. Hardy werd vijfde.

In de jaren daarna groeide Hardy uit tot een muziek- en stijlicoon. Onder meer door haar eigenzinnige, moderne kledingstijl en haar melancholische ballads - ze begeleidde zichzelf bij optredens vaak op gitaar - werd Hardy begin jaren zestig de bekendste figuur van de yé-yé, de Franse variant van de Britse beatmuziek uit die tijd.

Bewonderd door velen

Later zou ze in interviews zeggen dat ze moeite had met haar plotse status als beroemdheid; ze stond te boek als verlegen en gereserveerd, en kon allesbehalve genieten van het leven in de schijnwerpers. Daarnaast had ze last van podiumvrees.

Naast haar muziekcarrière was Hardy ook actrice. Sinds de jaren 60 speelde ze in tal van films. Verder werkte ze veel samen met beroemde modeontwerpers, zoals Yves Saint Laurent en Paco Rabanne, en werd ze bewonderd door velen. Onder anderen de Spaanse kunstenaar Salvador Dalí en latere muziekiconen als David Bowie, Mick Jagger en Bob Dylan waren haar fans.

Op de ranglijst van de 200 beste zangers aller tijden van het Amerikaanse tijdschrift Rolling Stone in 2023 nam Hardy de 162ste plek in. Ze was de enige artiest uit Frankrijk op de lijst.

In de afgelopen decennia worstelde Hardy met gezondheidsproblemen. Zo werd zo'n twintig jaar geleden bij haar voor het eerst kanker vastgesteld. De afgelopen jaren kon ze niet meer zingen door de behandelingen. Ze overleed na een jarenlang ziekbed uiteindelijk aan keelkanker.

Om Nederland klaar te maken voor een toekomst met meer wateroverlast door stortbuien, langduriger droogte en een steeds hogere Noordzee, zijn vergaande aanpassingen in de ruimtelijke ordening nodig. Dat staat in een rapport van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli).

Die herinrichting gaat niet vanzelf, signaleert de adviesraad. Er moeten fundamentele keuzes worden gemaakt over grondwaterherstel op zandgronden, opslagbassins voor overtollig rivierwater en uiteindelijk ook over de ligging van de kustlijn. En al deze keuzes vergen investeringen.

De oplossing ligt in de manier waarop in Nederland ruimte wordt gebruikt. Bijvoorbeeld afzien van permanente woningbouw op plekken die later nodig zijn voor wateropslag, of aanpassing van landbouw aan natuurlijke waterstanden van gebieden.

Lange termijn

Het komt erop neer de besluitvorming om te draaien: eerst kijken naar de lange termijn, en dan pas keuzes maken voor het heden. Dit is de gedachte achter 'water en bodem sturend' - sinds 2022 het officiële uitgangspunt bij de ruimtelijke ordening van Nederland.

"We belijden dat credo met de mond, maar lijken nog onvoldoende te beseffen wat het betekent", constateert de voorzitter van de raad, Jan Jaap de Graeff. Zo kan een nieuwbouwwijk worden neergezet op initiatief van een gemeente en projectontwikkelaar. De woningen worden verduurzaamd en er komt wat extra groen. Maar de eerste vraag zou moeten zijn: is dit op lange termijn wel een klimaatbestendige plek om huizen neer te zetten?

Dat vraagt regie vanuit het Rijk en het zo vroeg mogelijk meewegen van waterbelangen op een zo groot mogelijke schaal. Het is een van de tien concrete aanbevelingen in het rapport, dat ook een reeks belemmeringen opsomt.

Cultuuromslag

Een van die belemmeringen is dat politiek en bestuur "beducht zijn om het vertrouwen van investeerders te ondermijnen". De voorzitter zegt "met enige regelmaat" te zijn gestuit op de waarschuwing: begin nou niet over veiligheid in de Randstad, "dat wekt alleen maar onrust en leidt tot waardedaling". De vrees om het vertrouwen van investeerders te verliezen, kan ertoe leiden dat onaantrekkelijke dilemma's vermeden worden, zegt de raad. Terwijl er volgens voorzitter De Graeff juist een breed maatschappelijk gesprek nodig is over de klimaattoekomst van Nederland.

De grootste belemmering is volgens De Graeff een culturele: "We zijn gewend geraakt aan volledige maakbaarheid van dit land, dat we kunnen doen en laten wat we willen en geen rekening meer hoeven houden met waterstaatkundige condities." Ook planologen en politici hebben zich er volgens hem lange tijd weinig meer van aangetrokken.

Waterkalender

Ook zijn er onvoldoende financiële prikkels voor gedragsverandering, stelt de raad. Bij de aankoop van een huis of een vestigingslocatie voor een bedrijf weerspiegelen de huidige prijzen onvoldoende de kosten die in de toekomst mogelijk moeten worden gemaakt vanwege het veranderende klimaat.

Dat valt af te leiden uit de grondprijzen, die in het lage en relatief kwetsbare West-Nederland veel hoger zijn dan in het drogere Oost-Nederland. Maar ook daar worden toekomstige klimaatkosten onvoldoende meegewogen, zoals de toenemende waterschaarste. Dat treft de landbouw en drinkwatervoorziening en dreigt ook onomkeerbare natuurschade te veroorzaken, zo stelt het rapport. "Grondwateronttrekking in beekdalen is niet vol te houden", zegt De Graeff.

De raad pleit daarom voor een waterkalender. Op die kalender moet voor allerlei bestaande activiteiten te zien zijn tot welk jaar bijvoorbeeld de waterveiligheid en de beschikbaarheid van zoet water gegarandeerd kan worden. Voor dat jaar is bereikt moet de overheid de samenleving voldoende informeren, zodat burgers en bedrijven verantwoorde keuzes kunnen maken. Ná die datum staat de eigen verantwoordelijkheid centraal, staat in het advies.

Knopen doorhakken

Een andere aanbeveling is dat er ruimte gereserveerd moet worden in het landschap op plekken waar in de toekomst mogelijk dijken gebouwd worden of grootschalige wateropslag nodig is. Waar toekomstige bestemmingen onzeker zijn, moet meer worden ingezet op tijdelijk ruimtegebruik.

De adviesraad pleit ook voor een 'nationaal programma' voor het bundelen van kennis. Dat programma moet aan de basis staan van grote besluiten die gevolgen hebben voor alle Nederlanders, ook voor toekomstige generaties.

Het uiteindelijk grootste dilemma is of het wel verstandig is de huidige kustlijn dicht te timmeren om Nederland te beschermen tegen de zeespiegelstijging. Het is een strategie is die mogelijk niet werkt op de zeer lange termijn, als de Noordzee hoger kan komen te staan dan dijken aankunnen.

Experts riepen eerder op tot het inwinnen van advies uit een breed palet van relevante wetenschappen - en ook de adviesraad pleit voor zo'n interdisciplinaire aanpak.

Paus Franciscus heeft zich in besloten kring opnieuw denigrerend uitgelaten over homoseksuelen in het Vaticaan, meldt het Italiaanse persbureau ANSA.

Volgens het persbureau gebruikte de paus opnieuw het woord "frociaggine", dat zoveel betekent als "flikkerbende". Tijdens een ontmoeting vandaag met priesters zei hij: "Er hangt een sfeer van flikkerigheid in het Vaticaan". Daarop zei hij dat het beter zou zijn als jonge mannen met "homoseksuele neigingen" niet worden toegelaten tot de priesteropleiding.

Eind vorige maand kwam naar buiten dat de paus tijdens een besloten ontmoeting met een aantal Italiaanse bisschoppen dezelfde beladen term had gebruikt. Op de bijeenkomst ging het over de vraag of celibataire homoseksuele mannen toegelaten mogen worden tot een priesteropleiding.

De paus antwoordde stellig van niet, want, zo zei hij, op de priesteropleidingen is er al veel te veel 'frociaggine'. Het duurde een week voor de uitspraak uitlekte via een roddelwebsite. Er werd geschokt op gereageerd, omdat Franciscus juist bekendstaat om zijn relatief tolerante houding tegenover de lhbti-gemeenschap.

Het Vaticaan bevestigde in een reactie niet dat Franciscus het woord daadwerkelijk heeft gebruikt. "De paus verontschuldigt zich bij iedereen die zich beledigd voelt", zei een woordvoerder toen. Het was nooit zijn bedoeling om iemand te beledigen of homofobe termen te gebruiken, aldus de zegsman.

Ook verdedigden mensen de paus door te zeggen dat hij de bijklank van het woord niet goed heeft ingeschat, omdat hij Argentijns en dus Spaanstalig is.