Aggregator

AmerikaKiest: Nationale Garde in staat van paraatheid • Al ruim 70 miljoen stemmen uitgebracht

2 months 1 week ago

Kandidaten die duizenden kilometers afleggen, campagnes van honderden miljoenen dollars en peilingen met kleine marges: de eindfase van de Amerikaanse presidentsverkiezingen is ongemeen spannend. Lees in dit artikel de laatste ontwikkelingen.

Het laatste nieuws:

De Nationale Garde is in paraatheid gebracht in meerdere staten. De garde bestaat uit reservisten en is onderdeel van het Amerikaanse leger en de luchtmacht. Onder meer in de staten Washington en Oregon kunnen zij daardoor snel ingezet worden als er onrust ontstaat op de dag van de verkiezingen. In deze twee staten zijn volgens ambtenaren honderden stembiljetten beschadigd of volledig verloren gegaan nadat stembussen in brand waren gestoken.

Ted Wheeler, de Democratische burgemeester van Portland, de grootste stad van Oregon, zei dat er "geen actuele informatie is die wijst op onrust". Hij stelde wel dat "er veel onzekerheid en spanning is in onze gemeenschap".

Er zijn al meer dan 70 miljoen stemmen uitgebracht, becijferde CNN in samenwerking met het onderzoeksbureau Edison Research and Catalyst. De meeste staten in de VS hebben locaties waar mensen hun stem vervroegd kunnen uitbrengen. Bij de presidentsverkiezingen van 2020 stemden ruim 158 miljoen mensen. Zo'n 69 procent van de kiezers deed dat per post of op locaties die al voor de verkiezingsdag geopend zijn. Daar moet wel bij aangetekend worden dat toen veel kiezers per post stemden vanwege zorgen over het coronavirus.

President Biden heeft als laatste stop voor de campagne die hij voor Kamala Harris voert zijn geboortestad Scranton in Pennsylvania aangedaan. In de staat voert zowel het kamp-Harris als het kamp-Trump veel campagne omdat het een van de zogenoemde swing states is. Net als in eerdere toespraken leek Biden weer regelmatig van zijn geschreven tekst af te wijken.

Hij sprak in de stad in een zaaltje vakbondsleden toe, bij wie hij populair is. "Er is nog één ding dat Trump en zijn Republikeinse vrienden willen doen", sprak Biden. "Ze willen een gigantische belastingverlaging voor de rijken." Biden liet zich laatdunkend uit over hen. "Sommigen van jullie denken misschien dat het een macho man is. Maar laat me jullie iets vertellen: toen ik in Scranton woonde, hadden we af en toe wat problemen en dit is het type mannen die je een pak voor de broek zou willen geven."

De campagnes:

Harris ging de afgelopen avond even naar New York waar zij kort te zien was bij het populaire sketchprogramma Saturday Night Live. Ze verscheen als spiegelbeeld van actrice Maya Rudolph, die Harris vaker in het programma speelde, en vroeg kiezers om "kalm-ala" te blijven.

Aan het einde van de sketch, staan de twee vrouwen op, elk met een arm om de ander geslagen, waarop Rudolph zegt: "Ik ga op ons stemmen!" "Geweldig!" antwoordt Harris. "Ben je toevallig in Pennsylvania geregistreerd?" Pennsylvania is een zogenoemde battleground state, wat betekent dat winst voor een presidentskandidaat daar zeer gunstig is voor de kans op de algehele overwinning.

Donald Trump deed onder meer North Carolina aan. Op het podium zei hij dat hij "het geweldig doet bij mannen" en probeerde opnieuw ook vrouwen over te halen om op hem te stemmen. Ook sprak de Republikeinse presidentskandidaat telefonisch met Fox News over een campagnespotje dat opriep om op Harris te stemmen. In het spotje wordt gezegd dat vrouwen niet aan hun man of anderen te hoeven vertellen op wie ze stemmen.

In het televisieprogramma Fox & Friends stelde hij vervolgens het spotje aan de kaak. "Kun je je voorstellen dat een vrouw haar man niet vertelt op wie ze stemt? Heb je zoiets ooit gehoord? Zelfs als je een slechte relatie hebt, vertel je zoiets aan je man. Het is belachelijk. Zo dom."

Vervolgens ging hij in op kritiek die miljonair Mark Cuban had geuit op hem. Cuban stelde dat de president "sterke, intelligente vrouwen vermijdt", maar Trump is het daarmee oneens. "Je weet met hoeveel vrouwen ik te maken heb. Ik kan een hele lijst geven, maar die is te lang. En daarbij opgeteld ben ik ook nog getrouwd met een heel sterke vrouw".

De komende dag

Tot de Amerikaanse verkiezingsdag op 5 november maken we dit dagelijkse verzamelartikel met laatste nieuws. Als er aanleiding is voor meer artikelen over de Amerikaanse verkiezingsstrijd lees je die uiteraard ook op nos.nl. Tot morgen!

Wekdienst 3/11: Moldavië opnieuw naar stembus • Grand Prix in Brazilië

2 months 1 week ago

Goedemorgen! Vandaag gaan Moldaviërs opnieuw naar de stembus, het is de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. En de Formule 1 is in Brazilië.

Eerst het weer: De dag verloopt droog en zonnig. De dag begint fris. In de loop van de dag wordt het zo'n 13 graden. Daarbij staat maar weinig wind uit het oosten. Ook maandag zonnig, vanaf dinsdag meer wolkenvelden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van files en werkzaamheden. Check hier waar wordt gewerkt aan het spoor en waar storingen zijn.

Wat kan je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Een gewapende groep heeft volgens de Boliviaanse regering drie militaire posten in het westen van het land ingenomen. Daarbij zijn ruim 200 mensen gegijzeld, meldt de regering. De groep zou onder meer wapens en munitie hebben gestolen. Om welke groep het gaat is niet duidelijk. De gijzeling is hoogstwaarschijnlijk het gevolg van een politiek conflict binnen de socialistische MAS-partij tussen de huidige president Arce en oud-president Evo Morales. Aanhangers van Morales gaan al weken de straat op, omdat zij tegen de gerechtelijke procedures zijn die tegen Morales worden gevoerd.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Bij het kijken naar de volgende video, waar denk je dat deze mascotte vandaan komt?

Dit is Luce, het Italiaanse woord voor licht, en zij is de officiële mascotte van de Rooms-Katholieke Kerk voor het jubeljaar 2025. Begin deze week werd het meisje onthuld door aartsbisschop Rino Fisichella. Met haar gele regenjas, blauwe haar en grote ogen ziet ze eruit als een soort Japans cartoonfiguur. En dat is niet zonder reden: de mascotte moet de kerk dichter bij de jongeren brengen.

Fijne dag nog!

Economen waarschuwen: Europese Unie moet aan de bak

2 months 1 week ago

Er hangen donkere wolken boven de Europese industrie. Steeds meer deskundigen slaan alarm over de economische transitie van de Europese Unie. Als teken aan de wand bleken ook de kwartaalcijfers van de grootste autofabrikant van Duitsland - Volkswagen - deze week zorgwekkend.

"Als we niets doen is Europa over vijftig jaar alleen nog maar een openluchtmuseum voor Amerikaanse toeristen", waarschuwde oud-president van de Europese Centrale Bank Mario Draghi onlangs in een rapport over de economische toekomst van de EU.

De meeste landen zijn het erover eens dat er iets moet gebeuren. Maar wat moet Europa doen als het een financiële wereldspeler wil blijven naast China en de Verenigde Staten? Duidelijke doelen stellen en de komende jaren veel geld investeren, zeggen economen desgevraagd.

In Europa wordt daar veel over nagedacht. De EU is nog altijd een wereldspeler, maar dreigt de komende jaren links en rechts ingehaald te worden door opkomende economieën. China heeft al jaren veel geld gestoken in de 'groene' industrie. De laatste tien tot vijftien jaar is het land groot geworden in de productie van zonnepanelen, huis-tuin-en-keukenchips en accu's.

Nu zetten de Chinezen ook grote stappen bij de productie van elektrische auto's en voelen Europese autofabrikanten de hete adem van de concurrenten uit Oost-Azië.

Europa heeft verder steeds meer moeite om de Verenigde Staten bij te benen. Van de vijftig grootste techbedrijven komen er slechts vier uit de EU. De afgelopen decennia zijn er in Amerika meerdere start-ups getransformeerd in grote bedrijven met een beurswaarde van biljoenen.

Iedereen in Europa is het erover eens dat er wat moet gebeuren, maar wat? "Als we als Europeanen geloven dat we grote bedrijven uit de grond kunnen stampen in een paar jaar tijd dan vergissen we ons", zegt Samuele Murtinu, hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht. Het zal veel tijd en geld kosten als de EU wil blijven concurreren met de andere wereldeconomieën.

Moeten de Europese industriebedrijven dan nauwer gaan samenwerken? Dat gebeurde onder andere bij General Motors in de Verenigde Staten, nu een van de grootste autobedrijven ter wereld. Een succesvol Europees voorbeeld is Airbus. Dat begon in de jaren 60 als samenwerking tussen Britse, Franse en Duitse vliegtuigbouwers.

Maar voor dit idee lijkt weinig draagvlak te zijn bij de economen. Het is juist de marktwerking die tot lagere prijzen leidt. "Er was wel een idee om grote Europese bedrijven te laten samengaan, maar dit mocht uiteindelijk niet vanwege monopolievorming", zegt Niclas Poitiers, econoom bij de EU-denktank Breugel. "Het zou een doodsteek zijn voor andere Europese bedrijven die er al zijn."

Schrikken

Waar iedereen het wel over eens lijkt te zijn is dat er de komende tijd veel meer geld gestoken moet worden in de Europese economie. De Verenigde Staten investeren 700 miljard dollar in de verduurzamingstransitie. Volgens schattingen doet China hetzelfde, maar Europa heeft nog geen eenduidig plan.

Ook oud-ECB-topman Draghi dacht aan zo'n bedrag voor de EU. Sommige mensen schrikken daarvan, maar de economen waarschuwen dat als Europa niet bereid is te investeren in de nieuwe economie, de prijs nog hoger kan worden. Als er niet meer naar de lange termijn gekeken wordt, is het op enig moment te laat om de achterstand nog in te halen, zo wordt gevreesd.

Behalve geld lijkt vooral een duidelijk plan dus van belang voor Europa. Hoewel de 27 EU-lidstaten een unie vormen, stemmen ze hun nationale beleid vaak niet op elkaar af. Ook lijken de landen het niet eens te zijn over de doelen.

Want wat is belangrijker: zo snel mogelijk verduurzamen of grote Europese bedrijven overeind houden en daarmee banen behouden? Op dit moment wordt over die keuze heel verschillend gedacht.

Toch is het geen onmogelijke taak. Europa heeft in het verleden voor hetere vuren gestaan. "De sluiting van de kolenmijnen was eigenlijk de laatste grootste transitie", zegt Poitiers. "Enorm veel banen zijn toen verdwenen. Deze groene transitie schat ik kleiner in. Ik verwacht niet dat er zo veel banen op het spel staan."

Dode en acht gewonden op A2 bij Meerssen, weg urenlang dicht

2 months 1 week ago

Op de A2 in het zuiden van Limburg is vanochtend vroeg een ernstig ongeluk gebeurd. Daarbij is iemand om het leven gekomen en zijn zeker acht mensen gewond geraakt, zegt een woordvoerder van de politie.

Zes gewonden zijn naar het ziekenhuis gebracht, twee van hen zijn er slecht aan toe. Twee anderen konden ter plaatse worden behandeld.

In de video hieronder is de schade aan een van de voertuigen te zien:

Bij de aanrijding ter hoogte van Meerssen, rond 05.30 uur, waren vijf voertuigen betrokken. De toedracht is nog onduidelijk. Ook over de identiteit van de betrokkenen is nog niets bekend.

In verband met het onderzoek werd de A2 even ten noorden van Maastricht in noordelijke richting afgesloten. Ook moest het asfalt worden vervangen. De weg bleef daarom tot ver in de middag dicht. Rond 16.15 uur werd de snelweg weer opengesteld.

Regering Bolivia: gewapende groep gijzelt meer dan 200 militairen

2 months 1 week ago

Een gewapende groep heeft volgens de Boliviaanse regering drie militaire posten in het westen van het land ingenomen. Daarbij zijn ruim 200 mensen gegijzeld, meldt de regering.

De ingenomen posten zijn in de regio Cochabamba. De regering noemt in een verklaring niet om welke groep het gaat en spreekt over "irreguliere groepen". Zij zouden onder meer wapens en munitie hebben gestolen. "De destabiliserende escalatie tegen het democratische systeem duurt voort, ondanks inspanningen en herhaalde oproepen tot dialoog van president Luis Arce Catacora", schrijft de regering in een verklaring. Afgelopen vrijdag werd ook al een militaire post ingenomen.

De gijzeling is hoogstwaarschijnlijk het gevolg van een politiek conflict binnen de socialistische MAS-partij tussen de huidige president Arce en oud-president Evo Morales. Aanhangers van Morales gaan al weken de straat op omdat zij tegen de gerechtelijke procedures zijn die tegen Morales worden gevoerd.

Kind verwekt

Morales wordt ervan beschuldigd dat hij in 2016 een kind heeft verwekt bij een 15-jarig meisje. Daarom loopt een onderzoek naar hem voor verkrachting. Zijn aanhangers vermoeden dat de aanklacht politiek gemotiveerd is.

Sinds er berichten naar buiten kwamen over een arrestatiebevel houdt Morales zich schuil in het plattelandsgebied Chapare. In de buurt houden loyalistische cocatelers de wacht om zijn arrestatie te voorkomen. Ook dreigden zijn aanhangers eerder al om militaire kazernes over te nemen. Zij eisen dat de onderzoeken naar Morales worden gestopt.

Aanhangers van de oud-president blokkeren ook autowegen waardoor onder meer voedsel en brandstof de belangrijkste steden slecht kan bereiken. Bij een blokkade van een brug in de regio Cochabamba werden 66 mensen opgepakt. Gisteren kregen meer dan twintig van hen te horen dat zij nog minstens vier maanden in preventieve hechtenis moeten zitten. Zij worden verdacht van terrorisme, gewapende opstand en misdaden tegen de staatsveiligheid.

Buitenland

Morales trad in 2019 af na omstreden verkiezingen en vluchtte naar het buitenland. Zijn voormalige bondgenoot Arce won een jaar later de verkiezingen en werd president. De strijd binnen MAS gaat over wie van de twee volgend jaar de partij mag leiden bij de verkiezingen.

Morales zei vorige week dat hij aan een moordaanslag was ontsnapt. Volgens hem wil de huidige regering hem vermoorden.

Hij deelde op Facebook beelden van een wilde achtervolging waarin te zien is hoe hij van auto wisselt.

Australische regering wil 20 procent van alle studieschulden kwijtschelden

2 months 1 week ago

De Australische regering wil 20 procent van de studieschulden van studenten en oud-studenten kwijtschelden. Dat heeft premier Albanese bekendgemaakt. Het is de bedoeling dat het plan 1 juni in werking treedt, na de federale verkiezingen.

In totaal moet hiermee 16 miljard Australische dollar (omgerekend ongeveer 9,7 miljard euro) worden kwijtgescholden. De gemiddelde universitaire student heeft een schuld van zo'n 27.600 Australische dollar (zo'n 16.700 euro), meldt de regering. Het betekent dat studenten 5520 Australische dollar (3336 euro) minder zouden hoeven terug te betalen. De verminderde terugbetaling geldt ook voor studenten van hogescholen en studenten in het beroepsonderwijs.

"Dit gaat iedereen die een studieschuld heeft helpen, terwijl wij werken aan een betere deal voor iedere student in de komende jaren", zei de premier. Een dag eerder had de premier al een plan aangekondigd waarmee Australiërs in de toekomst hun schuld pas hoeven terug te betalen wanneer zij 67.000 Australische dollar of meer per jaar verdienen. Dat was eerst 54.000 dollar.

"Mijn regering zal ervoor zorgen dat het onderwijssysteem in Australië eerlijker en betaalbaarder wordt voor iedere Australiër", zei Albanese. "En we gaan niet aarzelen om de schade die is veroorzaakt door de vorige coalitieregering ongedaan te maken." Volgens de premier profiteert het hele land ervan als het makkelijker is voor mensen om toegang tot onderwijs te krijgen. "Waar je ook woont of hoeveel je ouders ook verdienen: wij zorgen ervoor dat de deuren naar kansen voor jou openstaan."

Peperdure technologie moet wantrouwen kiezers Arizona wegnemen

2 months 1 week ago

Autoriteiten in de Amerikaanse staat Arizona bereiden zich voor op een nieuwe golf aan desinformatie rond de presidentsverkiezingen op 5 november. In 2020 was de staat het epicentrum van complottheorieën, nadat Joe Biden er nipt had gewonnen. Peperdure, geavanceerde technologie moet het wantrouwen van de kiezers nu wegnemen.

Alle wanden van de ontvangstruimte in een gloednieuw stemmentelcentrum in Pinal County zijn van glas. Zo kunnen de inwoners meekijken als de stemmen worden geteld. "Het is hún stembiljet, ze moeten het proces kunnen zien", zegt Dana Lewis.

Ze leidt de verkiezingen in het district en hoopt nieuwe complottheorieën te kunnen voorkomen. Na de vorige verkiezingen ging het verhaal rond dat stembiljetten waren gedumpt in de woestijn, en ze had geen middelen om het gerucht te ontkrachten: "Frustrerend."

Biljetten gevolgd als goudtransport

Nu staan er camera's op stembussen en kan iedereen de live beelden zien op grote beeldschermen. De karretjes waarin stembiljetten worden vervoerd zijn voorzien van een mini-computer. Die legt vast wanneer ze worden opengemaakt, meer dan 1,5 meter worden verplaatst of als ze een virtueel afgebakende zone verlaten.

Voor het vervoer zijn nieuwe vrachtwagens aangeschaft. De snelheid waarmee de stembiljetten zich bewegen en de actuele locatie wordt gemonitord met GPS. Op een computerscherm kunnen de bewegende balletjes worden gevolgd. Zijn ze groen, dan gaat alles volgens plan, kleuren ze rood, dan is er een verdachte afwijking. Zelfs de temperatuur in de dozen wordt gemeten.

Kosten: 30 miljoen euro

Het nieuwe hoofdkwartier van de verkiezingen en alle nieuwe apparatuur kostten bijna 30 miljoen euro. De geavanceerde techniek lijkt meer op zijn plek bij een goudtransport. Lewis: "Daar kun je stembiljetten ook mee vergelijken."

Je kunt geen prijskaartje hangen aan de democratie, vindt ook Bill Gates. De Republikein leidt de verkiezingen in Maricopa County, rond Phoenix. Daar haalde Biden in 2020 nipt de winst binnen, waarna het district het epicentrum werd van complottheorieën.

Volgens woedende aanhangers van Donald Trump waren tienduizenden kiezers al dood en hadden illegale migranten massaal gestemd. Ook claimden ze dat telmachines waren gehackt. Er is nooit enig bewijs gevonden voor die aantijgingen.

Doodsbedreigingen

Gates werd via telefoon, e-mail en sociale media lastiggevallen. Zijn eigen partijgenoten trokken zijn integriteit in twijfel. Hij kreeg bijna dagelijks doodsbedreigingen. "Dat is bijna normaal geworden voor mensen die verkiezingen aansturen", zegt Gates.

"Het is tot daar aan toe dat het andere team je aanvalt, maar dat je eigen partij je moet hebben is heel moeilijk voor mij en mijn collega's". Gates ging in therapie voor posttraumatische stress. Ondanks zijn ervaringen gaat hij nu toch opnieuw de verkiezingen in zijn district coördineren.

Zichtbare kabels

Om alle argwaan in de kiem te smoren is in Pinal County de oranje kabel die naar de uitslagenserver leidt duidelijk zichtbaar, zodat te zien is dat deze niet op internet is aangesloten. Dana Lewis erkent dat de verregaande maatregelen niet alle complotdenkers gerust zullen stellen.

Zo kan de beschikbaarheid van meer videobeelden ook leiden tot misbruik van die beelden, door ze misleidend te monteren of er valse beschuldigingen bij te plaatsen. "Maar dan vinden we wel weer een manier om dat te ontkrachten."

De vraag rijst ook of de overheid dit allemaal moet faciliteren en er niet een basis van vertrouwen moet zijn bij het publiek. "Ik zou dat punt graag bereiken, maar ik denk dat we daar ver voorbij zijn", zegt Lewis.

Vrouw na drie dagen levend uit auto gered na overstromingen Valencia

2 months 1 week ago

Drie dagen na de zware overstromingen in Spanje is een beknelde vrouw gered uit een auto in de regio Valencia. Volgens een lokale krant zat de vrouw vast naast het lichaam van haar overleden schoonzus.

Op talloze plekken in het rampgebied wordt nog gezocht naar overlevenden. De vrouw werd vrijdag gevonden in de zuidelijke gemeente Benetússer toen reddingswerkers haar hoorden schreeuwen. Het nieuws wordt vandaag gemeld door landelijke media in Spanje. Het is onduidelijk hoe de vrouw eraan toe is.

Kans op overleven kleiner

Het dodental als gevolg van de extreme regenbuien staat vooralsnog op 211. De verwachting is dat het aantal verder oploopt. De kans wordt met het uur kleiner dat mensen nog levend uit ondergelopen huizen of auto's kunnen worden gehaald.

Alleen al in de gemeente Aldaia, iets ten westen van de stad Valencia, liggen volgens de burgemeester 10.000 auto's in de straten. Vele duizenden vrijwilligers helpen om wegen weer begaanbaar te maken, modder op te ruimen en te zoeken naar overlevenden.

In deze video laat correspondent Miral de Bruijne zien hoe in Chiva, in de regio Valencia, de handen ineen worden geslagen bij opruim- en reddingsacties:

De Telegraaf schrijft dat een Nederlandse vrouw een van de vele vermisten is. Ze zou wonen in de plaats Turis ten zuidwesten van Valencia. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken kan het bericht desgevraagd niet bevestigen.

Vandaag werd bekend dat er nog eens 5000 extra militairen worden gestuurd om te helpen bij het zoeken naar slachtoffers. Het is moeilijk om zware machines op de juiste plek te krijgen vanwege de ravage die het noodweer heeft veroorzaakt. De zware regenval wordt toegeschreven aan het weerfenomeen koudeput, in Spanje bekend onder de afkorting DANA.

Koning Felipe gaat morgen naar het rampgebied, meldt het Spaanstalige persbureau Europa Press op basis van anonieme bronnen. Felipe zou samen met zijn vrouw en premier Sánchez naar de provincie Valencia afreizen, maar het bericht is nog niet officieel bevestigd.

Zus op herdenking Van Gogh: 'We missen Theo enorm, ook in publiek debat'

2 months 1 week ago

In De Balie in Amsterdam is Theo van Gogh herdacht, die precies twee decennia geleden werd vermoord. "Het is fijn dat er na twintig jaar nog zo veel aandacht is voor de persoon Theo", sprak zus Jantine. "Hoewel je al deze aandacht als troost kunt zien, is het treurige toch wel dat het een schrale troost is."

Ze was een van de sprekers op de herdenking die hun verhaal deden aan tafel bij een acteur, die een karikatuur van Van Gogh speelde. De setting was een eerbetoon aan het praatprogramma Een prettig gesprek, dat de publicist vroeger maakte. Alle sprekers lieten verbaal en non-verbaal duidelijk weten dat ze de gedode kunstenaar en provocateur enorm missen.

Van Goghs zus vertelde beheerst dat ze "enorm kwaad" wordt als eraan terugdenkt. "Ik zit hier als zus en namens de familie. Ik kan niet anders dan concluderen dat we Theo ontzettend missen. Ook in het publieke debat en als interviewer. (..) We hebben iemand nodig die op het scherpst van de snede vragen kan stellen en het debat kan aanzwengelen." Daarin was Van Gogh volgens zijn zus ongeëvenaard in Nederland.

'Cultuurhaat'

Yoeri Albrecht, directeur van De Balie, zei in zijn openingswoord dat kunstenaars nu veel minder ruimte hebben dan in tijd dat Van Gogh nog leefde. Hij sprak van "cultuurhaat" en preutsheid bij zowel links als rechts. "Het wordt hoog tijd dat we Van Goghs laatste woorden ter harte nemen: 'we kunnen er toch over praten?'"

De 47-jarige columnist en regisseur werd op 2 november 2004 rond 08.30 uur vermoord in Amsterdam. Moslimfundamentalist Mohammed Bouyeri schoot hem neer en sneed zijn keel door. Bouyeri is veroordeeld tot levenslang vanwege de moord.

Nieuwsuur maakte eerder deze video over Van Gogh, toen de biografie over de filmmaker en columnist uitkwam:

Volgens Albrecht en zus Jantine zijn veel vragen over de periode voorafgaand aan de moord onopgehelderd gebleven. "We hadden gehoopt op de komst van Dick Schoof", zei Albrecht. Volgens de directeur had premier Schoof vanwege zijn tijd als hoofd van de AIVD misschien wat antwoorden kunnen geven. "Ik vind het zo jammer dat Schoof er niet is vanavond", zei Jantine van Gogh.

'Je wilde herinnerd worden als filmmaker'

"Je bent vermoord door een fanatieke moslim om jouw islamstandpunten", zei actrice Katja Schuurman. "Dat is hoe je door veel mensen nu wordt herinnerd en dat is heel droevig. Het liefst was je filmmaker, daar wilde je vooral om herinnerd worden. En niet vanwege die kutfilm die je maakte met Ayaan", verwees ze naar de documentaire Submission, die Van Gogh had gemaakt met politica Ayaan Hirsi Ali.

Schuurman heeft onder meer samengewerkt met Van Gogh in de film Interview. "Ik heb daarna nooit meer met zo'n goede regisseur mogen werken. Het is treurig, maar waar."

De openbare herdenking stond aanvankelijk gepland op het Leidseplein. Maar een aantal betrokken acteurs voelde zich niet prettig bij zo'n openbare voorstelling, zo meldde Het Parool gisteren. Daarop besloot De Balie de bijeenkomst naar binnen te verplaatsen.

Krant in de grensstreek met Koersk houdt mensen Oekraïens

2 months 1 week ago

Aan de Oekraïense kant van de grens met de Russische provincie Koersk wordt het leven steeds moeilijker door de Russische beschietingen. De lokale Oekraïense krant in de grensstreek doet hard zijn best om de achterblijvers het gevoel te geven dat ze niet vergeten worden.

Aan de andere kant van de grens, in Rusland, wordt al wekenlang gevochten. De Oekraïense militairen die sinds twee maanden een deel van Koersk bezet houden, krijgen het steeds moeilijker. De Russische druk neemt toe.

"Het is een goede krant", herhaalt een bejaarde vrouw een paar keer. Ze woont langs de weg van het grensstadje Ochtyrka naar de Russische grens. Van de gevechten is nu even niks te horen, maar vaak dreunt het behoorlijk.

Stukje normaal leven

Zittend voor haar blauwe houten huisje met groene luiken krijgt deze 'baboesjka' een krant in haar hand gedrukt van de vrouw van de hoofdredacteur. Ze draagt een grijze muts en heeft een kleurrijke stola om haar schouders geslagen. Met haar knokige vingers gaat ze langs de regels van de Vorskla, de lokale krant die is vernoemd naar een riviertje in de provincie Soemy, van waaruit het Oekraïnse leger de grens overstak.

"Het is een Oekraïense krant. Het gaat over de oorlog. Wanneer houdt die op, mijn God, mijn God", verzucht ze. Maar de nieuwe krant maakt haar zichtbaar blij.

En dat is ook het idee, volgens hoofdredacteur Oleksij Pasjoega: "Ons team bestaat uit fanaten die al vele jaren op de redactie werken. Ze weten dat de krant voor de achterblijvers een verademing is en dat die staat voor een stukje normaal leven."

Oekraïens hart

Onderweg komt de hoofdredacteur een trouwe lezer tegen, die met zijn witte Lada langs de weg was gestopt om wat zwammen te verzamelen. Pasjoega babbelt even met de oude baas. "Dit is een typische lezer," zegt hij. "Al vijftig jaar abonnee. En zijn ouders hadden ook een abonnement."

Zijn grootste probleem is dat hij niet meer bij zijn bijenkorven kan die vlak langs de grens staan. De opbrengsten van de honingverkoop vullen zijn karige pensioen aan. Bladerend zegt de tachtiger: "Het is een goede krant omdat hier de waarheid staat over onze mensen en de regio"

Het motto van de Vorskla is "Een krant met een Oekraïens hart". Dat is belangrijk, want de mensen zitten hier dicht bij Rusland. Als deze krant er niet was, zouden ze alleen maar de propaganda zien van de Russische televisie, want internet is hier nauwelijks.

"De krant is nodig", zegt Pasoega, "Zodat ze hier de verleiding kunnen weerstaan om naar al die Russische kanalen te kijken, die alleen maar liegen over Oekraïne en de gebeurtenissen hier."

Meteen na de Russische inval in februari 2022 stopte de krant met verschijnen. De Russische propaganda had vrij spel: "De mensen hier dachten dat Kyiv gevallen was en dat heel Oekraïne bezet was door de Russen." Toen wist Pasjoega dat hij weer snel aan de slag moest.

Het echtpaar heeft succes, want de oplage is gegroeid van 2000 naar 2500. De financiering komt nu voor het grootste deel uit het buitenland, van een internationaal fonds voor lokale pers, het International Fund for Public Interest Media.

De krant zit nu trouwens in een tijdelijk onderkomen, in een lokale bibliotheek, wat verder van het front. De redactie is onlangs gebombardeerd door de Russen. In deze regio was het altijd betrekkelijk rustig, totdat het Oekraïense leger Rusland binnentrok. De beschietingen werden toen intensiever.

Smeulende puinhoop

Pasjoega laat beelden zien van een verbrande typemachine: "De beschieting van ons was het antwoord van Rusland op de invasie door Oekraïne." Met andere woorden, als Oekraïne niet was binnengevallen in Rusland, had de redactie van de Vorskla nog bestaan. Nu is het een smeulende puinhoop. Op de beelden is te zien hoe de vrouw van Pasjoega, met betraand gezicht, nog een vetplant weet veilig te stellen uit de ruïnes.

"Ja, zo gaat dat. Toch vind ik dat ze het goed gedaan hebben. Het is nu eenmaal oorlog. Het was juist, we moesten onze kracht tonen. We hebben laten zien dat we ons land ook kunnen verdedigen op hun grondgebied. Maar lang zullen we het bruggenhoofd in Rusland niet meer vast kunnen houden."

Goud op het WK sambo

Het journalistenpaar zit te werken in een leeszaal van de bibliotheek, aan een kinderbureautje. Ze verzamelen berichten, over bijvoorbeeld neergestorte drones en vrijwilligersacties. Het vrolijkste bericht gaat over een bewoner uit de regio die goud heeft gewonnen op het wereldkampioenschap voor de vechtsport sambo, op Cyprus.

"De mensen willen weten hoe het gaat met al hun streekgenoten die zijn vertrokken," zegt de hoofdredacteur opgetogen. In zijn krant neemt het oorlogsnieuws dan ook maar een beperkte plaats in.

Mascotte voor jubeljaar Rooms-Katholieke Kerk is cartoon meisje

2 months 1 week ago

Deze week heeft de Rooms-Katholieke Kerk een mascotte voor het jubeljaar 2025 onthuld. De mascotte Luce, het Italiaanse woord voor licht, ziet er met haar gele regenjas, blauwe haar en grote ogen uit als een soort Japanse cartoonfiguur.

En dat is niet zonder reden: ze moet in het jubeljaar de kerk dichter bij de jongeren brengen met "de cultuur die zo geliefd is onder onze jonge mensen", zei aartsbisschop Rino Fisichella bij de onthulling. Japanse tekenfilms, anime, en stripboeken, manga, zijn de afgelopen jaren steeds populairder geworden onder jongeren.

Het meisje komt samen met het ensemble 'Luce & Friends' dat bestaat uit een nog ander meisje, twee jongens, een hond, een duif en een engeltje. De felle kleuren en grote ogen zijn niet alleen gekozen om aantrekkelijk te zijn voor jongeren. De elementen in het design van Luce hebben ook allemaal een betekenis. Zo hebben haar regenjas en vieze laarzen te maken met een lange tocht door een storm, want "een pelgrimstocht is niet altijd kalm", is te lezen in de uitleg over het ontwerp van de mascotte.

Ze is ontworpen door Tokidoki, een merk van onder andere de Italiaanse designer Simone Legno. Hij heeft in het verleden ook designs gemaakt voor bijvoorbeeld Hello Kitty.

Het ontwerp lijkt vooralsnog goed ontvangen te worden, op sociale media reageren mensen veelal met enthousiasme. Maar er valt ook kritiek te horen op de keuze voor Legno omdat hij ooit seksspeeltjes zou hebben ontworpen. Dat schiet sommige katholieken in het verkeerde keelgat.

Pelgrims

2025 is een speciaal jaar voor de Rooms-Katholieke Kerk. In de traditie van de kerk zijn jubeljaren ook een oproep aan pelgrims om naar Rome te komen en door de heilige deur de Sint-Pieter binnen te gaan. Dat levert gelovigen vergeving van hun zonden op.

Normaal gesproken wordt er om de 25 jaar een jubeljaar gehouden, maar nu was de laatste keer in 2015. Toen riep paus Franciscus een speciaal jubeljaar uit dat in teken van barmhartigheid stond. Het thema van volgend jaar is "Pelgrims van Hoop".

Mede-oprichter van Argentijnse Dwaze Moeders overleden, 'symbool van verzet'

2 months 1 week ago

De Argentijnse mensenrechtenactiviste Mirta Acuña de Baravalle is op 99-jarige leeftijd overleden. Zij was een van de twaalf oprichters van de organisatie Madres y Abuelas de Plaza de Mayo, in Nederland bekend als de Dwaze Moeders en Grootmoeders.

Twee jaar geleden overleed de leider van de Dwaze Moeders, Hebe de Bonafini, op 93-jarige leeftijd.

De organisatie werd opgericht in 1977 door een groep moeders wier kinderen waren ontvoerd door de junta in de jaren 70 en begin jaren 80. Onder het dictatuur van het militaire regime zijn zo'n 30.000 tegenstanders vermoord en 'verdwenen'.

Het eerste protest in 1976 ontstond spontaan, toen een aantal moeders bij de autoriteiten om opheldering kwam vragen. Ze werden weggestuurd zonder enige duidelijkheid over het lot van hun kinderen. Uit protest zijn ze zwijgend over de Plaza de Mayo, voor het regeringspaleis in Buenos Aires, gaan lopen. Elke week kwamen ze terug.

Donderdag-demonstraties

De groep houdt sindsdien elke donderdag een vreedzame betoging op dezelfde plek in het centrum van de stad. Aan het begin eisten de vrouwen duidelijkheid over de verdwijning van hun kinderen. Maar ook nadat in 1983 de democratie in Argentinië hersteld werd bleven de Dwaze Moeders demonstreren. Nu zet de organisatie zich in voor mensenrechten in heel Zuid-Amerika.

Hoewel de activisten op leeftijd zijn, en sommige van hen al zijn overleden, blijft de invloed van de Madres en Abuelas immens, ziet Lucas Poy, Latijns-Amerika-kenner en docent sociale en economische geschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam. "De groep is meer dan ooit een symbool van verzet in Argentinië."

De huidige ultrarechtse regering onder leiding van president Milei heeft het over "twee kanten" tijdens de Vuile Oorlog en daarmee is het voor het eerst sinds 1983 dat een Argentijnse regering de dictatuur niet expliciet veroordeelt. "Deze manier van praten over die tijd was tot nu toe ondenkbaar in de politiek", zegt Poy. "In Argentinië wordt het gezien als een dictatuur, niet als oorlog."

Moreel gezag

Vicepresident Victoria Villarruel is zelfs een verdediger van de junta. Het huidige politieke landschap in Argentinië maakt de nalatenschap van de Madres relevanter dan ooit. "Iedereen kijkt op naar de Madres, want zij waren degenen die zich in de donkerste momenten van de dictatuur verzetten, toen niemand dat durfde. Ze hebben moreel gezag", legt Poy uit.

Of demonstraties nu gaan over de economische crisis of bezuinigingen in het onderwijs, de Madres zijn aanwezig. "Het verzet van de vrouwen tijdens het militaire bewind wordt ook gezien als een protest tegen alles waar Milei voor staat", stelt Poy. "Hun wekelijkse protesten zijn symbolisch, en klein voor Argentijnse begrippen, maar sinds Milei komen er meer mensen op af."

In 2016 liepen de wereldberoemde moeders voor de 2000ste keer op het Plaza de Mayo. De vrouwen zijn herkenbaar door hun witte hoofddoeken, die de katoenen luiers van hun verdwenen kinderen en kleinkinderen symboliseren.

De moeders kregen internationaal veel aandacht en steun en wonnen in 1992 de Sacharovprijs voor de vrijheid van denken van het Europees Parlement.

Zeehondenopvang Pieterburen gaat na ruim vijftig jaar dicht

2 months 1 week ago

Na ruim vijftig jaar komt er binnenkort een einde aan de opvang van zeehonden in Pieterburen. Wat begon met een door Lenie 't Hart ingegraven teiltje in de achtertuin groeide uit tot professionele opvang voor zieke zeehonden. Maar op 5 januari 2025 gaat het complex dicht.

Een paar maanden later opent een nieuwe zeehondenopvang in het Werelderfgoedcentrum Waddenzee, zo'n 25 kilometer verderop in Lauwersoog. Daar kunnen de dieren terecht in acht intensivecare-units, quarantaineverblijven, vijf buitenbaden en een grote showpool.

"Bezoekers kunnen zien hoe ze verzorgd worden", zegt marketingmanager Marco Boshoven bij RTV Noord. "Door een ruit van drie bij twee meter kun je onder water kijken in de showpool."

Voor veel Nederlanders staat Pieterburen in Noord-Groningen synoniem voor de Zeehondenopvang. Maar het onderkomen voldoet niet aan de huidige criteria. "We zijn het grootste zeehondenziekenhuis van Europa", zegt Boshoven. "Onze ambities zijn breder geworden. We willen gaan bouwen aan een nieuwe en betere bewustwording van de relatie tussen mens en natuur. Daarvoor ontbreekt hier de ruimte."

Minder dieren opgevangen

Dus gaat Pieterburen dicht en dat is te zien aan het pand aan de Hoofdstraat 94a. Het houtwerk is hier en daar al verveloos en groen uitgeslagen. De buitenbaden vertonen tekenen van slijtage. Wie goed kijkt, ziet dat alleen het hoognodige wordt uitgegeven aan onderhoud.

Wel druppelen deze herfstvakantie nog bezoekers binnen, veelal ouders met jonge kinderen. "Op dit moment hebben we twaalf zeehonden in de opvang". zegt Boshoven. "Dat zijn er niet zo heel veel. Ik denk dat we hier over het hele jaar ongeveer tweehonderd dieren hebben gehad."

In het nieuwe onderkomen in het Werelderfgoedcentrum worden waarschijnlijk nog minder dieren opgevangen, verwacht Boshoven. "Normaal gesproken zullen het er niet meer dan 160 per jaar zijn. Vroeger, toen het hier nog zeehondencrèche heette, waren het er misschien wel 700 per jaar. Maar de opvattingen over opvang zijn veranderd. Door heel veel zeehonden op te vangen en antibiotica toe te dienen, verzwak je uiteindelijk de populatie."

24 uur observeren

"We nemen zeehonden niet zo snel meer mee", vervolgt hij. "Door ons opgeleide zeehondenwachters observeren ze sowieso 24 uur voordat we überhaupt wat gaan doen. In die tijd wachten we af of een dier zichzelf kan redden, of dat een moeder terugkomt bij een pup. Alle afspraken zijn vastgelegd in het zogeheten zeehondenakkoord, dat is ondertekend door alle partijen die betrokken zijn bij de opvang van zeehonden."

Het is publiek geheim dat oprichtster Lenie 't Hart geen fan is van die 'versoberde' opvang en het liefst alle zieke zeehonden zou helpen. Toen het personeel toch het nieuwe beleid invoerde, vertrok ze in 2012 als directeur. In 2014 stapte ook de raad van toezicht op.

Lift

In de nieuwe opvang worden de bassins gevuld met gefilterd zeewater. In de kelder van het pand staan grote tanks met dit zeewater als buffer voor als er bijvoorbeeld door vervuiling geen water ingenomen kan worden. In Pieterburen zwemmen en zwommen de zeehonden rond in leidingwater.

In het nieuwe onderkomen krijgen de zeehonden straks ook de beschikking over een lift, waarmee ze naar de verdieping kunnen worden verplaatst. Een grijze zeehond die klaar is om vrijgelaten te worden weegt 45 kilo, en zit in een kist van pakweg twintig kilo. "Je kan niet van het personeel verwachten dat ze daarmee gaan sjouwen."