Aggregator

Leger Sudan herovert strategische stad na jaar bezetting door RSF

2 months ago

Het leger van Sudan zegt dat het gisteren een strategisch gelegen stad ten zuiden van de hoofdstad Khartoem na ruim een jaar heeft heroverd. El Obeid was meer dan een jaar lang in handen van de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF).

El Obeid is de hoofdstad van de provincie Noord-Kordofan. De stad geldt als knooppunt tussen Khartoem en Zuid-Darfur, de regio die RSF grotendeels in handen heeft. De stad is voor het leger van groot belang, omdat het daar een luchtmachtbasis en een infanteriedivisie huisvest.

Ook op andere plekken in het land heeft RSF terrein verloren. Zo is de paramilitaire beweging verdreven uit de stad Wad Madani, ten zuidoosten van Khartoem, en andere delen van de provincie Gezira. Het leger was een offensief begonnen in die provincie de afgelopen maanden.

Daarnaast is RSF uit zijn laatste bolwerk in de provincie Witte Nijl verdreven, ten zuiden van de Sudanese hoofdstad. Bij de provinciehoofdstad Al Gitaina werden vorige week in drie dagen tijd 200 mensen gedood door RSF.

Het leger zegt ook een belangrijk hoofdkwartier te hebben veroverd en stelt dat het heroveren van het presidentieel paleis in Khartoem slechts een kwestie van tijd is. De hoofdstad is grotendeels onder controle van RSF.

Genocide

In Sudan woedt al bijna twee jaar een oorlog tussen RSF en het leger. De oorlog brak uit toen leiders van beide groepen een staatsgreep pleegden, maar het oneens werden over de machtsverdeling.

De Verenigde Staten hebben RSF beschuldigd van genocide en hebben de leider Hamdan Dagalo sancties opgelegd. Ook de leider van het Sudanese leger kreeg sancties opgelegd vanwege wreedheden die het leger tegen burgers heeft gepleegd.

Bemiddeling tussen de twee partijen is tot nu toe op niets uitgelopen. Ook de sancties tegen beide leiders hebben niet geholpen om de oorlog te stoppen.

Zo'n 11 miljoen mensen zijn vanwege de bloedige strijd op de vlucht geslagen. Zowel het leger als RSF wordt beschuldigd van grove mensenrechtenschendingen, zoals seksueel geweld, het blokkeren van noodhulp en het inzetten van kindsoldaten.

Nothing toont uiterlijk van Phone 3a Pro

2 months ago
Nothing heeft het uiterlijk van het Phone 3a-toetsel onthuld. Het gaat vermoedelijk om de Pro, al bevestigt Nothing dat niet zelf. De telefoon krijgt onder meer een groot camera-eiland, dat volgens Nothing nodig is vanwege de periscoopcamera.

Buurt Schiedam geschokt na dodelijke steekpartij met 13-jarig slachtoffer

2 months ago

Buurtbewoners en schoolgenoten van de 13-jarige jongen die gisteren in Schiedam werd doodgestoken, zijn aangedaan door het incident. Meerdere mensen verzamelden zich vanmiddag bij de plaats van de steekpartij. "Ik vind het heel heftig, ik voel me heel slecht dat zulke dingen kunnen gebeuren met jongens van die leeftijd", zegt een leeftijdsgenoot uit de buurt.

De jongen werd aan het Fjorddal in Schiedam neergestoken en belde zwaargewond aan bij een huis in de buurt. De bewoners belden het alarmnummer. De jongen overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. De politie heeft een 13-jarige verdachte uit Schiedam aangehouden. In de buurt van de steekpartij is een mes gevonden.

"Je voelt je niet meer veilig, omdat deze dingen gebeuren in de wereld. Het is gewoon heel erg", zegt de leeftijdsgenoot. De buurt waar de steekpartij plaatsvond, wordt door bewoners omschreven als "de netste buurt van Schiedam".

De jongeren spreken onderling veel over wat er is gebeurd en op Snapchat gaan verhalen rond. De politie gaat ervan uit dat het slachtoffer en de verdachte elkaar kenden, maar hun relatie is nog onderdeel van het onderzoek. Ook het motief is nog onbekend.

Een andere jongen die bij het slachtoffer op school zat, zegt dat hij zich "verschrikkelijk" voelt en vooral denkt aan de vrienden en familie van het slachtoffer. "Ik had gisteren het besefmoment in de avond, nadat een vriend mij geappt had. Hij was heel goed met het slachtoffer." Zelf kende hij het slachtoffer nog van de basisschool en is hij met hem naar dezelfde camping geweest.

'Toen ik 13 was, speelde ik buiten'

Vooral het nieuws dat het slachtoffer en de verdachte zo jong zijn, maakt indruk. "Veel te jong om zulke wapens op zak te hebben, denk ik", aldus een leeftijdsgenoot uit Vlaardingen.

Een vriendin van de oudere zus van het slachtoffer komt ook haar steun betuigen. Ze kan zelf moeilijk geloven wat er zich gisteren heeft afgespeeld. "Je bent 13, hoezo heb je een mes meegenomen? Wat gaat er in je hoofd om?", zegt ze. "Toen ik 13 was, speelde ik gewoon buiten."

Ook burgemeester Harald Bergmann van Schiedam is geschokt. "We zien in het hele land dat jongeren steeds op jeugdigere leeftijd ernstige vergrijpen op hun naam krijgen. Met vooral ook mesgeweld of wapengeweld."

Jeugdhulporganisatie Gro-up ziet "binnen de jeugdcultuur steeds meer wapenbezit". Gro-up, de politie en gemeente zijn extra aanwezig in de wijk om steun te bieden.

Zangeres Roberta Flack (88) overleden, bekend van 'Killing me softly'

2 months ago

De Amerikaanse zangeres Roberta Flack is op 88-jarige leeftijd overleden, meldt haar publicist in een verklaring. "Ons hart is gebroken", is te lezen. "Ze is gestorven in het bijzijn van haar naasten en was uniek in haar soort."

De zangeres was onder meer bekend van de nummers Killing me softly en The first time ever I saw your face, dat in de film Play misty for me van Clint Eastwood werd gebruikt. Voor dat nummer won ze twee Grammy's, een prestigieuze muziekprijs.

Opera

De zangeres werd in een muzikale familie geboren in de Amerikaanse staat North Carolina en speelde al in haar jonge jaren het orgel voor een kerkkoor. Op 15-jarige leeftijd begon ze aan een studie aan het conservatorium, waarna ze enkele jaren Engelse taal en muziekles op middelbare scholen onderwees. Omdat ze eigenlijk operazangeres wilde worden, besloot ze in 1962 een tijd in een operarestaurant zangers muzikaal te begeleiden.

Rond die tijd gaf haar zangleraar aan dat ze vermoedelijk beter zou zijn in het zingen van popmuziek. Dat bleek te kloppen, toen ze in dat restaurant kerstliedjes zong en het publiek daar enthousiast op reageerde.

"Mensen kwamen niet alleen om mij te horen spelen voor andere mensen, ze wilden horen wat ik zou zingen tussen de operaliederen door", zei ze over die tijd.

Na een aantal jaar te hebben opgetreden in clubs werd ze in 1968 ontdekt door jazzpianist Les McCann, waarna ze een contract tekende bij muzieklabel Atlantic Records en in de jaren 70 en 80 verschillende albums uitbracht.

Killing me softly

Het hoogtepunt van haar carrière was toen ze het nummer Killing me softly with his song uitbracht. Dat werd in eerste instantie geschreven voor de zangeres Lori Lieberman, die het in 1972 zong. De uitvoering van Flack kwam een jaar later uit, waarna het een nummer 1-hit werd in de Verenigde Staten. In Nederland kwam het nummer op de derde plek in de Top 40.

Later is het nummer gecoverd door de Amerikaanse hiphopgroep Fugees. Die versie van Killing me softly with his song stond in Nederland vijftien weken in de Top 40 en zes weken op nummer 1.

Na het uitbrengen van Killing me softly with his song merkte ze dat het succes haar zwaar viel, waarop ze besloot "een stapje terug te doen" en onder meer zelf haar muziek te produceren. In de jaren daarna richtte ze zich vooral op optreden en samenwerkingen en concertreeksen met andere artiesten, onder wie jazzmuzikant Miles Davis.

In 2003 bracht ze nog een album met kerstliedjes uit. Flack kondigde in 2022 aan dat ze aan de ziekte ALS leed en daarom niet meer kon zingen.

Apple belooft onder druk van importheffingen extra miljarden te investeren in VS

2 months ago

Apple zegt de komende vier jaar meer dan 500 miljard dollar (478 miljard euro) te investeren in de Verenigde Staten. Het bedrijf doet de aankondiging nadat Donald Trump eerder deze maand importheffingen van 10 procent voor producten uit China aankondigde.

Eind vorige week sprak Trump nog met Apple-directeur Tim Cook in het Witte Huis. "Ze willen onder de importheffingen uit", zei Trump daarna tegen Amerikaanse media. In China worden de meeste onderdelen van de iPhones en iPads gemaakt, die vervolgens onder meer naar de VS worden verscheept.

Apple zegt dat het geld onder meer gaat naar een fabriek in Texas. Daar zullen computerservers in elkaar worden gezet, terwijl de apparatuur voorheen buiten de VS werd geproduceerd. De locatie moet in 2026 de deuren openen. Ook belooft het bedrijf 20.000 nieuwe mensen aan te nemen.

Apple investeerde al honderden miljarden

Het is onduidelijk welk deel van de aangekondigde investeringen al in de pijplijn zat voordat Trump voor de tweede keer werd verkozen tot president van de VS. In 2021 kondigde het bedrijf aan om in vijf jaar tijd 430 miljard dollar te investeren. Dat komt neer op gemiddeld 86 miljard dollar tot 2026.

De vandaag aangekondigde investeringen overlappen deels daarmee: van 2025 tot 2029 belooft Apple gemiddeld 125 miljard per jaar te investeren. Daarmee zegt Apple dus toe om gemiddeld 39 miljard extra per jaar te investeren.

Apple ontweek eerder importheffingen

Tijdens Trumps eerste termijn lukte het Cook om onder dreigende importheffingen van producten uit China te komen. Ruim vijf jaar geleden brachten Trump en hij een bezoek aan een Amerikaanse fabriek waar Apple-computers in elkaar worden gezet. Trump zei toen ook al dat hij wilde dat Apple zijn producten in de VS zou maken.

Nadat Apple in 2019 werd uitgezonderd van importheffingen op onder meer computerchips uit China, bedankte Cook de president daarvoor. Hij zei dat de nieuwste Mac Pro-computers dankzij de regering-Trump in Texas in elkaar gezet konden worden, hoewel in diezelfde fabriek al sinds 2013 Apple-computers werden gemaakt.

Rechtbank Amsterdam doet aangifte na intimidatie rechter op sociale media

2 months ago

De rechter die vorige week een streep zette door het kabinetsbesluit om drie islamitische sprekers te weren, is volgens de rechtbank slachtoffer geworden van online intimidatie. Na de uitspraak van afgelopen donderdag zijn op sociale media privégegevens van de rechter gedeeld. De rechtbank van Amsterdam heeft daarom aangifte gedaan, bevestigt een woordvoerder.

Op onder meer X betichtten gebruikers de rechter ervan vooringenomen te zijn. In hun berichten noemden ze de naam van de rechter, diens partner en werkgever. Er is daarom aangifte gedaan van "in elk geval doxing". Dat is het online verspreiden van persoonsgegevens met het doel te intimideren. Doxing is sinds vorig jaar strafbaar. Volgens de rechtbank is er in dit soort situaties "altijd aandacht is voor de veiligheid van de betrokken medewerker en diens gezin".

De president van de rechtbank zegt in een interview met AT5 dat uitspraken van de rechtbank gemotiveerd worden om ze controleerbaar te maken en daar mogen mensen ook op reageren. "Maar hier richt men zich op de persoon van de rechter en zijn familie en dat is heel kwalijk. Dit mag absoluut niet en kan echt ondermijnend zijn voor het vertrouwen in de rechtspraak, de collega en zijn familie", aldus de president. "Wij vinden dit niet acceptabel."

Onvoldoende onderbouwd

De rechter oordeelde vorige week dat het besluit van minister Faber van Asiel en minister Van Weel van Justitie om islamitische predikers te weigeren die zouden spreken op de Ramadan Expo onvoldoende was onderbouwd. De predikers hadden volgens de ministers in eerdere uitlatingen seks met minderjarige meisjes goedgepraat, homohaat verkondigd en de terreurdaden van Hamas verheerlijkt.

De rechter oordeelde dat bij het besluit van de ministers onvoldoende was onderbouwd waarom de komst van de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde was, waardoor de predikers afgelopen weekend toch konden spreken in de Jaarbeurs in Utrecht.

Podcast De Dag: het Duitsland van Friedrich Merz

2 months ago

Duitsland heeft gekozen: de CDU/CSU van Friedrich Merz is de grootste geworden bij de verkiezingen van zondag. De AfD is tweede geworden en op de derde plek eindigt de nu regerende SPD van bondskanselier Olaf Scholz. Wat betekent de uitslag voor de koers van de oosterburen nu Merz hoogstwaarschijnlijk de nieuwe bondskanselier wordt?

Politiek journalist bij de ARD Anke Plättner schetst hoe de Duitse politiek ervoor staat na zondag. En schetst een profiel van de man die al zijn hele leven droomt van dit ambt. Hij probeerde herhaaldelijk om CDU-leider te worden en nu hij 69 is, mag hij eindelijk het land leiden.

Merz trok zijn partij, de christendemocratische CDU, naar rechts en staat bekend als conservatiever dan Merkel. En dat is niet het enige verschil met de oud-bondskanselier.

Reageren? Mail naar dedag@nos.nl

Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek

Redactie: Judith van de Hulsbeek

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Herman Brood Museum in Zwolle sluit na acht jaar

2 months ago

Bijna acht jaar lang huisde in een monumentaal pand in Zwolle het Herman Brood Museum, opgericht door een vriend van de kunstenaar. Nu kan initiator Ivo de Lange de hoge kosten niet meer bijbenen en is hij gedwongen de deuren te sluiten.

In april 2017 ging de tentoonstelling open in het pand aan de Blijmarkt. In eerste instantie als de 'Herman Brood Experience', maar anderhalf jaar later als volwaardig museum.

De bezoeker krijgt in het museum een kijkje in het leven van de in 2001 overleden Brood. Veel spullen komen uit de collectie van De Lange, maar ook van weduwe Xandra Brood, dochter Lola en beide zussen van de kunstenaar. Er zijn brieven, tekeningen, gedichten, kledingstukken, schildermateriaal en spuitnaalden die hij gebruikte te zien.

Daarnaast is er een winkel met merchandise, zeefdrukken en boeken. Liefhebbers kunnen ook een workshop volgen waarbij ze de schildertechnieken van Brood leren.

Zwaar weer

Maar over een maand is dat voorbij: op 30 maart sluit het museum definitief, schrijft regionale omroep Oost. Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven is voor De Lange te groot geworden om het museum rendabel te houden.

Het museum verkeert al langer in financieel zwaar weer. Zo gaf de gemeente Zwolle het museum in 2023 een eenmalige subsidie van 70.000 euro, boven op de jaarlijkse bijdrage van 30.000 euro.

Dat was niet genoeg. "Het levert onvoldoende op", stelt De Lange in De Stentor. De huur wordt steeds hoger en hoewel het museum goed bezocht wordt, staan er volgens hem geen busladingen met mensen voor de deur.

Lokale politici hebben het gemeentebestuur gevraagd of alle mogelijkheden voor het behoud van het museum onderzocht zijn.

Zwolle

Herman Brood was een geboren en getogen Zwollenaar. Hij werd er geboren in 1946. Hij kwam samen met zijn vader vaak bij Café Stroomberg in het centrum van de stad en gaf tijdens zijn carrière regelmatig optredens in poppodium Hedon. Daar staat een bronzen borstbeeld van Brood.

In 2001 maakte de kunstenaar een einde aan zijn leven.

Merz kan niet wachten om Duitsland te regeren, verliezers likken hun wonden

2 months ago

CDU/CSU-leider Merz wil niet te lang wachten met het vormen van een nieuwe regering. Samen met de SPD heeft hij bij de Duitse verkiezingen genoeg zetels behaald voor een meerderheidskabinet.

Merz zegt dat hij vastbesloten is om voor Pasen met de SPD een regering te hebben. "De wereld wacht niet op ons", herhaalde hij. "We moeten meteen beginnen te praten met de SPD over de belangrijkste thema's, zoals buitenlandse betrekkingen, migratie en economie. Onze voorstellen liggen op tafel, ik ga ervan uit dat de SPD met ons een probleem wil oplossen."

Wie is Friedrich Merz? Je ziet het in de video:

Vertrekkend SPD-bondskanselier Olaf Scholz heeft gezegd dat hij geen zitting zal nemen in een nieuw kabinet. De SPD behaalde met 120 van de 630 parlementszetels het slechtste verkiezingsresultaat in de geschiedenis van de partij.

Scholz zei op een persconferentie: "Ik ben even verantwoordelijk voor de verkiezingswinst in 2021 als voor het verlies nu. Het was een eer om dit land te leiden, vooral in een tijd dat er op twee uur vliegen een oorlog woedt."

Andere wissels

De partij heeft partijvoorzitter Lars Klingbeil naar voren geschoven als de nieuwe fractieleider. Hij volgt Rolf Mützenich op. Woensdag wordt hierover gestemd.

Op een persconferentie zei Klingbeil dat zijn partij niet zomaar met alle voorstellen van Merz zal instemmen. "Merz is aan zet", zei hij.

Ook de Groenen moeten op zoek naar een nieuw gezicht. Lijsttrekker Robert Habeck wil geen leidende rol meer na het verlies van de partij. De Groenen verloren teleurstellend: ze kregen 11,6 procent van de stemmen (85 zetels), tegen 14,7 procent in 2021. Daarmee zijn ze de vierde partij na CDU/CSU, AfD en SPD.

De nieuwe links-populistische partij BSW van Sahra Wagenknecht bleef met 4,97 procent net onder de kiesdrempel en komt dus niet in het parlement. Wagenknecht overweegt een onderzoek aan te vragen naar de uitslag van de verkiezingen.

Ze zegt dat niet alle kiezers in het buitenland op tijd hun poststem hebben kunnen uitbrengen. Ze betwijfelt daarom of de verkiezingen geldig zijn. Ze laat nog uitzoeken hoeveel stemmen er verloren zijn gegaan.

Er zijn 230.000 Duitse kiezers in het buitenland. Volgens berekeningen van Wagenknecht zouden die haar 11.500 stemmen hebben opgeleverd. Haar partij kwam 13.400 stemmen tekort voor een zetel in de Bondsdag.

Net als de BSW haalde ook de liberale FDP de kiesdrempel niet. De partij regeerde tot afgelopen najaar nog mee. Partijleider Lindner trekt zijn conclusies, dus ook de FDP moet op zoek naar een nieuwe leider.

Ex-Secret Service-agent en podcaster Dan Bongino wordt adjunct-directeur FBI

2 months ago

Dan Bongino, voormalig agent van de Amerikaanse veiligheidsdienst de Secret Service en rechts-conservatieve mediapersoonlijkheid, is door president Donald Trump benoemd tot adjunct-directeur van de FBI.

Met de benoeming van Bongino (50), die werd aangekondigd op het sociale mediaplatform Truth Social, heeft Trump twee bondgenoten aan het hoofd van de Amerikaanse federale recherchedienst. Eerder werd Kash Patel aangesteld als directeur van de FBI.

Voor zijn tijd bij de Secret Service werkte Bongino in de jaren 90 een aantal jaar voor de politie in New York. Ruim tien jaar geleden begon hij als conservatieve politiek commentator op Fox News. Van 2021 tot 2023 had hij er een zaterdagavondshow. Ook is hij presentator van The Dan Bongino Show, een populaire podcast op Spotify in de VS.

Bongino probeerde het ook meermaals in de landelijke politiek. In 2014, 2015 en 2016 probeerde hij namens de staten Maryland en Florida in het Congres te komen. Iedere poging mislukte.

Kritiek op de Secret Service

Voor de presidentiële veiligheidsdienst diende Bongino onder zowel George W. Bush als Barack Obama. In zijn mediacarrière heeft Bongino meermaals kritiek geuit op het functioneren van de organisatie.

In een interview met Trump afgelopen najaar vroeg hij de president om een commissie op te richten om de veiligheidsdienst te hervormen. Hij noemde de dienst een "mislukt" agentschap, waarbij hij wees op de twee aanslagpogingen op Trump vorig jaar.

De president werd in juli bijna doodgeschoten tijdens een campagnebijeenkomst in Butler, Pennsylvania. En in september werd een man aangehouden die zich met een wapen schuilhield bij de golfbaan waar Trump aan het golfen was.

Met Bongino en Patel krijgt de FBI een leiding die aansluit bij de politieke agenda van Trump, die de veiligheidsdiensten ingrijpend wil hervormen. De twee FBI-directeuren hebben meermaals aangegeven daar voorstander van te zijn.

Vorige FBI-directeur opgestapt

De FBI staat na Trumps beëdiging als president onder toenemende druk. Eerder deze maand stuurde het ministerie van Justitie een groep hoge ambtenaren van het bureau naar huis. Daarbij eiste het de namen van duizenden FBI-agenten die deelnamen aan onderzoeken naar de Capitoolbestorming op 6 januari 2021.

Christopher Wray stopte vorig jaar als directeur van de FBI, voor de aanstelling van Trump als president. Wray kreeg als directeur onder meer te maken met de inmiddels geschrapte strafzaken tegen Trump, zoals de zaak over het beïnvloeden van de verkiezingsuitslag in 2020 en de zaak die ging over het achterhouden van geheime documenten.

Vanwege die zaken liet Trump zich de afgelopen jaren meerdere malen negatief uit over de FBI-directeur die hij zelf had aangesteld.

ACM waarschuwt leveranciers van hondenvoer om prijsafspraken

2 months ago

De Autoriteit Consument en Markt heeft leveranciers van hondenvoer op de vingers getikt omdat zij volgens de toezichthouder dierenspeciaalzaken onder druk zetten om vaste prijzen te hanteren. "Winkeliers moeten zelfstandig de prijzen van de producten in hun winkel of webwinkel bepalen", stelt voorzitter Martijn Snoep.

Bedrijven die zich hier niet aan houden, riskeren een boete die kan oplopen tot 900.000 euro of 40 procent van hun omzet. Tot nu toe zijn er negen bedrijven gewaarschuwd door de ACM.

Volgens de ACM hebben leveranciers gedreigd met nadelige gevolgen als winkels hun prijzen zouden verlagen. Winkels kregen te horen dat als ze zich niet zouden houden aan de adviesverkoopprijzen, ze geen korting meer zouden krijgen. "Er werd druk uitgeoefend en dat kan echt niet. Vandaar dat wij de waarschuwingen hebben uitgedeeld", zegt een ACM-woordvoerder.

Prijsafspraken kunnen leiden tot hogere prijzen voor consumenten en zijn verboden. Ook werd gedreigd met leveringsbeperkingen en uitsluiting van bepaalde producten.

De ACM roept leveranciers op om zich aan de mededingingsregels te houden. Volgens de woordvoerder nemen de aangesproken bedrijven de waarschuwingen serieus. "Bedrijven zijn nu gestart met een nalevingsprogramma, maar we zullen ook zeker het gedrag van de desbetreffende bedrijven in de gaten blijven houden."