Kabinet bereidt maatregelen voor tegen Israël vanwege situatie in Gaza
Het demissionaire kabinet komt met maatregelen tegen de Israëlische regering als blijkt dat de afspraken over het toelaten van hulp tot Gaza niet zijn nagekomen. Dat bevestigt premier Schoof in een bericht op X. "Deze boodschap heb ik zojuist in een telefoongesprek overgebracht aan de Israëlische president Herzog", schrijft hij daar.
Premier Schoof, de vicepremiers, minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken en minister Brekelmans van Defensie voerden vandaag overleg over de maatregelen. Ze kwamen daarvoor midden in het zomerreces bijeen op het Catshuis in Den Haag. Het is de bedoeling dat minister Veldkamp vanavond nog aan de Tweede Kamer laat weten wat er op tafel ligt.
Zelf maatregelen nemenDe Europese Unie bereikte eerder deze maand een akkoord met Israël over het toelaten van meer humanitaire hulp tot de Gazastrook. Morgen worden die afspraken in Europees verband geëvalueerd. Mocht blijken dat Israël te weinig doet, dan zal Nederland zelf maatregelen nemen.
Politiek verslaggever Nouschka van der Meijden legt uit welke maatregelen dat kunnen zijn:
Nederland zal ook pleiten voor aanvullende maatregelen in EU-verband, bijvoorbeeld op het gebied van handel, zegt Schoof. Tot nu toe was daar in Europa verdeeldheid over. Als concrete actie wordt genoemd dat Nederland het plan om Israël uit het EU-onderzoeksprogramma Horizon te zetten, zal steunen. Daarmee worden allerlei innovatieve projecten gefinancierd.
De EU concludeerde eerder dit jaar dat het optreden van Israël in Gaza strijdig is met het handelsverdrag tussen Israël en de EU. Demissionair minister Veldkamp had het initiatief genomen om daar onderzoek naar te laten doen.
DrukDe afgelopen tijd nam de druk op het Nederlandse kabinet toe om iets te doen aan de situatie in Gaza. Twee weken geleden werd in Brussel ook al gesproken over tien potentiële maatregelen tegen Israël, maar toen werd besloten om niets te doen.
EU-buitenlandchef Kallas zei twee weken geleden dat Israël bereidheid toonde om de situatie te verbeteren door meer hulpgoederen binnen te laten en meer grensovergangen te openen. Wel zei Kallas dat de tien maatregelen op tafel zouden blijven liggen, voor als Israël zich niet aan de gemaakte afspraken zou houden.
Hulporganisaties, verschillende partijen in de Tweede Kamer en ook politici buiten Den Haag reageerden verbolgen en hamerden op concrete maatregelen. Afgelopen week demonstreerden duizenden mensen op stations in heel Nederland met borden, potten en pannen, voor een eind aan de humanitaire crisis en honger in Gaza. Zelfs uit diplomatieke kring kwam kritiek op het beleid van het kabinet, wat zeer uitzonderlijk is.
Afgelopen vrijdag zei Schoof nog dat Netanyahu "een andere koers" moest varen. Hij stelde daar toen geen maatregelen tegenover.
Politiek verslaggever Nouschka van der Meijden:"Nederland wil nu echt de druk gaan opvoeren, omdat de situatie maar niet verbetert. Met dit besluit wordt een nieuwe weg ingeslagen. Tot nu wilde Nederland steeds de druk opvoeren via diplomatieke wegen en samen met Europese landen optrekken. Maar nu is besloten dat we als individueel land ook bereid zijn om sancties op te leggen."
De Israëlische president Herzog reageert vanavond op X dat Schoof de inhoud van het telefoongesprek niet goed heeft verwoord. Hij zegt dat het een enorme fout zou zijn als er zulke stappen zouden worden gezet, in het bijzonder "gezien de voortdurende inspanningen van Israël om de humanitaire hulp te verbeteren". Ook schrijft Herzog dat hij het jammer vindt dat zijn pleidooi om de Israëlische gijzelaars in Gaza vrij te laten niet wordt vermeld.