Het Openbaar Ministerie heeft meerdere aangiften van wangedrag door Maccabi Tel Aviv-supporters in Amsterdam geseponeerd. Beeldmateriaal dat mogelijk als bewijs kon dienen, bleek al gewist, zeggen het OM en het GVB.
Het gaat om beelden uit de metro, waar twee verschillende incidenten zouden hebben plaatsgevonden toen november vorig jaar groepen voor- en tegenstanders elkaar belaagden rond een wedstrijd tegen Ajax.
Door het vervangen van opnameapparatuur bij vervoersbedrijf GVB zijn bewakingsbeelden eerder dan gebruikelijk gewist. De politie heeft het materiaal daardoor niet kunnen opvragen.
Belaagd en bedreigd
Twee vrouwen deden aangifte van incidenten waarbij Israëlische supporters betrokken waren. Een van de vrouwen riep op het perron van metrohalte Centraal Station "Free Palestine" naar Maccabi-supporters, die op weg waren naar het stadion voor de wedstrijd tegen Ajax. Zij zouden haar toen hebben aangevallen.
De vrouw zegt dat ze werd geslagen en bespuugd en er aan haar haren werd getrokken. Volgens haar aangifte gebeurde dat onder de neus van de politie, maar lukte het de aanwezige agenten niet om de supporters tegen te houden.
Een andere vrouw deed aangifte van bedreiging. Zij zat een paar dagen voor de wedstrijd gesluierd in de metro met een andere vrouw, toen Maccabi-supporters "We will kill all of you" naar hen zouden hebben geroepen.
Een terugblik op de ongeregeldheden die avond:
Het OM heeft de slachtoffers laten weten dat de aangiften zijn geseponeerd, omdat mogelijke camerabeelden van de incidenten al waren gewist. Normaal bewaart het GVB alle beelden een week, nu was dat volgens het OM slechts een paar dagen. Daardoor is relevant beeldmateriaal verloren gegaan.
Het GVB bevestigt dat op 12 november, vijf dagen na de ongeregeldheden in de stad, de opnamerecorders zijn vervangen. Dit stond al langer gepland. "Helaas heeft deze noodzakelijke ingreep, in combinatie met de beperkte bewaartermijn, ertoe geleid dat de betreffende beelden niet meer beschikbaar waren", aldus een woordvoerder. Het GVB zegt overigens dat beelden soms ook korter dan een week worden opgeslagen.
Geen geluid
De aangiften van de mishandeling op het perron en van de bedreiging in de metro dateren van 14 november. De advocaat van de slachtoffers drong er toen bij het OM op aan zo snel mogelijk camerabeelden veilig te stellen. Inmiddels is duidelijk dat het materiaal toen al gewist was.
De bedreiging was volgens het OM hoe dan ook niet te bewijzen geweest, omdat er in de bewuste metro geen geluid wordt opgenomen. Het GVB bevestigt dit.
Waarom de politie niet ingreep toen een van de slachtoffers werd belaagd, blijft onduidelijk. Volgens het OM lijkt het er inderdaad op dat er agenten bij waren, maar "die waren niet specifiek met meldingen bezig maar meer algemeen met toezicht". Het incident is door de politie zelf niet geregistreerd, waardoor er in hun systemen niets over terug te vinden is.
Taxichauffeurs
Een incident dat mogelijk nog wel een vervolg krijgt, is de vernieling van een taxi op het Rokin. Op een filmpje van de chauffeur is te zien hoe een in het zwart geklede man op de voorruit van de auto slaat. Volgens de chauffeur deed hij dat met een kettingslot, het OM denkt dat het een riem is geweest.
Deze verdachte is recent door Israël herkend. Het wachten is nu op een naam. Het OM heeft daarvoor een aanvullend rechtshulpverzoek ingediend.
De aangifte van een andere taxichauffeur is wel geseponeerd. Zijn auto werd bekogeld met vermoedelijk een glazen fles. Hoewel op dashcambeelden te zien is dat er iets naar de auto wordt gegooid, is de kwaliteit volgens het OM te slecht om iemand te kunnen herkennen.
Rep en roer
Adem Çatbas, de advocaat van de vier aangevers, is teleurgesteld dat de politieonderzoeken weinig tot niets hebben opgeleverd. "Duidelijk is dat de politie steken heeft laten vallen", zegt hij. "Zowel bij de taxichauffeurs als bij het slachtoffer op het metrostation stond de politie erbij en werd er niet ingegrepen."
De advocaat noemt het opmerkelijk dat het GVB camerabeelden van supporters heeft gewist op een moment "dat de hele stad in rep en roer was". De afgelopen maanden heeft Çatbas het OM meerdere keren gevraagd hoe het onderzoek er voor stond en of echt alle beelden op tijd waren veiliggesteld. Een antwoord daarop bleef uit, tot irritatie van de gedupeerden.
Hij vindt het identificeren van verdachten sowieso erg lang duren en vraagt zich af of het OM wel genoeg prioriteit heeft gegeven aan misdragingen van de Israëlische voetbalsupporters. Zeker omdat er inmiddels al wel straffen opgelegd wegens het aanvallen van Maccabi-fans. "Dat een dader die haarscherp op beeld staat is herkend, maar na acht maanden nog steeds niet kan worden vervolgd is bijzonder."
Morgen verschijnen twee onderzoeken naar het handelen van de politie, het Openbaar Ministerie en de gemeente tijdens de Maccabi-rellen. Daarbij gaat het onder andere over de vraag of zij goed genoeg waren voorbereid.
