Aggregator

Blauwe bessen Albert Heijn mogelijk besmet met hepatitis A

3 months 1 week ago

Albert Heijn haalt per direct blauwe bessen van het huismerk uit de schappen. Het diepvriesproduct is mogelijk besmet met hepatitis A, laat de supermarkt weten.

Het gaat om de kiloverpakkingen 'AH Zakje met blauwe bessen'. Klanten die dat product met houdbaarheidsdatum 14 april 2026 of eerder in huis hebben, worden "dringend" verzocht het niet te eten, maar terug te brengen naar de winkel. Zij krijgen hun geld terug.

Het eten van de bessen kan gezondheidsklachten veroorzaken, zegt Albert Heijn. Wie daar last van krijgt, krijgt het advies naar de huisarts te gaan.

Oorzaak onduidelijk

De supermarktketen biedt verontschuldigingen aan voor het ongemak. Het is niet bekend hoe de bessen mogelijk besmet zijn geraakt met hepatitis A.

Hepatitis A kan tot een ontstoken lever leiden. De huid en het oogwit worden daardoor geel. Voor jonge kinderen is de ziekte onschuldig, maar volwassenen kunnen er tot een half jaar last van hebben. Ze zijn vooral erg moe.

Mogelijk honderd doden in mijn Zuid-Afrika na blokkade door politie

3 months 1 week ago

In een illegale mijn in Zuid-Afrika zijn de afgelopen tijd tientallen mijnwerkers omgekomen, meldt persbureau Reuters na het bekijken van beelden uit de goudmijn. Persbureau AP sprak een woordvoerder van de mijnwerkers, die het heeft over zeker honderd doden.

De politie besloot al in september de mijn te blokkeren om de illegale goudwinning te beëindigen. Mijnwerkers die naar boven kwamen, werden opgepakt. Maar wie dat niet deed zat dus vast, zonder genoeg eten en drinken.

Een overgrote meerderheid zou zich de afgelopen tijd al ernstig verhongerd hebben overgegeven aan de politie. Maar volgens een mijnwerkersbond hebben zo'n 400 mijnwerkers de keus gemaakt in de mijn te blijven, met alle gevolgen van dien.

Ook gaan er verhalen rond dat de mijnwerkers niet meer naar buiten konden, nadat de politie touwen had verwijderd waarmee ze aanvankelijk uit de mijn konden klimmen.

Op beelden uit de mijn zijn vermoedelijk stapels lichamen te zien, die gewikkeld zijn in zakken en plastic. Onduidelijk is om hoeveel mensen het precies gaat. Ook zouden levende mijnwerkers te zien zijn, die om hulp smeken.

Let op, het zijn heftige beelden:

De Zuid-Afrikaanse autoriteiten zijn momenteel met machines bij de mijn; ze zijn voornemens iedereen eruit te halen, zegt een woordvoerder van het ministerie. Dat moet na een beslissing van een rechter, meldt de Zuid-Afrikaanse nieuwssite news24.com.

Eerder toonde de Zuid-Afrikaanse minister die erover gaat weinig compassie met de mijnwerkers. "We sturen geen hulp naar criminelen", zei hij in november. "We roken ze uit en ze zullen naar boven komen."

In Zuid-Afrika werken veel illegale mijnwerkers, die in verlaten mijnen graven naar restjes goud. De politie is al langer bezig met een operatie om illegale mijnbouw te stoppen.

Oekraïne gebrand op tonen Noord-Koreanen: 'Dit is meest overtuigende video'

3 months 1 week ago

Een gewonde man ligt op bed en staart afwezig naar boven. Weet je dat je in een oorlog vecht tegen Oekraïne, vraagt een tolk hem in het Koreaans. De man schudt nee. Wil je terugkeren naar Noord-Korea? "Ik wil in Oekraïne leven", antwoordt de man.

Volgens president Zelensky zijn op deze video, die hij afgelopen weekend plaatste op X, twee Noord-Koreaanse krijgsgevangenen te zien. Het lijken inderdaad twee Noord-Koreanen, al houden door de NOS geraadpleegde experts nog een slag om de arm.

"Tot nu toe is het allemaal vaag en indirect bewijs", zegt hoogleraar Koreastudies Remco Breuker. Hij verwijst naar foto's van gedode militairen met een Aziatisch uiterlijk die werden verspreid door de Oekraïense geheime dienst. Of een eerdere video waarin een Noord-Koreaan te zien zou zijn, waarbij Breuker grote twijfels had over de authenticiteit.

Controleren door pers

Dat is anders bij de video van afgelopen weekend. "100 procent zekerheid is moeilijk, maar de mannen spreken Koreaans. Ik heb geen indicatie dat het geen Noord-Koreanen zijn." Hij verwijst naar de mededeling van Zelensky dat hij de geheime dienst heeft opgedragen journalisten toegang te geven tot de twee krijgsgevangenen. Zodra dat gebeurt, kan de lezing van Oekraïne worden getoetst door de pers.

Ook Koreakenner Elena Guido noemt de video het meest overtuigende bewijs tot nu toe. "Ik zou het moeilijk te geloven vinden dat dit in scène is gezet." Ze spreekt van een optelsom van aanwijzingen, beeldmateriaal en berichten.

Volgens Zuid-Korea, de VS, en Oekraïne zijn er ruim 11.000 Noord-Koreanen actief. Rusland bevestigt noch ontkent dat deze buitenlandse eenheden actief zijn in de grensregio Koersk. "Maar in sommige pro-Russische Telegramkanalen zijn berichten gemeld dat de Noord-Koreanen essentieel waren bij de inname van een dorp in Koersk", zegt Guido. "Die doken op vlak na berichten dat Noord-Koreanen vanwege de taalbarrière per ongeluk Russische soldaten hadden doodgeschoten."

'Ruilen wordt ingewikkeld'

Eind december meldde Oekraïne de eerste Noord-Koreaanse krijgsgevangene, maar deze persoon zou later zijn overleden aan zijn verwondingen. Nu houdt Oekraïne naar eigen zeggen dus zeker twee Noord-Koreaanse militairen in gevangenschap en dat zullen er volgens Zelensky snel meer worden. Hij wil hen ruilen voor Oekraïense krijgsgevangenen met Rusland.

"Dit wordt een heel ingewikkelde situatie", verwacht Breuker. Als Rusland of Noord-Korea aan zo'n ruil meewerken, moeten ze mogelijk erkennen dat Noord-Koreaanse militairen meevechten in de oorlog. Het is maar de vraag of Moskou en Pyongyang dat zullen overwegen.

Aansporen tot zelfdoding

Zowel het Russische als het Noord-Koreaanse regime lijkt er alles aan te doen om dit soort gevoelige krijgsgevangenschappen te voorkomen. Zo zouden militairen worden aangespoord eerder zelfmoord te plegen dan zich gevangen te laten nemen.

Guido acht deze berichten geloofwaardig. "Noord-Koreanen zijn gehersenspoeld door hun regime dat hun een hel staat te wachten als ze door het Westen worden opgepakt." Op deze manier wil het regime van Kim Jong-un voorkomen dat krijgsgevangenen geheime informatie prijsgeven. Noord-Korea is het meest afgesloten land ter wereld en beschikt over kernwapens.

Afgaand op wat de twee mannen in de video zeggen, weten zij niet veel over de Noord-Koreaanse acties in Rusland. In het verhoor beweren ze dat ze niet eens wisten dat ze werden uitgezonden naar een echte oorlog. Ze zouden alleen te horen hebben gekregen dat het een trainingsmissie was.

Tieners veroordeeld voor groepsverkrachting dakloze vrouw in Helmond

3 months 1 week ago

Vier tieners zijn veroordeeld voor de groepsverkrachting van een 31-jarige dakloze vrouw in Helmond. Ze kregen tot vijftien maanden jeugddetentie, waarvan een deel voorwaardelijk. Een vijfde verdachte werd schuldig bevonden aan aanranding van het slachtoffer.

De vrouw zat in december 2023 's nachts alleen op een bankje in het Burgemeester Geukerspark in Helmond. De jongens hebben haar benaderd, ingesloten, onder haar armen gepakt en mee naar een grasveld gesleept. Daar werd ze tegen de grond gedrukt, in haar gezicht geslagen en meerdere malen verkracht.

De vrouw werd ook beroofd van haar mobiele telefoon, meldt Omroep Brabant. Politieagenten troffen haar zwaar toegetakeld in het park aan.

'Afschuw en verontwaardiging'

Het proces tegen de verdachten vond plaats achter gesloten deuren, omdat ze ten tijde van de verkrachting minderjarig waren. Ze zijn op dit moment 17 en 18 jaar oud. Het Openbaar Ministerie had tegen vier van de vijf twee jaar jeugddetentie geëist, waarvan enkele maanden voorwaardelijk.

De rechtbank wijst erop dat een dergelijke verkrachting in de nacht in een openbaar park "gevoelens van afschuw en verontwaardiging oproepen in de samenleving en in het bijzonder gevoelens van onveiligheid bij vrouwen".

Aan de andere kant hield de rechter in de strafmaat er ook rekening mee dat de daders alleenstaande, minderjarige vreemdelingen zijn in Nederland, bij wie "een gebrek aan toezicht en begeleiding mogelijk een rol hebben gespeeld bij de delicten".

Schadevergoeding

Drie verdachten kregen vijftien maanden jeugddetentie opgelegd, waarvan drie voorwaardelijk. Eén verdachte kreeg twaalf maanden, waarvan drie voorwaardelijk. De verdachte bij wie alleen aanranding is bewezen, kreeg vier maanden jeugddetentie.

De verdachten komen onder meer uit de gemeenten Tilburg en Waalwijk. Vier van de vijf verdachten moeten het slachtoffer samen een schadevergoeding van ruim 15.000 euro betalen.

Britse regering gooit het roer om, ruim baan voor kunstmatige intelligentie

3 months 1 week ago

"Let op mijn woorden: Groot-Brittannië wordt een van de wereldleiders in kunstmatige intelligentie. Dat is geen wensdenken of opschepperij. Dit kunnen we voor elkaar krijgen en dit gaan we voor elkaar krijgen."

Met deze ronkende woorden presenteerde de Britse premier Starmer vandaag in een toespraak ambitieuze plannen om de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie in eigen land te stimuleren. Hij ziet dat landen als China en de Verenigde Staten mijlenver voor liggen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Starmer vindt het hoog tijd om een inhaalslag te maken.

"De vraag is wat Groot-Brittannië wil zijn: een land dat kunstmatige intelligentie zelf creëert of juist AI importeert uit andere landen? Investeerders, ondernemers en wetenschappers kijken op dit moment om zich heen. Wat is de beste plek om je te vestigen als techbedrijf? Er staan biljoenen aan geld op het spel. De strijd om de banen van morgen is al in volle gang."

Koerswijziging

Het is een opvallende koerswijziging van Londen. Tot nu toe was de Britse overheid vooral bevreesd voor de gevaren en risico's van kunstmatige intelligentie. De nadruk lag daarom op het reguleren van AI en niet zozeer op het stimuleren ervan. Starmer wil dat de regering juist een actieve rol speelt in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. "We zijn voor innovatie, groei en deregulering", beloofde hij in Londen.

De Britse premier is het naar eigen zeggen op dit punt oneens met de vorige, Conservatieve regering, die het Artificial Intelligence Safety Institute oprichtte, maar weinig deed om AI zelf te stimuleren. "De overheid moet zich niet enkel focussen op de veiligheidsaspecten en de rest overlaten aan de vrije markt. De overheid heeft een verantwoordelijkheid om de kansen van deze technologie maximaal te benutten voor onze burgers."

De techindustrie verwelkomt de plannen en maakte vandaag bekend 14 miljard pond (17 miljard euro) te investeren in nieuwe AI-projecten in het Verenigd Koninkrijk die ruim 13.000 banen moeten opleveren. David Hogan van de Amerikaanse chipfabrikant Nvidia spreekt van "een ambitieus initiatief".

Supercomputer

Wat betekenen de plannen concreet? Londen is al met afstand het grootste techcluster in Europa, met 850 geregistreerde techbedrijven. Het bekendste voorbeeld is DeepMind, een Londens AI-bedrijf dat experimentele computers ontwikkelt die het menselijk brein nabootsen. In 2014 werd het overgenomen door Google.

Starmer wil hierop voortborduren. Zo wil de Britse regering de rekenkracht van de overheid enorm uitbreiden door een supercomputer (geschatte kosten: 1,5 miljard euro) te laten bouwen. Ook komen er in het land 'AI Groeizones', waarbij de overheid versneld infrastructuur aanlegt -denk aan datacentra- voor onderzoekers en beginnende techbedrijven.

Datacentra en supercomputers vreten energie en daarom moet ook het elektriciteitsnet grondig op de schop. Zo heeft de Britse regering plannen om mini-kernreactoren te ontwikkelen om te voldoen aan de toegenomen energievraag.

De premier wil kunstmatige intelligentie ook op grote schaal inzetten bij de overheid. Zo moet AI-software tijdrovende administratieve taken uit de handen nemen van onderwijzers en politieagenten. De overheid wil verder kunstmatige intelligentie inzetten om via verkeerscamera's gaten in wegen op te sporen.

Ethische bezwaren

Het opvallendste -en tevens controversieelste- onderdeel zijn de plannen voor de Britse zorg. Het Verenigd Koninkrijk heeft een van de meest gecentraliseerde openbare zorgsystemen ter wereld. Dat betekent dat de overheid beschikt over de medische data van miljoenen patiënten. Die gegevens gaan vele decennia terug in de tijd. Medische onderzoekers, techbedrijven en de farmaceutische industrie zien dit al jaren als een potentiële goudmijn voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen.

Starmer wil dat bedrijven en wetenschappers kunstmatige intelligentie loslaten op deze gigantische berg data. "Dit biedt enorme mogelijkheden", zei de premier. "We kunnen hiermee ziektes genezen die we tot nu toe ongeneeslijk achtten. Denk aan de mogelijkheden om aandoeningen te voorspellen en voorkomen, voordat de ziekte toeslaat. Dit gaat levens redden."

Maar medische informatie van patiënten is privacygevoelig en het roept allerlei ethische vragen op. Krijgen bijvoorbeeld verzekeringsmaatschappijen toegang tot de medische gegevens? De angst is dan dat sommige patiënten zich in de toekomst niet kunnen laten verzekeren, omdat verzekeringsmaatschappijen hen een te groot risico achten.

De Britse regering verzekert dat de bedrijven nooit de eigenaar worden van medische data. De overheid gaat een Nationale Databibliotheek oprichten om alle medische gegevens anoniem op te slaan. De overheid beheert deze databank, bepaalt wie er toegang toe krijgt en hoe bedrijven deze informatie mogen gebruiken. Zo hoopt Starmer aan de bezwaren tegemoet te komen.

LA maakt zich op voor stormachtige wind, vrees voor hevigere natuurbranden

3 months 1 week ago

Met sterke wind op komst deze week, bereidt de Amerikaanse stad Los Angeles zich voor op hevigere natuurbranden. Morgen verwacht de National Weather Service windstoten tot boven de 100 kilometer per uur. Lokale autoriteiten houden hun hart vast: de wind kan de branden verder aanwakkeren.

De stad heeft daarom extra maatregelen getroffen voor het stormachtige weer. Er zijn nog meer reddingswerkers en blusvoertuigen ingeschakeld. Ook zijn er meerdere watertanks op "strategische plaatsen gezet om de watervoorziening voor brandweerlieden aan te vullen", zei burgemeester Bass op een persconferentie.

Hoewel er extra blusvoertuigen zijn ingezet, waaronder vliegtuigen, kunnen de krachtige windstoten ervoor zorgen dat vliegtuigen en helikopters niet kunnen vliegen. "Dat is niet alleen voor de veiligheid, maar ook omdat dan de effectiviteit van water en brandvertragers afneemt", zei brandweercommandant Marrone. Vooralsnog worden blusvoertuigen in de lucht ingezet, en wordt de windsnelheid nauw in de gaten gehouden.

Rekening houden met evacuaties

Volgens Marrone en Bass is Los Angeles goed voorbereid op het komende weer, maar ze kunnen niet garanderen dat de branden niet verder zullen uitbreiden. "Het zal erg moeilijk worden om de vlammen in bedwang te houden", zei Marrone.

Inwoners moeten daarom rekening houden met evacuaties, en een evacuatieplan samenstellen. Door de aanhoudende branden zijn zeker 24 mensen om het leven gekomen en dat aantal kan nog verder oplopen. Er worden namelijk nog mensen vermist.

De brandweer benadrukt dat mensen niet op evacuatiebevelen hoeven te wachten om te vertrekken. "We weten uit ervaring dat als je wacht op het bevel, je verstrikt kunt raken in de drukte", aldus Marrone.

In deze special zie je hoe het vuur zich zo snel kon uitbreiden:

Broers schuiven schuld viervoudige moord Enschede af op overleden vader

3 months 1 week ago

De twee broers die samen met hun vader zijn veroordeeld voor een viervoudige moord in Enschede, zeggen dat hun inmiddels overleden vader die in zijn eentje zou hebben gepleegd. Dat bleek vandaag in de behandeling van het hoger beroep.

In november 2018 werden vier mannen van dichtbij doodgeschoten in een growshop in Enschede. Vader Camil A. en zijn zonen Dejan (38) en Denis (36) werden hiervoor twee jaar later tot levenslang veroordeeld. Ze tekenden direct na de uitspraak hoger beroep aan.

Al die jaren beriepen de verdachten zich in de rechtszaal op hun zwijgrecht. Vandaag in het gerechtshof verbrak Dejan voor het eerst het stilzwijgen. "Dat zwijgen was een spelletje van mijn vorige advocaten", zei hij volgens de regionale omroep Oost. "Inmiddels weet ik dat zwijgen niets helpt en dat je met praten verder komt."

Nieuwe verklaringen

Volgens de nieuwe verklaringen gingen de broers met hun vader naar de growshop om wapens te leveren. Daar zou de vader, nadat hij door de eigenaar was uitgescholden, een wapen hebben getrokken. Op het moment dat de eigenaar het wapen probeerde af te weren, ging het af en werd hij in het hoofd geraakt.

De vader zou vervolgens met zijn andere hand een tweede vuurwapen tevoorschijn hebben gehaald en daarmee de growshopeigenaar in zijn achterhoofd hebben geschoten. Ook een Arnhemmer en twee Hengeloërs, onder wie de oud-eigenaar van de zaak, werden daarna doodgeschoten.

De verklaringen van de broers vandaag leidden tot gefronste wenkbrauwen bij zowel de raadsheren (rechters in hoger beroep) en de advocaten-generaal (officieren van justitie in hoger beroep). De broers spraken volgens de juristen eerdere verklaringen bij de recherche tegen en riepen bovendien een hoop vragen op.

Veel vraagtekens

Zo vroegen de raadsheren zich af waarom iemand een tweede vuurwapen zou trekken. Daarnaast wezen ze op het feit dat het DNA van Dejan is aangetroffen op een van de kogelhulzen.

De strafzaak gaat morgen verder. Dan volgen ook de strafeisen tegen Dejan en Denis A. Het hof doet op 28 februari uitspraak.

Cel dreigt voor recreatieondernemer Peter Gillis: 'Ik ben geen crimineel'

3 months 1 week ago

Recreatieondernemer Peter Gillis staat terecht voor een "flinke fiscale fraude" en moet daarom rekening houden met een gevangenisstraf. Dat zei de officier van justitie vandaag tijdens de behandeling van de zaak in de rechtbank.

Gillis wordt verdacht van onder meer belastingfraude en het niet leveren van documenten aan de Belastingdienst. Zo heeft hij volgens justitie minimaal 500.000 euro aan belastinggeld ontdoken. De fraudepraktijken zouden zich hebben afgespeeld op het hoofdkantoor en acht vakantieparken van de Oostappen Groep Vakantieparken. Ook zijn dochter en zijn ex-vrouw worden hiervoor vervolgd.

Zelf wilde Gillis vandaag geen vragen van de rechter beantwoorden, zag Omroep Brabant. Hij las alleen een vooraf geschreven verklaring voor waarin hij inging op de beschuldigingen. "Ik ga niet vertellen dat ik een heilige ben, dat ben ik niet", zei hij. "Maar ik ben geen crimineel of oplichter."

Verklaringen van parkbeheerders en medewerkers die in de rechtszaal werden voorgelezen, duiden erop dat hij belastingfraude heeft gepleegd. Getuigen zeggen bijvoorbeeld dat ze de "zwarte huur" contant moesten innen en niet mochten registreren. Ze hielden het wel bij op papier, maar dat werd door Gillis verscheurd nadat hij het geld had geteld.

Ook werden de urenlijsten van buitenlandse werknemers niet bijgehouden. "Schoonmakers werden cash uitbetaald. Poolse schoonmakers moesten bij een controle doen alsof ze alleen Pools spraken en er niks van begrepen", stelde een medewerker.

In zijn verklaring zei Gillis dat hij het gevoel had dat er een hetze tegen hem aan de gang is. "Bijna alle horecazaken op mijn parken zijn al door de gemeentes gesloten. Alles is mij afgepakt, ik ben vleugellam gemaakt. Dit heeft mij emotioneel kapotgemaakt." De officier wilde daar niks van weten: "Er is geen sprake van een hetze. Dit is gewoon een proces, niks meer of niks minder."

'Had ik maar nee gezegd'

Ook ging de ondernemer in op de "zwarte verhuur". Volgens hem ging het om sociale huur voor mensen die bijvoorbeeld in scheiding lagen. Hij zou niet hebben geweten dat de mensen waren ingeschreven op het park. "Daar kwamen we pas achter toen de kiespassen voor de verkiezingen kwamen."

Volgens de campingbaas had hij die mensen "zwaar onder de kostprijs" op de parken laten verblijven. "Ik had mijn huisjes beter kunnen verhuren aan vakantiegangers, dat levert veel meer geld op. Achteraf denk ik: had ik maar nee gezegd." Over het ophalen van het contante geld zei hij niets.

Ook zijn dochter kwam vandaag aan het woord. Zij wordt ervan verdacht accommodaties te hebben geblokkeerd in het reserveringssysteem, omdat ze illegaal werden verhuurd. Ze gaf toe dat ze huisjes heeft geblokkeerd. "Maar dat is omdat een accommodatie tijdelijk niet verhuurbaar was vanwege een kapotte ketel, een kapotte vloer of onderhoud."

De rechtszaak gaat morgen verder. Dan wordt de strafeis tegen alle verdachten duidelijk.

Steeds meer Nederlanders werken op afstand in Kaapstad, waar de zon wél schijnt

3 months 1 week ago

Kaapstad verwacht deze zomer een recordaantal bezoekers. Het gaat niet alleen om toeristen, maar er zijn ook steeds meer 'digitale nomaden' te vinden: mensen die op afstand werken.

Ook steeds meer Nederlanders kiezen voor Kaapstad om dat te doen. Maar niet iedereen is blij met die ontwikkeling.

Lekker weer en geen tijdsverschil

Even in de zon hardlopen op de boulevard van Sea Point in Kaapstad en daarna een sprong in het koude water van de Atlantische Oceaan, voordat je je laptop opent in een coworking-ruimte met uitzicht op de Tafelberg. Dat is de ochtend van Lucas Hermsen, die in Zuid-Afrika op afstand werkt voor een in Nederland gevestigd bedrijf in e-bikes.

Het is de tweede keer dat hij in de Nederlandse winter zijn toevlucht zoekt in Kaapstad. "Het is hier nu zomer. Bovendien heeft de stad bijna dezelfde tijdszone als Nederland en dat maakt het werken op afstand gemakkelijker. Ik maak flink wat uren, maar kan tegelijkertijd na het werk lekker naar het strand voor een zonsondergang en in het weekend hiken of surfen."

De Amsterdammer zegt steeds meer Nederlandse digitale nomaden in de stad te zien. "Ook heel veel Amsterdammers. Waarschijnlijk komt het door sociale media, waar mensen het van elkaar zien. Ze steken elkaar aan."

De gemeente Kaapstad lanceerde vorig jaar de reclamecampagne Choose Cape Town, en dat gebeurt. Er komen ruim 200 internationale vluchten per week aan op het vliegveld. Goed voor de economie en de werkgelegenheid.

"Vooral in januari en februari is het hier druk met mensen die op afstand werken", zegt de Nederlandse Emmelie Steentjes, die in Kaapstad woont. Met een grote zwaai opent ze de voordeur van haar nieuwe guest house in de wijk Gardens. Dertigers van verschillende nationaliteiten zitten samen aan de keukentafel te werken. "Hier kunnen ze tijdelijk wonen en werken. Ik geef ze een zachte landing in Kaapstad."

Steentjes organiseert ook activiteiten voor de digitale nomaden, zoals samen naar een concert gaan in de botanische tuinen, een rugbywedstrijd of een etentje. Volgens haar trekt Kaapstad ook veel mensen aan omdat het goedkoop is. "Je kan een vijfsterrenleven leiden voor een driesterrenbudget. Ik denk dat behalve woninghuur alles ongeveer de helft goedkoper is dan in Nederland."

Steeds meer Nederlandse ondernemers werken online vanuit Kaapstad:

Dat is tegelijkertijd waar de schoen wringt voor de lokale bevolking. Want voor hen wordt alles juist duurder. "Huurprijzen gaan omhoog omdat er zo veel vraag is en de buitenlanders hebben meer geld te besteden dan wij", zegt Querida Saal. Zij werkt als onderzoeker bij DAG, een organisatie die pleit voor meer betaalbare woningen in het centrum van Kaapstad, en voor een inclusievere stad.

"De hele stad klinkt als een bouwput: overal hoor je slijptollen omdat er zo veel wordt bijgebouwd," zegt Saal. "En dat is nodig want we hebben grote woningtekorten. Maar wat er nu gebouwd wordt, zijn dure en kleine flats die worden gekocht voor de korte verhuur. Ze worden op Airbnb gezet en dat sluit ons uit." Kaapstad heeft ruim 23.000 accommodaties op het verhuurplatform staan, veel meer dan bijvoorbeeld Barcelona.

Historische ongelijkheid

Dat gegeven ligt in een stad met een historische ongelijkheid extra gevoelig. Nog steeds wonen veel Zuid-Afrikanen van kleur buiten het stadscentrum, terwijl in het hart van de stad, dicht bij de Tafelberg, vooral witte Zuid-Afrikanen verblijven. Dat is een nalatenschap van de gedwongen segregatie tijdens de apartheid: zwarte Zuid-Afrikanen verdienen gemiddeld nog steeds veel minder dan hun witte landgenoten.

"We zijn niet tegen de digitale nomaden en zien er ook het economische voordeel van in", vindt Saal. "Maar de actie moet van de gemeente komen, die moet meer kijken naar het ontwikkelen van sociale woningbouw in de stad."

Digitale nomade Lucas Hermsen zegt de kritiek wel te begrijpen. "We zien hetzelfde in Amsterdam, waar ik ook niets kan kopen onder meer door de expats die er zijn. Dus eigenlijk geven we de hete aardappel een beetje door. Want nu kom ik hiernaartoe, waar ik wel makkelijk een accommodatie kan betalen."

Hij toont begrip voor de geluiden om Airbnb in Kaapstad aan banden te leggen. "Dat lijkt me wel een goed idee. Dat is misschien lastiger voor ons, maar op de lange termijn wel duurzamer."

Slowaakse premier Fico nodigt Zelensky uit voor gesprek over gas

3 months 1 week ago

De Slowaakse premier Fico heeft de Oekraïense president Zelensky uitgenodigd om te praten over de doorvoer van Russisch gas. Volgens Fico veroorzaakt het stopzetten van die gasdoorvoer "grote schade voor Slowakije en de Europese Unie", zo schrijft hij in een open brief.

Sinds 1 januari krijgen Europese landen geen Russisch gas meer via een pijpleiding die over Oekraïens grondgebied loopt. Een contract daarover liep op 31 december af en er waren geen nieuwe afspraken gemaakt.

De meeste Europese landen hadden de invoer van Russisch gas al afgebouwd, maar onder meer Slowakije bleef daarbij achter, onder meer omdat andere leveranciers duurder zijn.

Dreigement

Fico wil daarom dat het contract wordt verlengd. Eerder dreigde hij onder andere met het stopzetten van elektriciteitsleveringen aan Oekraïne. Dat kwam hem op kritiek te staan van Zelensky. De Oekraïense president vroeg zich af of Fico persoonlijk belang had bij het negeren van de Europese boycot van Russisch gas.

Kyiv wilde het contract niet verlengen omdat het Rusland in staat zou stellen om met de inkomsten uit dit gas de oorlog tegen Oekraïne voor te zetten. Volgens Zelensky is Fico wel hulp en compensatie aangeboden zodat Slowakije tijd heeft om alternatieven te zoeken. Fico zou dat geweigerd hebben.

"Nu neemt Fico zijn toevlucht tot leugens en luidruchtige beschuldigingen om de schuld op iemand anders af te schuiven", schreef Zelensky gisteren op X.

Fico en Poetin

In zijn open brief schrijft Fico dat hij niet op die uitspraken wil reageren, omdat hij "niet verder wil bijdragen aan de escalatie van de spanning". Fico zegt dat hij zich "volledig wil richten op het oplossen van de situatie" en Zelensky daarom uitnodigt voor een gesprek in Slowakije. In een reactie laat Zelensky weten dat Fico vrijdag naar Kyiv mag komen.

Eind vorige maand bracht Fico een bezoek aan Rusland om met de Russische president Poetin te praten over het verlengen van het gascontract. Vrijdag maakte Fico bekend dat Poetin heeft beloofd Slowakije op een andere manier van gas te voorzien, bijvoorbeeld via de zuidelijke route door Turkije. De capaciteit van deze leidingen is echter beperkt.

Verkeerschaos rond Amsterdam voorbij

3 months 1 week ago

Het verkeer rond Amsterdam is in de avondspits "compleet vastgelopen". Dat kwam volgens de ANWB door meerdere ongelukken op de A9 en de ringweg A10. Rond 19.15 uur waren de problemen zo goed als voorbij.

Rond 18.00 uur stond op de wegen rond de hoofdstad zo'n honderd kilometer file. Dat kwam onder meer door een ongeluk in de Coentunnel op de A10, aldus Rijkswaterstaat. Twee rijstroken waren daar dicht.

De meeste vertraging hadden automobilisten op de A9, waar bij knooppunt Holendrecht een ongeluk was gebeurd. De extra reistijd liep daar op tot een uur.

Ook op de A4, vanaf Schiphol richting Amsterdam, en op de A5 stonden files.

Donkere wolken boven de horecabeurs maar ondernemers blijven positief

3 months 1 week ago

De stemming op de Horecava, de grootste horecabeurs van Nederland, is optimistisch maar toch ook iets bezorgd. Afgelopen jaar leek mooi met een gestegen omzet van 4 procent, maar er dreigen donkere wolken in de verte voor Nederlandse horecaondernemers.

Want ook in de horeca is de afgelopen tijd alles duurder geworden en mensen houden wat vaker de hand op de knip. Dat horecabedrijven het afgelopen jaar meer omzet hebben gedraaid is enkel te danken aan de prijsverhogingen. Het aantal mensen dat het café in dook of uit eten ging nam iets af.

De afgelopen jaren leek de groei van de Nederlandse horeca niet te stoppen. Dankzij twintigers en dertigers werd er steeds meer geld uitgegeven aan onder andere borrels en diners buiten de deur. Volgens het Foodservice Instituut at in 2022 de helft van Generatie Z minimaal een keer per week buiten de deur. Nu is dat nog maar een kwart.

Hand op de knip

Veel bedrijven voelden het afgelopen jaar dat de veelal jonge horecaliefhebbers de hand wat meer op de knip hielden. Wat minder vaak werd een koffie buiten de deur gehaald of een afhaalmaaltijd besteld. Daarnaast hielp het natte voorjaar van 2024 volgens het Foodservice Instituut ook niet mee.

"De effecten van de prijsverhogingen van de afgelopen jaren zijn nu toch echt ingedaald bij de consument. Een meerderheid van de Nederlanders vindt buitenshuis eten te duur", zegt Inga Blokker, directeur van het Foodservice Instituut.

Horecazaken in het duurdere segment merken er nog niet heel veel van. Het zijn vooral de restaurants in het goedkopere segment en de bezorg- en afhaalbranche die het voelen. Mensen verkiezen de supermarkt steeds vaker boven een afhaalmaaltijd.

Restaurants in het duurdere segment bleven het goed doen. Het prijsverschil tussen de duurdere restaurants en goedkopere restaurants is de afgelopen tijd minder groot geworden. Blokker ziet dat mensen daarom de goedkopere restaurants vaker laten zitten. "De consument blijft loyaal aan duurdere restaurants."

Volgens het instituut staan alle lichten voor de sector nog altijd op groen, alleen ziet het er wat minder rooskleurig uit dan een paar jaar geleden. ABN Amro heeft een iets negatievere kijk. Zij voorspellen dat komend een crisisjaar zal worden met een piek aan faillissementen. Vooral kleine horecatenten kampen met hoge schulden.

De bank verwacht dat er komend jaar 450 horecazaken failliet zullen gaan. Dat zou een verdubbeling zijn ten opzichte van 2023. Koninklijke Horeca Nederland (KHN) denkt ook dat de gestegen kosten reden zijn voor mensen om minder vaak uit eten te gaan.

Maar volgens KHN-voorzitter Marijke Vuik kunnen horecaondernemers eigenlijk niet anders dan de prijzen omhoog gooien. "De kosten zijn zo gestegen. Eerst door de inflatie, personeel is veel duurder geworden en ook de inkoop is veel duurder geworden. Als je dat allemaal bij elkaar optelt dan is het logisch dat de prijzen omhooggaan. De marges zijn ontzettend klein."

Ook kansen

Toch mogen deze donkere wolken de stemming op de Horecava niet drukken. Sommige ondernemers zien zelfs kansen. "Als er zaken failliet gaan, betekent het ook dat er weer personeel vrijkomt en dat is weer goed voor ons", zegt een restauranteigenaar op de beurs.

Doordat er de afgelopen jaren zoveel meer buiten de deur werd gedronken en gegeten, is er volgens de ondernemer een wildgroei ontstaan aan horecazaken. "Iemand die houdt van cactussen en koffie, die begint een horecazaak met cactussen, koffie en broodjes. Daar was ook personeel voor nodig dus uiteindelijk wordt de spoeling wel dun."