Aggregator

Israël laat 90 Palestijnse gevangenen vrij als onderdeel deal met Hamas

3 months ago

Israël heeft de eerste 90 Palestijnse gevangenen vrijgelaten. Dat heeft de Israëlische gevangenisdienst bekendgemaakt. De vrijlating gebeurde zo'n zeven uur nadat Hamas drie Israëlische gijzelaars had vrijgelaten. De ruil was onderdeel van de deal rondom het staakt-het-vuren dat gisteren is ingegaan.

Onder luid gejoel en knallend vuurwerk van Palestijnen die buiten stonden te wachten reden witte bussen vol met gevangenen door de poorten van de Ofer-gevangenis, net buiten Ramallah op de Westelijke Jordaanoever. Sommigen zijn naar huis in Ramallah en Oost-Jeruzalem gebracht, schrijft The Times Of Israel.

De blijdschap in beeld:

Het Israëlische leger zou eerder traangas en rubberen kogels hebben ingezet, meldt nieuwszender Al Jazeera. Er zouden zeven gewonden zijn gevallen. Vrijdag zei Israël dat er maatregelen worden genomen om publieke uitingen van vreugde te voorkomen rond de vrijlating van de Palestijnse gevangen.

Alle vrijgelaten gevangenen zijn vrouwen en minderjarigen. Ze zaten vast omdat ze een gevaar zouden vormen voor de veiligheid van Israël. Ze werden bijvoorbeeld verdacht van het gooien van stenen of het aanzetten tot geweld op sociale media. In andere gevallen ging het om poging tot moord, meldt persbureau AP.

Prominente gevangene

Een van de prominentste vrijgelaten gevangenen is de 62-jarige Khalida Jarrar. Zij is een hooggeplaatst lid van de Palestijnse groepering PFLP. In de jaren 70 was de organisatie betrokken bij kapingen en andere aanvallen op Israël. Sinds haar arrestatie in december 2023 is haar detentie steeds met zes maanden verlengd.

Ze zat vast op basis van 'administratieve detentie'. Volgens de Israëlische wet mogen mensen zes tot acht maanden zonder aanklacht worden vastgezet, als volgens Israëlische autoriteiten aannemelijk is dat ze een gevaar zijn voor de staatsveiligheid. Zo'n detentie kan steeds worden verlengd.

Een andere vrouw die is vrijgelaten is de 53-jarige Dalal Khaseeb. Zij is de zus van de Hamas-functionaris Saleh Arouri. Hij kwam in januari vorig jaar om bij een Israëlische luchtaanval in het zuiden van Beiroet. Ook de echtgenote van de gevangengenomen PFPL-leider Ahmad Saadat is vrijgelaten.

Later meer gevangenen en gijzelaars vrij

Gistermiddag werden drie Israëlische gijzelaars vrijgelaten door Hamas. De drie Israëlische vrouwen werden in de Gazastrook overgedragen aan het Rode Kruis die ze naar Israëlische strijdkrachten bracht. Aan het begin van de avond werden ze in Israël herenigd met hun moeders, waarna ze naar het ziekenhuis werden gebracht. De drie zaten bijna 500 dagen gevangen in Gaza.

De komende zes weken worden geleidelijk 33 Israëlische gijzelaars vrijgelaten die nog vastzitten in de Gazastrook in ruil voor bijna 2000 Palestijnse gevangenen in Israël.

Het aantal Palestijnen in gevangenschap is sinds het begin van de oorlog in Gaza flink toegenomen. Een aantal van hen zit in 'administratieve detentie', een maatregel waardoor Palestijnen langdurig kunnen worden vastgezet. In de onderstaande video leggen we je uit hoe dat zit:

Tachtig doden na bloedige aanvallen Colombiaanse rebellengroep ELN

3 months ago

In het noordoosten van Colombia zijn dit weekend meer dan 80 mensen om het leven gekomen bij aanvallen van de miltante rebellengroep National Liberation Army (ELN). In meerdere plaatsen in de regio Catatumbo is gevochten. Volgens de gouverneur van het departement Norte de Santander raakten bij de confrontaties ook twintig mensen gewond.

Donderdag vielen bij bloedige gevechten tussen ELN en voormalige guerrillabeweging FARC al meer dan dertig doden, onder wie burgers en oud-rebellen van de FARC, die in 2016 vrede sloot met de Colombiaanse regering.

ELN en FARC vechten met elkaar om de controle over de strategische regio met cocaplantages. ELN beschuldigt FARC-rebellen van diverse moorden in het gebied en zegt dat het "geen andere uitweg ziet dat een gewapende confrontatie".

5000 mensen zijn op de vlucht geslagen voor het geweld in de regio. "Hele families komen met niets, rijdend in vrachtwagens, op motoren, wat ze maar kunnen, om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van deze confrontatie", zegt de gouverneur. "Catatumbo heeft hulp nodig."

'ELN wil geen vrede'

Als gevolg van het geweld op donderdag besloot de Colombiaanse president Petro afgelopen vrijdag de in 2022 hervatte vredesonderhandelingen met ELN weer op te schorten. ELN wil in deze gesprekken bewerkstelligen dat de beweging wordt erkend als politieke rebellenorganisatie, maar dat wordt als te riskant gezien.

Petro zei dat "ELN geen vrede wil" en beschuldigde de groep van het plegen van oorlogsmisdaden in de regio. De Colombiaanse regering eist dat ELN stopt met alle aanvallen en de autoriteiten toelaat in het gebied om humanitaire hulp te bieden.

Zeven mensen die betrokken waren bij de gesprekken en een vredesakkoord wilden tekenen zijn bij de geweldsuitbarsting dit weekend om het leven gekomen. Nog eens drie ambtenaren die deelnamen aan de gesprekken zijn sinds vrijdag door ELN ontvoerd.

De guerrillabeweging vecht al sinds 1964 tegen de regering van Colombia en financiert hun strijd door mensen te ontvoeren voor losgeld. Door de jaren heen zijn al zeker 450.000 mensen omgekomen bij het conflict. De groep is versplinterd en de leiders van de beweging bevinden zich in Venezuela en Cuba. Het merendeel van de leden bestaat tegenwoordig uit huurlingen uit Venezuela die geld verdienen met drugshandel en illegale mijnbouw.

Big Tech zit vooraan bij de inauguratie van Donald Trump

3 months ago

Van Amazon-oprichter Jeff Bezos tot Facebookmiljardair Mark Zuckerberg en Sam Altman, de baas van het bedrijf achter ChatGPT: de mannen die de grote Amerikaanse techbedrijven runnen wacht een prominente plek bij de inauguratie van Donald Trump. Maar niemand wist zich in korte tijd zo dicht naast de nieuwbakken president te posteren als Tesla-baas Elon Musk.

"Een oligarchie krijgt vorm in Amerika", zei president Joe Biden deze week in zijn afscheidsrede. "Extreme rijkdom, macht en invloed die onze democratie, onze basisrechten en vrijheden bedreigt", stelde de vertrekkend president. "We zijn al enige tijd een oligarchie", zegt hoogleraar politicologie Larry Sabato daarover. "Maar de oligarchie is rijker en machtiger dan ooit tevoren."

Grootste gok

In 2016 moest Musk weinig hebben van Trump. Niet de juiste man voor het presidentschap, zei hij destijds nog in een interview. Maar tijden zijn veranderd. In de afgelopen maanden maakte Musk liefst 277 miljoen dollar over naar 'Team Trump', eerst voor de campagne, daarna voor de inauguratiekas.

"Als hij verliest, I'm fucked", zei Musk kort voor de verkiezingen nog tegen voormalig Fox-presentator Tucker Carlson. "Zijn grootste gok tot nu toe", zegt ook hoogleraar Sabato. Maar de gok pakte goed uit: volgens Bloomberg steeg zijn vermogen van zo'n 262 miljard dollar daags voor de verkiezingen, naar 449 miljard dollar nu. "Voor dit soort mensen is het nooit genoeg", zegt Sabato van University of Virginia over de drijfveren van Musk.

"Hij heeft enorme financiële belangen, die hij in het Witte Huis of bij het kabinet kan veiligstellen. Hij wil de eerste biljonair worden", meent de presidentieel historicus. Maar er zijn meer redenen voor Musk om nu 'all-in' te gaan, denken kenners. "Elon Musk lijkt sterk gedreven door wrok", zegt Ali Breland, die voor tijdschrift The Atlantic de verinnigende banden tussen de techwereld en politiek op de voet volgt.

Rancune

Hij wijst naar een eerdere bijeenkomst met makers van elektrische auto's in het Witte Huis, waarvoor de Tesla-baas niet werd uitgenodigd door Biden. "Dat lijkt zijn rancune verder te hebben aangewakkerd." De grieven komen ook voort uit de familiesfeer van Musk. "Hij houdt zich erg bezig met transgenders", zegt Breland. "Waarschijnlijk vanwege de vervreemde relatie met zijn dochter, die transgender is", zegt hij. "Mijn zoon is dood", stelde Musk in een interview met Jordan Peterson. "Vermoord door het woke mind virus. Daarna heb ik gezworen dat virus te vernietigen."

"Veel wijst erop dat hij nu een harde, rechtse ideologie aanhangt", gaat Breland verder over Musks mogelijke beweegredenen. "De steun aan Trump is een manier voor hem om zichzelf politiek te uiten, en het Amerikaanse politieke systeem vorm te geven op een manier zoals hij vindt dat het zou moeten zijn. Ook Mark Zuckerberg lijkt dit nieuwe rechtse sentiment in de afgelopen dagen te uiten."

Met sociaal netwerk X heeft Musk een belangrijke megafoon in handen om het rechtse geluid te versterken, zegt Sabato. "Niets wordt verspreid als Elon Musk niet wil dat het wordt verspreid", stelt hij. "Zijn algoritmes zorgen ervoor dat mensen die niet aan zijn kant staan, niet meer dezelfde ruimte krijgen als vroeger."

Hoeveel macht Musk heeft, bleek kort voor Kerstmis al. Een reeds onderhandelde deal in het Amerikaanse Congres tussen de Republikeinen en de Democraten verdween in de prullenbak, nadat Musk op zijn eigen X de aanval had geopend. "Nagenoeg in zijn eentje dwong hij Trump en de Republikeinen om de wet te herzien", zegt Breland. "Mensen zoals Elon Musk, Marc Andreessen en Mark Zuckerberg hebben veel meer controle en macht over de regering dan vroeger."

Overheidsefficiëntie

"Hij kan gaan waar hij wil in Mar-A-Lago", onderschrijft ook Sabato. Musk week nauwelijks van Trumps zijde in diens luxeresort in Florida, ook wel het Winter Witte Huis genoemd. Musk huurde er een strandhuis. "Ik weet niet waarvandaan Trump straks zal regeren, maar ik neem aan dat Musk het Oval Office krijgt", grapt Sabato.

Hoeveel ruimte de techmiljardair daadwerkelijk krijgt in het Witte Huis, is nog niet duidelijk. Volgens de New York Times zou Musk een kantoor in de Eisenhower Executive Office Building betrekken, pal naast de ambtswoning van de president. Vanuit daar zou hij het nieuw op te zetten ministerie van Overheidsefficiëntie, een adviesorgaan, moeten gaan leiden.

Hoe de machtsverhoudingen straks liggen? "Ik denk dat het een soort vreemde wisselwerking zal zijn vol met spanning", zegt Breland desgevraagd. "En ik betwijfel of het iets blijvends zal zijn." Toch is de kans klein dat Trump hem zal wegsturen, denkt Sabato. "Hij is de zon in de wereld van Trump." Zonder zon geen licht, wil hij maar zeggen. "Musk heeft simpelweg te veel geld."

Trump kan 'drill, baby, drill' niet zomaar in de praktijk brengen

3 months ago

Stoppen met windenergie en méér fossiele brandstoffen oppompen, uit het klimaatverdrag van Parijs stappen, en regels versoepelen voor olie- en gasbedrijven. Het klimaatbeleid van de Verenigde Staten gaat ingrijpend veranderen. Als het aan Donald Trump ligt tenminste, die morgen wordt beëdigd als president.

Maar ook de macht van een Amerikaanse president is niet onbeperkt. Bij het uitvoeren van zijn plannen krijgt Trump te maken met politieke tegenstand, de macht van de markt en praktische obstakels.

Hoeveel van zijn beloften kan hij waarmaken?

Belofte 1: "We will frack, frack, frack, and drill, baby, drill"

15 oktober 2024, campagnetoespraak in Atlanta, Georgia

Trump verzon hem niet zelf, maar de slogan om meer olie en gas op te pompen was tijdens zijn verkiezingscampagne populair. Toch zijn experts sceptisch of de VS echt meer kan oppompen.

Onder president Biden was de olieproductie al historisch hoog, blijkt uit cijfers van de Amerikaanse Energy Information Administration. "Ik denk niet dat ze veel meer gaan produceren", zegt Jilles van den Beukel, energie-analist bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies.

Bedrijven willen zoveel mogelijk geld verdienen en dat staat vaak haaks op meer olie en gas oppompen. "Als ze te veel produceren, gaat de olieprijs naar beneden. Dat hebben we in het verleden gezien en daar heeft de Amerikaanse olie-industrie van geleerd."

Er zijn ook praktische problemen, zegt Van den Beukel. "De beste gebieden zijn al aardig afgegraasd." Bij een hoge olieprijs voorziet hij nog wel een stijging van de productie, al heeft Trump de Amerikanen beloofd dat hij de energieprijzen zal halveren.

"Ik vermoed dat de vraag naar olie niet gaat stijgen", zegt ook Heleen de Coninck, hoogleraar klimaatverandering aan de Technische Universiteit Eindhoven en de Radboud Universiteit.

Oliebedrijven kijken verder vooruit dan de vier jaar van een presidentstermijn. En ze houden er rekening mee dat beslissingen van de ene president weer ongedaan gemaakt kunnen worden door de volgende.

Toch zal Trumps beleid een negatief effect hebben op de strijd tegen klimaatverandering. "Het geeft wel het signaal dat fossiele brandstoffen langer in de mix blijven", zegt De Coninck.

Belofte 2: 'We gaan proberen beleid te hebben waarbij geen windmolens worden gebouwd"

7 januari 2025, toespraak vanuit Mar-a-Lago, Florida

Dat Trump zich tegen windenergie keert, is geen verrassing. Al in zijn vorige termijn was hij daar fel over. Maar zijn mogelijkheden als president om de bouw van windturbines tegen te gaan, lijken beperkt. "De ontwikkeling van duurzame energie, zoals wind en zon, komt zeker niet stil te liggen", zegt De Coninck.

De aanleg van windparken en zonnepanelen is inmiddels zo goedkoop dat het voor bedrijven commercieel aantrekkelijk is om ze te ontwikkelen. Klimaat speelt daarbij maar een beperkte rol. "De typische olie- en gasstaat Texas heeft de meeste stroom uit wind", zegt energie-analist Van den Beukel. En het merendeel van de windparken is gebouwd in dunbevolkte staten die stemden op Trump.

Wel kan Trump het bouwen op land van de overheid bemoeilijken, en het financieel onaantrekkelijker maken om windturbines neer te zetten. Maar uiteindelijk is het besluit aan bedrijven.

"Het zal in een iets langzamer tempo gaan", zegt Van den Beukel. "Analisten verwachten dat er misschien 20 tot 30 procent minder zonne- en windparken zullen worden gebouwd."

Belofte 3: Weg uit het klimaatverdrag van Parijs, "het meest oneerlijke document dat je ooit hebt gezien"

Campagnetoespraak op 13 september 2024 in Las Vegas, Nevada

Het is vrijwel zeker dat de Verenigde Staten onder president Trump uit het klimaatverdrag van Parijs stappen. Hierin spraken landen af de opwarming van de aarde ruim onder 2 graden Celsius te houden, en het liefst onder de 1,5 graad.

"Dat is schadelijk voor de internationale samenwerking", zegt klimaatexpert De Coninck. "Het Parijs-akkoord leunt op solidariteit. En als één van de grootste uitstoters en rijkste landen ter wereld eruit stapt, heeft dat invloed op de bereidheid van andere landen om bij te dragen."

"Dit is geen goed nieuws voor de strijd tegen klimaatverandering", zegt ook energie-analist Van den Beukel. Op de korte termijn gaat de VS nog veel geld verdienen aan olie en gas. Toch verwacht hij dat het opstappen van de VS op de lange termijn alleen uitstel van de energietransitie zal betekenen. "Uiteindelijk komt die energietransitie er, niemand wil 3 of 4 graden opwarming."

Trumps beleid kan er volgens Van den Beukel wel toe leiden dat de achterstand op China, als het gaat om nieuwe energietechnologie, verder groeit.

Landelijke ijsdag zorgt voor bijzonder weerfenomeen: uitsneeuwende mist

3 months ago

Al dagenlang is het kil en mistig buiten. De temperatuur kwam op veel plaatsen niet boven het vriespunt uit en daarmee kwam er een einde aan een reeks van maar liefst 762 dagen zonder landelijke ijsdag in De Bilt.

Het gebrek aan zon versterkt voor veel mensen het gevoel van een winterdip, maar het leverde ook mooie beelden op van landschappen met rijp. Er kwam zelfs een bijzonder weersverschijnsel voor: uitsneeuwende mist.

Wat is uitsneeuwende mist?

Voor dit bijzondere verschijnsel moet mist of lage bewolking boven de grond hangen en moet het vriezen. Mistdruppels zijn extreem kleine waterdruppeltjes die ontstaan door het hechten van waterdamp aan kleine deeltjes in de lucht: die worden aerosolen genoemd.

Omdat deze minuscule druppels zo dicht op elkaar gepakt zitten, kun je soms nauwelijks 100 meter vooruitkijken. Als de mistdruppels bevriezen komt een kettingreactie op gang omdat de ijskristallen snel groeien ten koste van de mist. Ze veranderen dan in sneeuwvlokken. In sommige gevallen kan de mist zelfs helemaal verdwijnen.

Meestal komt uitsneeuwende mist voor rondom industrieterreinen omdat fabrieken extra aerosolen en waterdamp aan de lucht toevoegen. Vandaag kwam onder andere in Zuidbroek (Groningen) en Rozenburg (Zuid-Holland) uitsneeuwende mist voor. Door het laagje sneeuw kan het heel lokaal glad worden.

De mist en grijzigheid raken we na het weekend niet zomaar kwijt. Maandag is het Blue Monday, de zogenaamd meest deprimerende dag van het jaar. Het weer doet er dit jaar een schepje bovenop. De zon schijnt vrijwel nergens en regionaal kan het sterk nevelig zijn. De temperatuur ligt rond nul. Het zou glad kunnen worden als er motregen of motsneeuw valt en de temperatuur van het wegdek nog onder nul ligt.

Vanaf woensdag gaat het weer veranderen. De zuidwestenwind neemt in kracht toe en de mist verdwijnt. Wordt het dan zonnig? Helaas niet, want er blijft veel bewolking en van tijd tot tijd gaat het regenen. De temperatuur stijgt, zowel in de nacht als overdag.

Trump belooft uitstel verbod, TikTok start app in VS weer op

3 months ago

TikTok start de app in de VS weer op. Dat zegt het bedrijf in een verklaring op X. Eerder vandaag ging de app voor gebruikers in de Verenigde Staten op zwart vanwege een aankomend verbod op het videoplatform. Sommige Amerikaanse gebruikers kunnen alweer bij hun profiel en berichten in de app.

Aankomend president Trump zei dit weekend dat hij het TikTok-verbod met 90 dagen wil uitstellen. Op zijn eigen platform Truth Social schreef hij dat hij morgen, op de dag van zijn inauguratie, een bevel uitvaardigt waarin staat dat het bedrijf achter TikTok meer tijd krijgt om een geschikte koper te vinden. Op dat moment zagen Amerikanen die hun TikTok-app openden al een melding waarin stond dat TikTok voorlopig niet beschikbaar was.

Trump wil het uitstel van het verbod gebruiken om te zoeken naar een oplossing om de nationale veiligheid te garanderen. "Ik zou willen dat de Verenigde Staten voor 50 procent eigenaar wordt van een gezamenlijke onderneming", aldus Trump. "Zonder toestemming van de VS is er geen TikTok, maar met onze toestemming is TikTok honderden miljarden dollars waard, misschien wel biljoenen."

TikTok zegt in de verklaring dat het Trump dankbaar is voor het verschaffen van duidelijkheid en dat het samen met hem zal werken aan een oplossing voor de lange termijn.

Trump zelf eerder voor verbod

De app werd door de regering-Biden verboden omdat het videoplatform gezien wordt als een gevaar voor de nationale veiligheid. Het videoplatform is in handen van het Chinese ByteDance, dat volgens Bidens regering mogelijk gebruikt wordt door de Chinese overheid om gegevens van Amerikanen te verzamelen. Ook zou de Chinese overheid via de app proberen mensen in de VS te beïnvloeden. Die aantijgingen zijn niet bewezen.

ByteDance heeft bij het Amerikaanse Hooggerechtshof geprobeerd het verbod te voorkomen, maar de rechters gingen niet mee in het pleidooi van het bedrijf. ByteDance stelde dat Amerikanen beperkt zouden worden in hun vrijheid van meningsuiting door een verbod van het platform. Ook drie andere apps van ByteDance, waaronder het veelgebruikte videobewerkingsprogramma CapCut, werden door het Hooggerechtshof verboden.

Trump zei tijdens zijn vorige regeerperiode juist dat hij TikTok het liefst zou verbieden. Hij wees toen ook op de veiligheidsrisico's en stelde dat de VS "agressieve maatregelen moet nemen tegen de eigenaren van TikTok om onze nationale veiligheid te beschermen".

Verschillende bedrijven en meerdere investeerders zouden interesse hebben in een overname van TikTok. Eerder zei ByteDance dat het videoplatform niet te koop is.

'Sombere' consument dronk vorig jaar minder champagne

3 months ago

De verkoop van champagne is vorig jaar met bijna tien procent gedaald. Door politieke en economische onzekerheden had de consument minder zin in de bubbels, zegt de Franse branchevereniging Comité Champagne.

Vorig jaar juli hadden de Franse producenten al opgeroepen tot een verlaging van het aantal geoogste druiven, nadat de verkoop van champagne in de eerste zes maanden van 2024 met meer dan 15 procent was gedaald. Over heel dat jaar daalde het aantal leveringen met 9,2 procent ten opzichte van een jaar eerder, tot ruim 271 miljoen flessen.

"Champagne is een graadmeter voor de gemoedstoestand van consumenten", zegt medevoorzitter Toubart van de branchevereniging in een verklaring. Volgens hem ziet de consument in belangrijke champagnemarkten zoals Frankrijk en de Verenigde Staten door "de inflatie, conflicten over de hele wereld, economische onzekerheden en afwachtende politiek" geen reden om iets te vieren.

De Franse markt was in 2024 goed voor 118 miljoen flessen, een daling van 7,2 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Het comité wijt die daling aan de economische en politieke "somberheid" in het land. In dezelfde periode werden ruim 153 miljoen champagneflessen naar het buitenland geëxporteerd, een daling van bijna 11 procent ten opzichte van 2023.

Goedkopere prosecco

Vorig jaar ontstond in Frankrijk een groot wijnoverschot omdat Fransen steeds minder wijn drinken. In de jaren 60 dronken Fransen gemiddeld 100 liter per hoofd van de bevolking per jaar. Dat is tegenwoordig minder dan 40 liter. Ook wordt de duurdere champagne steeds vaker verruild voor goedkopere prosecco.

Oplichting van ouderen door nepagenten explosief toegenomen: 'Ze zijn nietsontziend'

3 months ago

Het aantal meldingen van oplichting door nepagenten is enorm gestegen. Afgelopen jaar kreeg de politie ruim 8000 meldingen over zulke babbeltrucs. Een jaar eerder waren dat er nog 544. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de politie.

Twee op de tien mensen trappen in zo'n poging tot oplichting door nepagenten. Afgelopen jaar waren er 1600 slachtoffers. "Deze vorm van oplichting is echt ontploft", zegt Sybren van der Velden Walda, landelijk projectleider High Impact Crimes bij de politie. "Het is georganiseerde criminaliteit, volledig gericht op 70-plussers."

Gelekte persoonsgegevens

De aanpak is vrijwel altijd hetzelfde: de daders zoeken eerst telefonisch contact en beweren dat er bijvoorbeeld gegevens van de mensen zijn aangetroffen bij inbrekers. Vervolgens dringen ze aan om met spoed bij de mensen langs te komen en bieden aan om sieraden of geld veilig op te slaan.

"De oplichters halen de informatie over hun slachtoffers uit online verhandelde persoonsgegevens", legt Van der Velden Walda uit. "Zo weten ze al veel over de mensen waardoor ze makkelijker vertrouwen kunnen winnen. Bijvoorbeeld door te zeggen dat ze iemands zoon of dochter ook al even hebben gesproken."

Recent waren er waarschuwingen voor oplichting door nepagenten in Goor, Best-Oirschot en Beilen. De politie ziet dat de bendes gemeente na gemeente afgaan. "De loopjongens die de spullen gaan halen kunnen dan op één avond meerdere adressen afgaan." Bij invallen heeft de politie hele callcenters aangetroffen waar mensen aan het bellen waren met potentiële slachtoffers.

De politie geeft tips over hoe je een nepagent kunt herkennen:

Bij het ophalen van de waardevolle spullen dragen de criminelen vaak een jasje met iets wat sterk lijkt op een politielogo of met de kenmerkende felgele strepen. Die zijn via websites als AliExpress makkelijk te kopen.

De politie merkt dat door de vele berichten over nepagenten, echte agenten bij buurtonderzoeken ook steeds vaker niet vertrouwd worden. "Ook al is het niet precies ons logo dat ze gebruiken, het lijkt er wel op", zegt Van der Velden Walda. "Deze vorm van criminaliteit is dus niet alleen genadeloos voor de slachtoffers, het doet ook wat met de goede naam van de politie. Daarom zetten wij ons ook keihard in om deze daders te pakken."

Afgelopen jaar werden 357 verdachten aangehouden.

Trouwring

De politie probeert senioren op alle mogelijke manieren te waarschuwen en roept iedereen op om incidenten te melden zodat ze de daders goed in kaart kunnen brengen. Ook dat is, naast het georganiseerde karakter van de oplichting, een reden voor de flinke toename van meldingen. "We zien dat steeds meer mensen zich durven te melden, ook als ze zich misschien wat schamen dat ze hier in getrapt zijn."

Dat de daders gewetenloos te werk gaan blijkt volgens Van der Velden Walda uit vrijwel ieder verhaal dat hij van slachtoffers hoort. "Laatst een mevrouw van 83 die al haar geld en sieraden in een tasje had klaargelegd. Toen de nepagent aan de deur stond zei hij: 'Mevrouw, ik zie dat u ook nog een een mooie ketting en een trouwring om heeft, geef die ook maar mee'. Ze zijn nietsontziend."

Handgranaat bij opvang Oekraïense vluchtelingen in Mook blijkt nep

3 months ago

De handgranaat die vanmiddag werd aangetroffen bij een opvangschip voor Oekraïense vluchtelingen in Mook, is nep. De tachtig vluchtelingen die waren geëvacueerd mogen weer terug naar het schip.

Het object werd door een medewerker van het schip aan de waterkant gevonden, meldt L1 Nieuws. Uit voorzorg werden de Oekraïense vluchtelingen overgebracht naar het gemeentehuis.

Een explosievenverkenner van de politie kwam na de vondst poolshoogte nemen. Hij schakelde de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) in, die na onderzoek constateerde dat het om een nepgranaat ging.

Marokkaanse vrachtwagenchauffeurs vermist in grensregio Burkina Faso en Niger

3 months ago

Vier Marokkaanse vrachtwagenchauffeurs zijn vermist geraakt in de grensregio tussen Burkina Faso en Niger. Dat meldt persbureau Reuters op basis van bronnen.

De drie vrachtwagens, geladen met bouwmateriaal, verdwenen toen ze onderweg waren van Dori in Burkina Faso naar Téra in Niger. Een van de vermisten reed mee als reservechauffeur.

De chauffeurs waren enkele weken geleden vertrokken uit het Marokkaanse Casablanca in de richting van Niger. Normaal gesproken rijden vrachtwagens met begeleiding van de autoriteiten van Burkina Faso door het grensgebied, omdat jihadisten zich daar ophouden. Ditmaal vertrokken de vrachtwagens na een week wachten zonder escorte richting Téra.

De Marokkaanse ambassade zegt tegen Reuters dat het samenwerkt met Burkina Faso om de chauffeurs terug te vinden.

Jihadistische groepen

Zowel Burkina Faso als Niger worden geleid door junta's, maar grote delen van de landen zijn in handen van jihadisten. Beide landen kampen al jaren met terreur van militaire groeperingen die banden hebben met al-Qaida en Islamitische Staat. Nergens ter wereld vallen er zoveel doden door terreur als in de Sahel.

Eerste drie vrijgelaten gijzelaars terug op Israëlisch grondgebied

3 months ago

De drie gijzelaars die eerder vanmiddag door Hamas aan het Rode Kruis zijn overgedragen, zijn in handen van het Israëlische leger. Volgens het leger zijn de gijzelaars inmiddels terug op Israëlisch grondgebied.

Het gaat volgens het leger om de drie vrouwen van wie de namen eerder vandaag bekend zijn gemaakt. Ze zouden in relatief goede gezondheid zijn.

Dit zijn beelden van de overdracht door Hamas aan het Rode Kruis:

Afgesproken is dat Israël in ruil voor de vrijlating vandaag negentig Palestijnse gevangenen vrijlaat. Dat gebeurt vanuit een gevangenis op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever, waar ze vanuit verschillende andere gevangenissen naartoe zijn gebracht.

Rode Kruis

Israël en Hamas hebben geen rechtstreeks contact met elkaar. Daarom droeg Hamas de gijzelaars over aan het Rode Kruis, dat een neutrale partij is.

De vrouwen krijgen nu eerst op een militair terrein aan de grens met Gaza een eerste gezondheidscheck. Het leger had de moeders van de vrouwen gevraagd om daarheen te komen. Voor verder herstel gaan ze naar een ziekenhuis.

De overgedragen gijzelaars zijn jonge vrouwen. Romi Gonen (24) was een van de bezoekers van het Supernova-festival, waar terroristen van Hamas op 7 oktober 2023 toesloegen. Zij werd geraakt in haar been en in een auto meegenomen naar Gaza, schrijft The Times of Israel. Drie vrienden van haar zijn die dag vermoord.

Emily Damari (28) heeft behalve de Israëlische ook de Britse nationaliteit. Ze was op het moment van de aanval thuis in de kibboets Kfar Aza en raakte op twee plaatsen gewond. "Alles wat haar moeder wil, is haar omhelzen. Maar ze gelooft het pas als ze haar ziet", zei iemand uit de omgeving van de familie tegen de BBC.

Doron Steinbrecher (31) komt uit dezelfde kibboets. Ze verstopte zich onder haar bed toen de terroristen aanvielen. Het laatste wat haar moeder die dag van haar hoorde was een audiobericht: "Ze hebben me, ze hebben me". In januari vorig jaar zat ze in een door Hamas verstuurde videoboodschap. Ze werd vastgehouden in een tunnel.

Tel Aviv

Families van de gijzelaars volgden de overdracht op een groot scherm op een plein in Tel Aviv, omgedoopt tot 'gijzelaarsplein'.

De belangengroep van deze families had een oproep gedaan om daar samen te komen om elkaar te ondersteunen en duidelijk te maken dat alle gijzelaars vrij moeten komen.

Sloop beeldbepalende watertoren in Zandvoort begonnen

3 months ago

Het is even wennen voor strandgangers uit binnen- en buitenland: de beeldbepalende watertoren in Zandvoort is gekortwiekt. Een flink deel van de ooit ruim 48-meter hoge toren is gesloopt. Volgend jaar wordt de toren in vrijwel dezelfde vorm weer opgebouwd om plaats te bieden aan 12 appartementen.

Duitse toeristen die een ommetje maken om "der Wasserturm"' reageren met verbazing op het tijdelijke gat tussen dorp en strand. "Mijn god, was is er gebeurd?", vraagt een van de twee zich af bij NH Nieuws. "Vorig jaar stond de toren er nog."

Gemeentelijk monument

De watertoren in Zandvoort werd tussen 1949 en 1951 gebouwd als vervanging voor de veel kleinere watertoren iets verderop. Die was in de oorlog opgeblazen door de Duitsers. Bovenin de nieuwe toren kwamen twee grote waterreservoirs om de hotels en andere gebouwen in Zandvoort altijd van water te kunnen voorzien.

In 1997 verloor de watertoren, zoals zoveel watertorens in Nederland, zijn functie aan de 'gewone' waterleiding. Twee jaar later kreeg hij de status van gemeentelijk monument.

Veel badgasten herinneren zich nog de vestiging van een restaurant op de bovenste verdieping én de brand die daar een einde aan maakte in 2001.

Sinds 2006 is de toren in bezit van een consortium van bedrijven. Al heel snel was er het idee om appartementen te bouwen op dezelfde plek, maar dat leverde door de jaren heen veel weerstand op. Het Cuypersgenootschap en de Nederlandse Watertoren Stichting vonden bijvoorbeeld dat de nieuwbouwplannen het historische karakter van de toren zouden aantasten en spanden een rechtszaak aan.

Maar de historische stichtingen haalden bakzeil, mede omdat de gevel van de toren in zeer slechte staat bleek te zijn en behoud van het gebouw onmogelijk was. De rechter vond bovendien dat er een gedegen plan lag voor een nieuwe, vrijstaande toren. "De monumentale waarde van de watertoren blijft voldoende behouden en de toren blijft straks bepalend voor het straatbeeld in de badplaats," aldus de rechter toen.

Zon op terras

Inmiddels is de toren voor 70 procent gesloopt. Een buurtbewoner ziet voordelen: "Normaal misten we 's zomers altijd twintig minuten de zon op ons terras; die hield de watertoren tegen", zegt hij. "Nu de toren is gesloopt, hebben we daar komende zomer geen last van."

Toch kan hij niet wachten tot de watertoren, volgens plan in de loop van 2026. is herbouwd. "Ik vind het heel erg dat hij er nu niet is. Want Zandvoort zonder watertoren? Dat kan toch eigenlijk niet?"

Spaans wintersportgebied weer open na ongeluk met skilift

3 months ago

Het wintersportgebied Astún in Spanje, waar gisteren een ongeluk met een skilift plaatsvond, is weer open. Dat meldt het Spaanse RTVE.

Bij het incident met de skilift raakten twee vrouwen van 18 jaar zwaargewond. In totaal raakten dertig mensen gewond. Het ongeluk gebeurde gisteren rond het middaguur in het wintersportgebied in de Pyreneeën in het noorden van Spanje.

Hoe het ongeluk precies kon gebeuren, is nog onduidelijk. Een liftkabel zou zijn losgeschoten, waarop mensen uit de liftstoelen naar beneden vielen. "We weten dat het kabelwiel van de lift is losgeraakt, maar we weten niet wat de oorzaak is", zei de commercieel directeur van Astún in een interview.

Guardia Civil doet onderzoek

In ziekenhuizen in de omgeving werd gisteren extra personeel ingezet om de slachtoffers te kunnen verzorgen. Geen van de gewonden is in levensgevaar. Enkelen liggen nog ter observatie op de intensive care.

De landelijke politie-eenheid Guardia Civil heeft aangekondigd onderzoek te doen naar het ongeval. Dat gebeurt in samenwerking met onder meer de fabrikant van de lift, de Spaanse regering en een verzekeringsmaatschappij.

Ophef om afgelaste Amsterdamse shows Israëlische cabaretier Yohay Sponder

3 months ago

Twee optredens van de Israëlische cabaretier Yohay Sponder in de Amsterdamse comedyclub Boom Chicago zijn geannuleerd na een oproep tot een boycot op sociale media. Sponder zou op 25 januari optreden, maar na flinke kritiek besloot de comedyclub afgelopen vrijdag om de shows te schrappen.

Een aantal Instagrampagina's riep op tot een boycot van Boom Chicago en spoorde volgers aan de comedyclub te mailen over het optreden van de "ultrazionist". Sponder zou volgens de beheerders van de accounts "de genocide in Gaza verheerlijken" en "grappen maken op basis van Israëlische propaganda".

Na de grote hoeveelheid reacties zegt de club niet anders te kunnen dan het optreden af te zeggen. "Vanwege het klimaat in Amsterdam, reacties en zorgen van de politie, kunnen we de optredens van Yohay Sponder op 25 januari niet meer toestaan", zou de directeur van Boom Chicago, Andrew Moskos, aan de manager van de cabaretier hebben gemaild. Dat meldt Het Parool. Moskos zou hebben voorgesteld dat de club helpt zoeken naar een alternatieve locatie voor de show van Sponder.

Het team van de cabaretier zegt het niet eens te zijn met de beslissing van Boom Chicago. "De vrijheid van meningsuiting is belangrijk. Dat betekent niets als je terugdeinst zodra het moeilijk wordt", liet de manager en de echtgenote van de cabaretier, Kayla Sponder, weten.

Langer zorgen over veiligheid

Zij zegt dat er al langer spanningen waren rondom het optreden. Het team van de cabaretier zou meerdere keren met Boom Chicago hebben gesproken over de veiligheidssituatie. "Wij wilden onze verantwoordelijkheid nemen en zelf voor extra beveiliging betalen. We gingen ervan uit dat er een demonstratie of iets dergelijks zou zijn. Het optreden zou gewoon doorgaan, tot we vrijdag bericht kregen dat het werd geannuleerd."

De manager zegt te begrijpen dat de clubeigenaar in een lastige positie zit. "Ik geloof dat hij niet tegen ons is, maar nu heeft hij de pestkoppen laten winnen."

Een woordvoerder van de Amsterdamse politie zegt tegen Het Parool dat de shows van Sponder bij de politie niet bekend waren. De PVV heeft laten weten Kamervragen te stellen over de afgelaste optredens.

Animo om burgemeester te worden neemt weer ietsje toe

3 months ago

Het aantal mensen dat solliciteert om burgemeester te worden, neemt weer ietsje toe. Meldden zich in 2023 gemiddeld 18 sollicitanten voor een burgemeestersvacature, vorig jaar waren dat er gemiddeld 21. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

De toename is opmerkelijk. Begin vorig jaar nog werd de zoektocht naar nieuwe burgemeesters "steeds hopelozer" genoemd. De sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in het Noord-Hollandse Drechterland werd stopgezet omdat zich te weinig kandidaten meldden.

"Het imago van de burgemeester is slecht", zei Arthur van Dijk, de Noord-Hollandse commissaris van de Koning toen. "Het is een prachtig vak, maar burgemeesters moeten te veel zelf doen tegenwoordig", aldus Van Dijk.

Kop van jut

De burgemeester is ook vaak de kop van jut als er iets misgaat in een gemeente of bij omstreden beslissingen als de vestiging van een azc. In 2022 nog gaf de helft van de burgemeesters aan wel eens bedreigd te zijn. Een van die bedreigde burgemeesters is Sebastiaan van 't Erve van Lochem. Hij heeft aangekondigd te stoppen, maar wil niet zeggen of de bedreigingen reden zijn voor zijn vertrek.

Toch stijgt het aantal sollicitanten nu weer. "Recent hebben we nog een paar vacatures gehad waar heel veel kandidaten voor waren. In Bronckhorst waren er 35 en in Zutphen 42", zegt waarnemend commissaris van de Koning Henri Lenferink in Gelderland. "Ik ben daar heel tevreden over."

Zij-instromers

Gelderland begon, net als een aantal andere provincies, met een campagne om meer zij-instromers te werven. "De meeste burgemeesters zijn vaak raadslid of wethouder geweest. Dat heeft voordelen", aldus Lenferink. "Maar dat wil niet zeggen dat mensen van buiten met ervaringen in het bedrijfsleven of in grote andere organisaties niet óók een hele goede burgemeester zouden kunnen zijn."

De zij-instromer - en dat kan iedere Nederlander zijn - kan meelopen aan een "oriëntatieprogramma". Het duurt ongeveer een jaar en bestaat uit verschillende onderdelen, zoals een persoonlijkheidstest, opdrachten en stages.

Het blijft niet bij dat programma. Sinds kort roept de provincie Gelderland mensen van buiten de politiek ook expliciet op om te solliciteren. Er zijn al voorbeelden waar dat succes heeft gehad, meldt Omroep Gelderland. Zo is Tinet de Jonge-Ruitenbeek sinds ruim een maand burgemeester van Nijkerk. Zij werkte eerder bij de Nationale Politie.

Achter de voordeur

Ook burgemeester Nelly Kalfs van Lingewaard begon aan het ambt zonder politieke ervaring. Tijdens haar werk bij Rijkswaterstaat bracht iemand haar op het idee. "Het is een heel bijzonder ambt waarbij je de eerste burger van de gemeente bent. Het is heel bijzonder dat je bij iedereen achter de voordeur kan en mag komen. Ook de rol op het gebied van openbare orde en veiligheid trok mij heel erg aan", zegt ze.

Als buitenstaander moest de nieuwe burgemeester van Lingewaard wel even wennen aan haar politieke rollen, zoals het voorzitterschap van de raad, zegt ze. Toch raadt ze het ambt aan. Mensen die twijfelen? "Bel me of bel een andere burgemeester die je kent of die je leuk vindt", adviseert ze. "Je mag altijd een dagje meelopen."

Het advies van Kalfs kan geen kwaad. Ondanks de toegenomen belangstelling is er nog steeds een tekort aan burgemeesters, blijkt uit de vacaturesite. Ook het Noord-Hollandse Drechterland zit nog steeds zonder burgemeester.